31. ALDIZKARIA - 2023ko otsailaren 14a

1. NAFARROAKO FORU KOMUNITATEA

1.7. BESTELAKOAK

8E/2023 EBAZPENA, urtarrilaren 12koa, Ingurumeneko zuzendari nagusiak emana. Honen bidez, Corellako udalerriko Cierzo II eta Cierzo V eguzki-instalazio fotovoltaikoen eta Red Eléctrica de Españaren 400 kV-eko Castejón transformazio azpiestaziorainoko ebakuazio azpiegituraren ingurumen inpaktuaren adierazpena egiten da, EDP Renovables España SLk sustatuta.

1.–Ingurumen inpaktuaren ebaluazioa egiteko prozeduraren garapena eta sustatzailearen eskaera.

Sustatzaileak, 2020ko abenduaren 2an eta 2020ko azaroaren 27an, Industria Antolamenduaren, Azpiegitura Energetikoen eta Meatzeen Zerbitzuari aurkeztu zion Cierzo II eta Cierzo V (hurrenez hurren) eguzki-instalazio fotovoltaikoei eta ebakuazio azpiegiturari buruzko dokumentazioa, eta aurretiazko administrazio baimena, eraikitzeko administrazio baimena eta ingurumen inpaktuaren ebaluazio arrunta eskatu zituen, Ingurumen Ebaluazioari buruzko 21/2013 Legearen II. kapituluaren I. atalean jasotzen dena betez.

1.1. Jendaurrean jartzea.

Ingurumen Ebaluazioari buruzko 21/2013 Legearen 36. eta 37. artikuluetan xedatutakoaren arabera, Industria Antolamenduaren, Azpiegitura Energetikoen eta Meatzeen Zerbitzuak jendaurrean jarri zituen Cierzo II eta Cierzo V eguzki-instalazio fotovoltaikoen eta horien ebakuazio azpiegituraren proiektuak eta ingurumen inpaktuaren azterketak (iragarkiak argitaratu zituen 2021eko 38. Nafarroako Aldizkari Ofizialean, otsailaren 18koan), eta kontsulta egin zien eragindako administrazio publikoei eta pertsona interesdunei. Jasotako alegazioak eta txostenak I. eranskinean daude.

1.2. Ingurumen inpaktuaren ebaluazioa hasteko eskaera.

Sustatzaileak jendaurreko informazioaren eta egindako kontsulten emaitzak jaso ondoren, EDP Renovables España SLk, 2021eko abuztuaren 26an, Industria Antolamenduaren, Azpiegitura Energetikoen eta Meatzeen Zerbitzuari aurkeztu zizkion Cierzo II eta Cierzo V eguzki-instalazio fotovoltaikoen eta Red Eléctrica de Españaren jabetzako Castejón TAErainoko ebakuazio azpiegituraren proiektuak eta ingurumen inpaktuaren azterketak, eta ingurumen inpaktuaren ebaluazio arrunta hasteko eskatu zuen, 21/2013 Legearen 39. artikuluan adierazitakoarekin bat etorriz. Zerbitzu horrek dokumentazio guztia Biodibertsitatearen Zerbitzuari helarazi zion, espedientearen azterketa teknikoa eta ingurumen inpaktuaren adierazpena egiteko.

2022ko urriaren 17an, EDP Renovables España SLk dokumentazio berria aurkeztu zuen, Cierzo II eguzki-instalazio fotovoltaikoaren eta energia handik Castejón Promotores TAEraino eramateko azpiegituraren aldaketa jasotzen duena, eta berriz ere eskatu zuen instalazio horren ingurumen inpaktuaren ebaluazio arrunta hasteko, 21/2013 Legearen 39. artikuluan adierazitakoarekin bat etorriz. Proposatutako aldaketek ez dute jatorrizko proiektuan ezarritakoez bestelako ingurumen ondorio adierazgarririk eraginen; beraz, ingurumen organo honek ingurumen inpaktuaren espedientearen azterketa teknikoa eta ingurumen inpaktuaren adierazpena hasi ditu, ingurumen inpaktuaren espedientea jaso ondoren.

2.–Proiektuen deskribapena.

Eguzki-instalazio fotovoltaikoen kokapena aukeratzeko, 0 aukeraz edo esku hartzerik ezaren aukeraz gain, sustatzaileak hainbat eremu mugatu ditu Nafarroako Hegoaldeko Erriberan, eta 4 eremutan bildu dira interes handia dutenak. Sustatzailea, aldez aurretik, Tutera-Castejón eremuan eguzki-instalazio fotovoltaiko bat izapidetzen hasi zen, ebakuazio azpiestaziotik hurbilen baitzegoen; orain, Corella-Cintruénigo eremua aukeratu du Cierzo II eta Cierzo V eguzki-instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko, ebakuazio azpiestaziotik hurbilen dagoen hurrengoa delako eta ebakuazio linearen trazadurarako ingurumen baldintza hobeak dituelako. Eremu horren barruan 6 proposamen aztertu ziren, eta, azkenean, 6. alternatiba aukeratu zen, teknikoki eta ingurumenari dagokionez bideragarriena delako. Cierzo II instalaziorako aurkeztutako azken aldaketan, beste alternatiba bat proposatzen da instalazio horretarako, ingurune beraren barruan, eta, azkenean, horixe aukeratu da.

Instalazioen kokapena aukeratu ondoren, 4 alternatiba aztertu ziren energia ateratzeko linea elektrikorako. Horien artean, 4. alternatiba aukeratu zen, Montes de Cierzoko ordokietako baso-masetatik urruntzen zelako; bertako hainbat lurraldetan, basoko hegazti harraparien zenbait espeziek habiak egiten dituzte. Era berean, AICAENAren "Agua Salada, Montes de Cierzo eta Plana de Santa Ana" azpieremua ez inbaditzea ahalbidetzen zuen, ez eta Valdelafuenteko sakana ere, zeina igarobide biologikoa eta abifaunarentzako eremu sentikorra den. Gainera, linea lurperatzea proposatzen zen A-15 autobidearen inguruko azpiegitura elektrikoen igarobidetik pasatzean, ondorio sinergiko nabarmenak saihesteko. Cierzo II instalaziorako aurkeztutako azken aldaketan, linearen tentsioa 132 kV-etik 30 kV-era murrizten da, eta Castejón Promotores TAEraino lurperatzea proposatzen da, Lodosako ubidearen gurutzagunean izan ezik, Castejonen.

Cierzo II eta Cierzo V instalazioen hasierako proposamenean, lurraldean tartekatzen ziren, eta Cierzo II instalazioak Cierzo V inguratzen zuen, azterketa eremu bera okupatuz. Biak morfologia ia laua zuen nekazaritza ingurune batean kokatzen ziren, Alhama ibairantz pixka bat makurtuta. Ibai horretan, lehorreko zerealen labore tradizionalak daude, urte erregimenekoak eta aldi batekoak, eta baita mahasti edo almendrondo lurzati batzuk ere. Bi instalazioak hesitutako hamar esparrutan banatuta zeuden, eta elkarrekiko independenteak izan arren, elkarrengandik hurbil zeuden. Guztira, 96,8 hektareako azalera hartzen zuten Cierzo II instalazioari dagokionez, eta 90,67 hektareakoa Cierzo V instalazioari dagokionez. Esparru horietarako sarbidea NA-160 errepidetik zuzenean abiatzen zen bide batetik zegoen, errepide horren eta NA-161 errepidearen arteko bidegurutzetik hurbil.

Cierzo V instalaziorako, 540 Wp-ko 92.568 modulu fotovoltaiko instalatzea proiektatu da. Horiek ardatz bakarreko 1.128 eguzki-jarraitzaile horizontaletan muntatuko dira, 5,8 m-ko tartearekin, eta zuzeneko tinkatzearen bidez finkatuko dira lurzoruan. Era berean, 196 inbertsore instalatzea ezartzen da, zeinak modulu taldeek hornitutako korronte zuzena behe-tentsioko korronte alterno bihurtzen duten, eta erdi-tentsiora igotzen da (30 kV) planifikatutako zazpi transformazio zentroetan.

Cierzo II eguzki-instalazio fotovoltaikorako, hasierako proposamenak 96,8 ha-ko azaleran instalatzea ezartzen zuen. Azken proposamenarekin, 58,31 hektarea inguruko instalazioa gelditzen da, modu independentean hesitutako bi esparrutan banatuta. Instalazio honetarako proposatutako aldaketak 670 Wp-ko aurpegi biko 73.152 panel fotovoltaiko instalatzea ezartzen du, 1.219 egitura fotovoltaikoren gainean muntatuak eta zuzeneko tinkatzearen bidez finkatuta lurzoruan, eta 218 inbertsore, 7 transformazio zentrotan taldekatuak. Hegoalderago dagoen esparruak, hasiera batez proposatutako instalazioaren zatirik urrunena okupatzen du, hau da, estepako abifaunarentzat interesekoa den eremutik urrunen dagoen zatia. Ipar-ekialderago dagoen beste esparruak aurrekoaren antzeko ezaugarri ekologikoak ditu, eta biak NA-160 eta NA-161 errepideen ondoan daude, hurrenez hurren.

Energia ateratzeko, bi instalazioetako (Cierzo II eta Cierzo V) transformazio zentroak lurperatuak eta bideekiko paraleloan lotzen ziren Cierzo 30/132 transformazio azpiestazioarekin. Hortik, 15,691 km-ko 132 kV-eko aireko linea bat abiatzen zen, tartean 2,124 km-ko lurperatutako tartea zuena, 400/132/30 kV-eko Castejón Promotores TAEraino. Azken hori beste sustatzaile batzuekin partekatzen da, eta Castejongo udalerriko 4. poligonoko 5032, 5033, 5034 eta 5035 lurzatietan dago. REEren jabetzako 400 kV-eko Castejón TAEarekin komunikatzen zen, 400 kV-eko goi tentsioko aireko linearen bitartez; lehenengo, aireko zatian, 5 sareta euskarri metalikoren bidez, eta gero lurperatuta, azkeneko 103 m-tan.

Lehen aipatu bezala, Cierzo II eguzki-instalazio fotovoltaikorako aurkeztutako aldaketan, ebakuazio azpiegitura Castejón Promotores TAEraino lurperatzea proposatzen da, Lodosako ubidearen gurutzagunean izan ezik, Castejonen. Horrela, tentsioa 132 kV-etik 30 kV-era murriztuko zen eta trazadura aldatu, ahal den guztietan bideekiko paraleloan lurperatzeko. Ez dago aldaketarik Castejón Promotores TAEtik 400 kV-eko Castejón TAEra (REEren jabetzakoa).

Beste ekintza batzuk honako hauek dira: zangak hondeatzea lurpeko ebakuazio azpiegiturarako; lur mugimenduak egitura finkoak instalatzeko plataformak sortzeko; zelaitze-lanak inbertsio/transformazio zentroetarako eta TAEetarako, eta itxitura perimetral bat instalatzea, gehienez 2 m-ko altuerako hesi zinegetikoarekin, plaka ikusgarrien bidez seinaleztatua, abifaunak talka ez egiteko.

Cierzo II eta Cierzo V eguzki-instalazio fotovoltaikoen eta ebakuazio azpiegituraren ingurumen inpaktuaren azterketen arabera, inguruneak sortutako eraginak bere gain har ditzake, eta, beraz, prebentzio eta zuzenketa neurriak aplikatu ondoren, inpaktu globala bateragarritzat jotzen du. Era berean, ingurumena zaintzeko planak eta obrak egiten diren bitartean kontrolatu beharreko alderdiak jasotzen dira, baita berrezarpen planak ere.

3.–Azterketa teknikoa.

Bi instalazioak topografia lauko eremuetan daude, eta Alhama ibairantz doazen malda txikiak dituzte. Nekazaritza ingurunea da. Lehorreko zereal alorrak dira nagusi, baita lehorreko arbola sailak ere (almendrondoak, mahastiak eta olibadiak). Bertan, landaredi naturala, larre-sastraka motakoa, lurzatien arteko ezpondetara, bideen ertzetara eta laborantzatik kanpo utzitako malda handiko eremuetara zokoratu da. Badira abandonatutako laborantza lurzati batzuk ere, eta tamaina txikiko landaredi naturalak kolonizatu ditu. Balio handiko nekazaritza sistema anitza da, non nekazaritza jarduerak soilik esku hartzen duen.

Kontuan hartuta orografia funtsean laua dela, egitura fotovoltaikoak zuzeneko tinkatzearen bidez instalatuko direla eta ingurumen inpaktuaren azterketan proposatutako gainerako neurriak eta ingurumen inpaktuaren adierazpenean ezarritako baldintzak, logikoa da geomorfologiaren eta lurzoruaren gaineko eragina bateragarria izatea.

Era berean, instalazioak eta ebakuazio azpiegiturak nagusiki ingurune oso sinplifikatu batean dauden nekazaritza lurzatiak okupatuko dituztela aintzat hartuta, Ingurumen Eraginaren Atalak landaredi naturalaren gaineko inpaktua ere bateragarritzat jotzen du.

Hasiera batez proiektuak ezartzeko aurkeztutako eremuan, lehorreko zereal laboreak dira nagusi, urte erregimenekoak eta aldi batekoak, eta "Ombatillo (Morterete)" estepako abifauna kontserbatzeko garrantzi handiko eremu (AICAENA) mugakidean dagoen antzeko giroa dute. Eremu horretan estepako fauna nabarmena dagoela egiaztatu da, eta eguzki-instalazioak osatzen dituzten elementuekiko oso sentikorrak diren espezie babestu asko daude. Hori IIAren VI. eranskinean berresten da. Eranskin horretan adierazten denez, aipatutako AICAENAn, Nafarroako Katalogoan "galzorian" deklaratutako ganga azpizuriak, Naumann belatzak eta basoilo handiak aurkitu dira, baita mirotz urdinak, mirotz zuriak eta ganga azpibeltzak ere, Nafarroako Katalogoan eta Katalogo Nazionalean, hurrenez hurren, "kalteberatzat" jo direnak. Intereseko beste estepa espezie batzuk ere aurkitu dira, hala nola atalarra.

Hasiera batez proposatutako Cierzo II eta Cierzo V proiektuek ukitutako azaleraren zati handi batek espezie horiek hartzeko potentzialtasun handia du, eta beraz proiektuak gauzatzeak espezie horiek ukitzeko arrisku handia ekarriko luke. Instalazioek okupatutako espazioa, zuzenean eta berehala, lehen aipatutako espezieek erabiltzeko galtzea ekarriko luke. Gainera, zeharkako beste ukipen garrantzitsu batzuk ere eraginen lituzke, hala nola: habitata parkearen inguruko ingurune zabalagoan uztea, non, adierazitakoaren arabera, espezie babestu eta intereseko ugari dauden; hesi efektua; konektibitatea galtzea, etab. Oso garrantzitsua da katalogatutako estepako abifauna duten eremuak elkarrekin konektatuta egotea, inguruneko populazioen bideragarritasun delikatuari eusteko.

Aipatutako estepako hegazti espezieak Natura Ondareari eta Biodibertsitateari buruzko 42/2007 Legearen IV. eranskinean eta Hegazti basatien kontserbazioari buruzko Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2009/147/EE Zuzentarauaren I. eranskinean sartzen dira. Beraz, "habitatari dagokionez kontserbazio neurri bereziak izanen dituzten espezieak" dira, "beren banaketa eremuan biziraun eta ugalduko direla ziurtatzeko". Adierazitakoaren arabera, hasiera batez proposatutako eguzki-instalazioak eraikitzeak espezie horietako batzuen biziraupen- eta ugalketa-baldintzak okertzea ekarriko luke, eta aipatutako 42/2007 Legean eta 2009/147/EE Zuzentarauan ezarritakoa urratuko lukete.

Gainera, talde horren gaineko ukipena bereziki garrantzitsua da honako hauek kontuan hartzen baditugu: berriki lehorreko lur asko eta asko sail ureztatu bihurtu dira; nekazaritza areagotu da eta, ondorioz, landaredi naturala eta mugak desagertu dira eta ongarriak eta produktu fitosanitarioak ugaritu egin dira, eta aipatutako estepako espezie askok azken urteotan izan duten atzerakada. Espezie horiek espezializazio handia eta urritasun maila handia dute, eta haien nitxo ekologikoa pixkanaka murrizten ari gara, eta/edo nekazaritza laboreetako beste orotariko espezie batzuek okupatzen dituzte (hegatxabal arrunta, kutturlio arrunta eta mokolaburra, txoka eta kardamirua).

Cierzo II instalaziorako proposatutako azken proposamenak 58,31 hektareara murrizten du azalera, modu independentean hesitutako bi esparrutan banatuta. Hegoalderago dagoen esparruak, hasiera batez proposatutako instalazioaren zatirik urrunena okupatzen du, hau da, estepako abifaunarentzat interesekoa den eremutik urrunen dagoen zatia. Beste esparruak aurrekoaren antzeko ezaugarri ekologikoak ditu, eta, beraz, ez da jatorrizko proiektuan zati horretarako ezarritakoez bestelako ingurumen ondorio adierazgarririk aurreikusten; izan ere, biak daude NA-160 eta NA-161 errepideen ondoan, hurrenez hurren. Errepide horietan, errepideek eragindako eragozpenez gain, bideak gehiago erabiltzen dira eta lehorreko zuhaitz laboreen kopurua handiagoa da, eta, beraz, estepako hegaztientzako habitatak eta baldintzak desegokiagoak dira. Horrela, hegaztien gaineko ukipen arriskua nabarmen murrizten da. Gainera, bi esparruak lur ureztatuen ondoan daude, eta beraz estepako hegaztiek erabiltzeko gaitasuna galtzen dute.

Bestalde, instalazioak ezartzeko eremuak habitat horietan ohikoak diren presa espezieen dentsitate handia dauka, eta, beraz, tamaina ertain eta handiko harrapari ugarik erabiltzen dute bizitoki eta sakabanatzeko eremu gisa. Harrapari horietako asko interesekoak edo babestuak dira (Bonelli arranoa, arrano beltza, miru gorria, miru beltza, arrano sugezalea, arrano txikia, aztore arrunta, etab.), eta babeslekuak eta habiak egiten dituzte Alhama ibaiko ibar basoetan edo Monte Altoko eta Fiteroko mendi hegalak estaltzen dituzten pinudietan. Nahiz eta proiektua eraikitzeak espezie batzuentzat azalera erabilgarria galtzea eta beste batzuentzat harrapatzeko aukerak murriztea ekarri, ingurunean antzeko ezaugarriak dituzten azalera zabalak daudela uste da, eta horrek sortutako kalteak konpentsatzea ahalbidetuko du.

Paisaiari dagokionez, bi eguzki-instalazioak Monte Altoko Nekazaritza eta Basozaintzako Landazabaleko Arreta Bereziko Paisaien (ABP) barruan sartzen dira, osorik edo zati batean. Paisaia hori Ebroko ardatzeko LAP 5 lurraldearen antolamenduko planean mugatuta dago. Paisaia apur bat uhindua da, antzinako nekazaritza praktikek eraldatua. Baso eremuak mantentzen ditu eta nekazaritza eta basozaintzako landazabal tradizionala osatzen du. Aldaketa topografikoak, landare estaldurarik gabeko lurzoruaren eraginpean egoteak (aldi baterako behintzat) eta paisaia tradizionalarekin zerikusirik ez duten elementuak sartzeak (oso ezaugarri bereziak ditu, koloreagatik, testuragatik eta abarrengatik) paisaia aldatzea eraginen dute.

IIAk paisaiaren ezaugarrien analisia egiten dute kalitatearen eta hauskortasunaren arabera, lurraldearen kalteberatasuna baldintzatzen baitute. "Cierzo II" instalazioari dagokionez, kalitate txiki-ertaina eta hauskortasun ertaina zehaztu dira, eta konbinazio hori ingurunearekin atseginak ez diren jarduerak jasan ditzaketen lurzatietan sartzen da; instalazioaren ikusgarritasunari dagokionez, batez ere puntu dinamikoetatik ikusten da, hala nola NA-160 eta NA-161 errepideetatik, eta Cintruenigoko hirigunearen ekialdeko zatitik. Bertako eraikinak oro har instalaziorantz orientatuta daude, azaleraren %38 ikusten baita. Cierzo V instalazioari dagokionez, IIAk kalitate eta hauskortasun ertainak zehazten ditu, eta ikusgarritasun urria. Bi kasuetan, inpaktu nagusia bateragarritzat jotzen da, eta paisaia integratzeko zenbait neurri jasotzen dira, bai eraikuntza aldian, bai ustiapen aldian.

Ebakuazio azpiegiturari dagokionez, oro har energia ekoizteko instalazioak sistema elektrikoko azpiestazioetatik edo kontsumo zentroetatik ahalik eta hurbilen eraiki behar direla uste da; hala ere, sustatzaileak proposatutako aldaketak, hots, ebakuazio linea Castejón Promotores TAEraino lurperatzeak, batez ere bide eta soroetatik igarotzeko, ukipenak maila bateragarrietara murrizten dituela uste da.

4.–Proposamena.

Espedientearen azterketa teknikoaren ondoren, Ingurumen Zuzendaritza Nagusiko Biodibertsitatearen Zerbitzuak ondorioztatu du ingurumen inpaktuaren ebaluazio prozedura behar bezala egin dela, eta ingurumenaren ikuspegitik, eta zenbait baldintzarekin, honako hau irizten du:

–Cierzo II eguzki-instalazio fotovoltaikoa: instalaziorako eta Castejón TAEra (REE) arteko ebakuazio azpiegiturarako aurkeztutako behin betiko planteamendua (Castejón Promotores TAEtik igaro ondoren) bateragarria izan daiteke ingurumenaren aldetik, betiere aurkeztutako dokumentazioan eta ebazpen honen baldintzetan jasotako neurriak eta baldintzak betetzen badira. Beraz, aldeko ingurumen inpaktuaren adierazpena egitea proposatzen da.

–Cierzo V eguzki-instalazio fotovoltaikoa: instalazioa gauzatzeak inpaktu kritikoa izanen luke arriskuan dauden hainbat abifauna espezierengan, eta inpaktu hori ezin da instalazioa kontserbatzearekin bateragarriak izanen liratekeen mailetara murriztu. Horregatik, aurkako ingurumen inpaktuaren adierazpena egitea proposatzen da.

Adierazitakoarekin bat, eta Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioari eta foru sektore publiko instituzionalari buruzko martxoaren 11ko 11/2019 Foru Legearen 32. artikuluak, Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioaren departamentuen egitura ezartzen duen Nafarroako Foru Komunitateko lehendakariaren abuztuaren 6ko 22/2019 Foru Dekretuak eta Landa Garapeneko eta Ingurumeneko Departamentuaren egitura organikoa onesten duen urriaren 23ko 258/2019 Foru Dekretuak ematen dizkidaten eskudantziak erabiliz, honako hau

EBAZTEN DUT:

1. Aldeko ingurumen inpaktuaren adierazpena egitea Cierzo II eguzki-instalazio fotovoltaikorako eta Red Eléctrica de Españaren jabetzakoa den 400 kV-eko Castejón transformazio azpiestaziora arteko ebakuazio azpiegiturarako; aurkako ingurumen inpaktuaren adierazpena egitea EDP Renovables España SLk sustatutako Cierzo V eguzki-instalazio fotovoltaikoaren proiekturako, ebazpen honen azalpen-zatian jasotako arrazoiengatik.

2. Cierzo II eguzki-instalazio fotovoltaikoko eta Red Eléctrica de Españaren 400 kV-eko Castejón TAEra arteko ebakuazio azpiegiturako jarduera aurkeztutako azken dokumentazio teknikoan jasotako baldintzen arabera egitea ezartzea, betiere ebazpen honetan ezarritako honako baldintza hauen aurka egiten ez badute:

–Ahalik eta landare gutxien kendu beharko da, guztiz ezinbestekoa dena baino ez, eta 15 cm baino gehiagoko diametro normala (lurretik 1,30 m-ra neurtua) duten zuhaitzak moztu behar izanez gero, Basoak Kudeatzeko Atalaren baimena lortu beharko da. Horretarako, Ingurumena Zaintzeko Atalarekin eta Tuterako koordinazio unitatearekin harremanetan jarri behar da (gmatudela@navarra.es (609 90 49 57)) dagokion baimena eskatzeko, Nafarroako Oihan Ondarea Babestu eta Garatzeari buruzko abenduaren 31ko 13/1990 Foru Legearen (otsailaren 21eko 3/2007 Foru Legearen bidez aldatua) eta hura garatzeko Erregelamenduaren arabera.

Aprobetxa daitezkeen zuhaitz hondarrak badaude, jabearen esku jarriko dira, eta jabeak erabiliko ez dituela uste badu, legez ezarritako metodoren bat erabiliz ezabatuko dira. Nolanahi ere, epe laburrean atera beharko dituzte handik.

–Lurperatutako ebakuazio linearen azken proposamenak abelbideetan izanen duen ukipenari dagokionez, Baso Plangintzarako eta Ingurumen Hezkuntzarako Atalak (Basoen eta Ehizaren Zerbitzua) xedatutakoa beteko da, eta aldeko txostena eman beharko du.

–Ondare arkeologikoaren gaineko ukipenei dagokienez, Vianako Printzea Erakundea-Kultura Zuzendaritza Nagusiko Erregistroaren, Ondasun Higigarrien eta Arkeologiaren Atalaren aldeko txostena lortu beharko da.

Lanak egin bitartean lur azpian agertuko balitz aztarna arkeologikoren bat, ordura arte ezezaguna, sustatzaileak gogoratu beharko du legezko betebeharra duela horren berri berehala ematea Nafarroako Gobernuaren Ondare Historikoaren Zerbitzuari, Ondare Historikoari buruzko indarreko legediak jasotzen duenaren arabera (Espainiako Ondare Historikoari buruzko ekainaren 25eko 16/85 Legearen 43.3 eta 44. artikuluak).

–Egitura fotovoltaikoa lurrean zuzeneko tinkatuaz finkatzea lehenetsiko da.

Eguzki-instalazio fotovoltaikoa lursailaren topografia naturalaren arabera egokitu beharko da, obrak egin bitartean ukipenak guztiz ezinbestekoak diren zonei soilik eragiteko moduan eta lur mugimenduak ahalik eta txikienak izateko moduan. Plakak ezartzeko eremuan egin beharreko sasi-garbitzea eta nibelazioa ez dira eremu osoak ukituz eginen; aitzitik, egitura fotovoltaikoen zutoinek osatzen dituzten lerroei bakarrik eraginen diete, erabilera eta ezarpen egokirako behar-beharrezkoa denean, baita bideei, kanalizazioei, transformazio zentroei, TAEei eta euskarriei ere.

–Ahal den neurrian, lurzatien arteko ezpondak eta haietan dagoen landaredi naturala kontserbatu beharko dira. Era berean, makineria eta materialak biltzeko guneak ez dira kokatzen ahalko landaredi naturalak estalitako lekuetan.

–Lanak egin bitartean nazio mailan edo autonomia mailan katalogatutako espezieren baten presentzia detektatzen bada, lanek kaltetuko luketena, berehala jakinaraziko zaio Biodibertsitatearen Zerbitzuari, eta hark xedatzen duena bete beharko da.

–Inguruko hesia zutoinen bidez bakarrik tinkatuko da lurrean, fauna txikiari azpitik igarotzeko aukera uzteko, eta horretarako, azpitik tarte bat utzi beharko du, lurretik 15-20 cm-ra altxatuta.

–Ingurumen inpaktuaren azterketan ezartzen den moduan, hesiaren trazadura guztian seinale islatzaileak jarriko dira, abifaunak talka egiteko aukera murrizteko.

–Plakak ezartzeko eremuan dagoen landaredia kontrolatzeko eta mantentzeko ohiko metodo gisa, abeltzaintza estentsiboa erabiliko da eta, behar berezia izanez gero, sasi-garbitze mekanikoa baimenduko da. Herbizidak erabiltzea espresuki debekatua dago.

–Panelak garbitzeko ezarriko den sistemak ez du erabiliko gai kimiko kutsagarri edo arriskugarririk.

–Lagomorfo, karraskari eta bestelako animalien kontrola beharrezkoa balitz, aurrez behar diren baimenak lortuta egin beharko da, bitarteko mekaniko eta biologikoak erabiliz, guztiz debekaturik dagoelako pestizida, intsektizida, errodentizida eta bestelako pozoiak erabiltzea.

–Argiunerik jarriko balitz instalazioan, ezinbestekoak direnak bakarrik jarriko dira, eta, ahal den neurrian, talka eremu potentzialetatik urrun jarriko dira (hesiak, tentsoreak, aireko linea elektrikoak, etab.). Argi kutsadura txikiagotzen duten luminariak, intentsitate baxukoak eta lurrera begira jarriak, erabiliko dira.

–Ingurumen eta paisaia integrazioa:

  • Obrak hasi aurretik, zehaztu eginen dira lan eremuak, makinak pasatzeko eremuak eta materialak biltzekoak. Landaredi naturala ahalik eta gutxien ukitzeko, lan eremua ahal den txikiena izanen da eta uki ez daitezkeen eremuak balizatuko dira.
  • Egin beharreko lur erauzketa eta betelanetarako, gehienez 2H:1B-ko maldak izanen dira onargarriak, bertako espezieekin eginen den landareztatzeak emaitza onargarria izan dezan.
  • Obrak bukatutakoan, behin-behineko instalazioak desmuntatu eta kenduko dira eta obra hondarrak garbituko dira okupatu den eremu osoan. Eguzki-instalazio fotovoltaikoaren eremu osoan eta obrek eragin dioten beste edozein gainazaletan, aldi batez izan bada ere, bertako belardiko hazi autoktonoen nahasketa bat ereinen da; haziok egin beharreko jarduerarekin bateragarri izan beharko dute. Obrak egin bitartean landare lurrezko geruza kendu edo hondatu bada edo halakorik ez badago, erein baino lehen landare lurrezko geruza bat jarriko da, gutxienez 30 cm-koa, aurretik behar bezala erauzi eta metatua.
  • Lanak amaitu eta hurrengo sei hilabeteetan berrezarri behar da landaredia. Landaketak garaiaren, klima baldintzen eta abarren menpe daudenez, obrak amaitu eta hurrengo landaketa garaian eginen dira. Landaketen jarraipena egin beharko da, eta bideragarriak direla ziurtatu, eguzki-instalazioaren bizitza baliagarri guztian.
  • Erabilerari lotutako eraikinak (transformazio zentroak, azpiestazioa, etab.) ingurunearekiko harmonia errespetatuz diseinatuko dira, eremuko eraikin motekin bat eginez eta bat datozen eta paisaian integratzea errazten duten koloreak erabiliz.

–Aireko-lurpeko goi tentsioko linearen aireko zatian, Castejón Promotores TAEaren eta Castejón (REE) TAEaren artean, zuntz optikozko bi kableak seinaleztatu beharko dira, txoriak babesteko baliza birakari islatzaileekin, hiruzuloka jarrita eta kable bakoitzean 10 metrotik behin baliza bat jarrita.

–Alhama ibaiaren gurutzagunean, ibaiertzeko landarediaren gaineko ukipena (bereziki zuhaitzen gainekoa) txikiagotzeko neurriak kontu handiz hartuko dira. Gurutzagunea zuinkatzeko, Ingurumen Jarraipenaren Bulegoko langileak egon ahalko dira.

–Aurkeztutako dokumentazioan proposatzen den bezala, integrazioa errazteko eta paisaiaren gaineko ukipena murrizteko, landatzeak eginen dira Cierzo II eguzki-instalazioaren eta NA-160 eta NA-161 errepideen artean, betiere errepide horien eta beste batzuen zortasun eremua errespetatuz, bai eta Castejón Promotores TAEko inguruan ere. Horretarako, inguruko baldintza klimatikoetara eta edafikoetara egokitutako espezie autoktonoak erabiliko dira. Almendrondoa ere erabiltzen ahalko da, eremuko nekazaritza paisaia tradizionalaren parte baita, nahiz eta autoktonoa ez izan. Obrak hasi aurretik, ingurumena berrezartzeko proiektu bat aurkeztu beharko da, eta bertan egin beharreko landatzeen kokapena, antolaketa eta osaera zehaztuko dira.

–Habitat galera konpentsatzeko sustatzaileak proposatutako neurriari dagokionez, Cierzo II instalazioaren okupazio eremuaren %10eko azalera kudeatu ordez, azkenean baimendutako azaleraren azalera bera kudeatuko da. Azalera lehorreko alorretan banatuko da, baldin eta ingurumen inpaktuaren adierazpen hau ebazten den egunean laborean edo atsedenaldian badaude, urteko eta aldiko erregimenaren arabera.

Lurzati horiek hasiera batean Cierzo II eta V instalazioetarako proposatutako lurzatietan eta ebazpen honetan kontrako txostena jaso duten eremuetan kokatu ahalko dira; hots, Ombatilloko AICAENAtik gertu, AICAENA berean edo Nafarroako erriberako estepa hegaztientzako intereseko beste eremu batzuetan. Edonola ere, lursailak aukeratzeko, eskatzen ahalko zaio aholkua Biodibertsitatearen Zerbitzuari. Zerbitzu horri berari aurkeztu behar zaio lursailen zerrenda, balidatzeko. Biodibertsitatearen Zerbitzuko Ingurumen Eraginaren Atalari egiaztatu beharko zaio aipatutako lursail horien gaineko erabiltzeko eskubidea baliagarri dagoela, edo nekazariekin lotutako akordioak. Ez dira erabiltzen ahalko nekazaritza ingurumeneko neurriak dituzten lurzatiak, baldin eta energia berriztagarriei buruzko beste proiektu batzuek konpentsatzeko neurri gisa ezarritakoak badira.

Lurzati horien kudeaketa Jarraipen eta Zaintza Planean zehaztu beharko da; aukerak izan daitezke, besteak beste, lugorri uztea eta 2-3 urtetik behin kontrolatzea landarediaren garapena, azaro-otsail arteko azaleko labore lan bat eginez, edo lugorrien kudeaketarako beste hainbat eredu, betiere fitosanitarioen erabilera baztertuz eta labore lanak ugaltzeko garaitik (martxotik abuztura) kanpo eginez.

–Sustatzaileak "Naumann belatzarentzat txori-etxeak jartzeko" proposatutako neurriari dagokionez, ingurumenaren jarraipen eta zaintza planean aurkeztu beharko da egin beharreko jarduerak zehaztuko dituen proposamena (kokapena, txori-etxeen kopurua, ezaugarriak, etab.), eta Biodibertsitatearen Zerbitzuaren oniritzia izan beharko du.

–Jarraipen, zaintza eta berrezarpen plana: Obrak hasi aurretik, obra eta funtzionamendu aldietako jarraipen eta zaintza plan bat entregatu beharko da. Plan horretan, egin beharreko jarduketen metodologia-proposamenak jasoko dira, bai eta ebazpen honetan aipatutako gainerako informazioa ere, bereziki estepako abifaunaren aldeko neurrien zehaztapena. Era berean, eguzki-parkearen bizitza erabilgarriaren amaieran egin beharreko berrezarpen lanak gehituko dira, zeinak urtebete baino gutxiagoan egin beharko baitira. Ingurumen Eraginaren Atalaren aldeko txostena lortu beharko da. Txosten hori gabe, eguzki-parkea ez da sarera konektatzen ahalko.

–Obrak hasi baino gutxienez 72 ordu lehenago, Ingurumen Jarraipenaren Bulegoari ohartarazi beharko zaio (seguimiento.ambiental@navarra.es).

3. Ebazpen hau Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratzea, Ingurumen Ebaluazioari buruzko abenduaren 9ko 21/2013 Legearen 41.3 artikuluan ezarritakoari jarraikiz.

4. Ebazpen hau jakinaraztea, Industria Antolamenduaren, Azpiegitura Energetikoen eta Meatzeen Zerbitzuari, Baso Plangintzarako eta Ingurumen Hezkuntzarako Atalari, Basoak Kudeatzeko Atalari, Erregistroaren, Ondasun Higigarrien eta Arkeologiaren Atalari eta Ingurumena Zaintzeko Atalari (Tuterako koordinazio unitatea), behar diren ondorioak izan ditzan.

Iruñean, 2023ko urtarrilaren 12an.– Ingurumeneko zuzendari nagusia, Pablo Muñoz Trigo.

I. ERANSKINA

Jendaurrean jartzeko izapidearen eta jasotako txostenen emaitza

Cierzo II eta V eguzki-instalazio fotovoltaikoetarako jendaurrean jartzeko aldian jasotako txostenen eta aurkeztutako alegazioen laburpena.

–Halaber, Cierzo II eta Cierzo V eguzki-instalazio fotovoltaikoetarako baterako alegazioen eta txostenen laburpena jaso da, eta kasu bakoitza adierazi da.

–Ondare Historikoaren Zerbitzua.

Txostena egin zuen, eta adierazi zuen ez dela gorabeherarik atzematen Ondare Arkitektonikoaren Atalaren eskumenekoa denari dagokionez.

–Herri Lanen eta Azpiegituren Zuzendaritza Nagusiaren Zainketa Zerbitzua.

Lehen txostenean, Cierzo II eta Cierzo V eguzki-instalazio fotovoltaikoek Nafarroako errepide sarean duten ukipena egiaztatzen du, eta kasu horretan errespetatu beharreko eraikuntza lerroa gogorarazten du, bai eta sustatzaileak, obrak egin aurretik, dagokion baimena eskatzeko duen betebeharra ere; horretarako, obrak zehazten dituen dokumentazio teknikoa aurkeztu beharko du.

Bi instalazioei buruzko bigarren txostenean, Nafarroako errepide sarearen gaineko ukipena egiaztatzen du berriz ere, eta bide mota bakoitza gurutzatzeko bete behar diren baldintzak gogorarazten ditu, bai eta sustatzaileak obrak egin aurretik dagokion baimena eskatu behar duela ere.

–Nekazaritzako Azpiegituren Zerbitzua.

Cierzo II eguzki-instalazio fotovoltaikoak ukitutako lurzatien mota agrologikoak adierazten ditu, eta jakinarazten du instalazio horrek ez duela eraginik egungo lur ureztatuetan, ezta Nafarroako Foru Komunitateko Ureztapen Planean ere.

–Telefonica España SAU.

Cierzo II eta Cierzo V eguzki-instalazioen proposamenari dagokionez, adierazi du ez duela horiek egiteko eragozpenik, betiere telekomunikazio lineekiko paralelismoei eta gurutzaketei buruz indarrean dagoen araudia betetzen bada, horien erantzukizuna instalazioa sustatzen duen enpresari baitagokio.

–i-DE Grupo Iberdrola:

Cierzo II eta Cierzo V eguzki-instalazioen proposamenari dagokionez, eguzki-jarraitzaileen kokapenagatiko, gurutzatzeengatiko edo lehendik dauden aireko lineekiko paralelismoengatiko eta bere eskumeneko linea elektrikoen sarbideagatiko ukipen elektrikoak aztertzen ditu, eta bi instalazioen proiektuak gauzatzeko baimena ematen du, baldintzekin.

–ADIF:

Bi txosten egin ditu. Lehenengoan ez du eragozpenik jartzen ebakuazio azpiegitura Torralba-Soria-Castejón trenbide linearekin gurutzatzeko, baina ohartarazten du beharrezkoa dela ADIFen berariazko baimena lortzea proiektua jabari publikoko eremuetan eta trenbidearen babes eremuetan egiteko.

Bigarrenean, berriz, adierazi du proposatutako obrek trenbidearen ukipen eremuari eragiten diotenez, baimena behar dutela, eta trenbide sektorean indarrean dagoen legedira egokitu behar direla. Halaber, preskripzio teknikoak eta beste baldintzatzaile batzuk adierazten ditu.

–Red Eléctrica de España

Adierazten du:

  • Cierzo II y Cierzo V eguzki-instalazio fotovoltaikoei, horietatik energia ateratzeko lurpeko lineei eta 30/132 kV-eko Cierzo TAEari dagokienez, ezinezkoa da proiektuak aztertzea, ez baitute jaso dagokien dokumentazio teknikoa.
  • 132 kV-eko eta 400 kV-eko aireko ebakuazio lineei dagokienez, ezin da egiaztatu gurutzaketen araudia, informazio faltagatik.
  • Ez dago 30/132/400 kV-eko Castejón Promotores TAEaren kontra.
  • 400 kV-eko goi tentsioko linearen lurperatutako tartea egiteko determinazio batzuk ezartzen ditu, behar bezala gauzatzeko.

–Aragoiko Estatuko Errepideen Mugapea.

Aragoiko Estatuko Errepideen Mugapeak ez dio eragozpenik jartzen Cierzo II eta Cierzo V eguzki-instalazio fotovoltaikoen ebakuazio linea egiteari, bi proiektuek betetzen baitute errepideei buruz indarrean dagoen araudia. Hala ere, eraikitzeko baldintza jakin batzuk bete behar direla adierazten du.

–Corellako Udala:

Alde batetik, udalerriko landazainaren txostena aurkeztu du. Txosten horretan, Cierzo II eguzki-instalazio fotovoltaikoak honako hauei eragindako ondorioak aztertzen dira:

  • Bideak: proposatutako jarduerei ez zaie eragozpenik jartzen.
  • Herri-larreen esleipenak: instalazioaren okupazio eremua Montes de Argenzón herri-larreen zati da, eta gaur egun larreen aprobetxamendurako erabiltzen da. Bateraezina denez, edo gutxienez aprobetxamendu fotovoltaikoaren baldintzapean egon behar denez, instalazioaren azalera artzain adjudikaziodunak ordaindutako kanonetik kanpo utzi beharko da.
  • Ehiza aprobetxamenduak esleitzea: aprobetxamendu "normala" eta instalazioa bateraezinak dira. Hala ere, instalazioaren azalera esparruaren barruan mantendu nahi da, "Erreserba" edo "Babesleku" gisa, azalera zenbatzeari begira. Horrek, gainera, untxiak harrapatzea erraztuko luke, eragiten dituzten kalteak saihesteko.
  • Ingurumena: egungo ekosistemak garrantzi bereziko ingurumen interesa du, eta larriki aldatuko da, bai inplikatutako lurzatietan, bai ingurune zabalago batean. Ingurune horrek ekosistemaren eta hari lotutako interes bereziko espezieen egonkortasuna baldintzatzen du. Eremuaren balio ekologikoa babesteko, beharrezkotzat jotzen du inpaktua minimizatuko duten ingurumen neurriak hartzea.

–Tuterako Udala.

Tuterako Udalak eskatu du Cierzo II instalazio fotovoltaikoaren ebakuazio azpiegiturak Tuterako lurrak ez zeharkatzeko, eta nabarmendu du linea elektrikoek lurzoruaren erabileran dituzten mugak, bai eta horiek paisaian eta abifaunan duten inpaktua ere. Gainera, espedientea izapidetzean hainbat txosten eskatzeko eskatu du (Nekazaritzako Azpiegituren Zerbitzua, Industria-Nasuvinsa-Industria Garapena, Tuterako Udaleko Hirigintza eta Industria departamentuak, eta CANASA). Era berean, Tuterako barrutian AICAENAren 25 hektarea kentzea eskatu du, eta 50 hektarea gehitzea Corellakoan. Sustatzaileak lurraldean proiektatzen dituen azpiegitura guztien ingurumen inpaktuaren balorazioa eskatu du.

Erantzuna: Ebakuazio azpiegiturarako aukeratutako alternatibak ez dio Tuterako udalerriari eragiten. Hala ere, paisaiaren eta abifaunaren gaineko inpaktuei dagokienez (gainerakoak ez du ingurumen edukirik), ingurumen inpaktuaren adierazpena egitean kontuan hartu da. Era berean, metatze eta sinergia ondorioak baloratzeko, IIAk 10 km-ko erradioa hartu du erreferentziatzat Cierzo II eguzki-instalazio fotovoltaikoaren inguruan, eta bertan sustatzaile bera izapidetzen ari den zenbait proiektu sartzen dira. Bestalde, AICAENA bezalako lurzati bat gehitzea edo kentzea proiektu honen eta ingurumen inpaktuaren ebaluazioaren esparrua gainditzen du.

–Ana Gurbindo Cizur:

1. Aurkeztutako proiektuak energia berriztagarrien produkzioa handitzea du xede, baina ez du Nafarroako energia egoera aztertzen.

Erantzuna: Alegazioak proiektu honen esparrua eta ingurumen inpaktuaren ebaluazioa gainditzen ditu.

2. Ez da aztertzenproiektua eraikitzearen eta landare estalkia kentzearen ondorioz sortzen den CO2 isuria.

Erantzuna: Alegazio hori ingurumen inpaktuaren adierazpena prestatzean kontuan hartu da.

3. Aurkeztutako proiektuak ingurumen balioa duten eremuetan lur mugimenduak egitea dakar.

Erantzuna: Behin betiko proiektua lekuz aldatu da, ingurumen balio txikiagoko eremuak okupatzeko.

4. Aurkeztutako proiektuak eragin larriak ditu naturaguneetan.

Erantzuna: Ingurumen inpaktuaren adierazpena egitean kontuan hartu da. Behin betiko proiektua lekuz aldatu da, ingurumen balio txikiagoko eremuak okupatzeko.

–Gurelur:

1. Cierzo II eta Cierzo V eguzki-instalazio fotovoltaikoak eta dagozkien ebakuazio azpiegiturak Nafarroako administrazioak izapidetu ahal izateko zatikatu den proiektu bakarraren bi zati dira.

Erantzuna: Bi eguzki-instalazio fotovoltaikoen ingurumen inpaktuak batera aztertu dira, eta, beraz, ez dira zatitu ingurumen inpaktuaren ebaluazioan.

2. Proiektu bakarra denez, 1. puntuan adierazitakoaren arabera, multzo osoaren ingurumen-ondorioak ingurumen-tramitazioko prozedura bakar batean eta, beraz, ingurumen inpaktuaren azterketa bakar baten bidez aztertu beharko lirateke.

Erantzuna: Ingurumen alderdiari dagokionez, aipatutako instalazio bakoitzeko IIAk, sustatzaileak jendaurrean jartzearen eta kontsultaren emaitzak jaso ondoren aurkeztu zituenak, instalazio bakoitzak eta ebakuazio azpiegiturak sortutako inpaktuak banaka aztertzeaz gain, sinergien azterketa bat ere egin zuen sortutako inpaktuak aztertzeko, parke eolikoak eta eguzki-parkeak eta gainerako azpiegiturak kontuan hartuta, bai jada existitzen direnak, bai izapidetze bidean daudenak, 10 km-ko erradioan, instalazio bakoitzaren inguruan. Beraz, bi kasuetan bi eguzki-instalazio fotovoltaikoak sartu dira: Cierzo V eta Cierzo II. Edonola ere, ingurumen-inpaktuaren adierazpen hau egin da dauden eta proiektuan dauden haize-parkeen eta beste azpiegitura eta instalazioen inpaktu metatuak eta sinergikoak kontuan harturik.

3. Alegatzaileak gogorarazi du Nafarroako 2005-2010 aldirako eta 2020rako Energia Planen Ingurumen Ondorioen Adierazpenetan eguzki-planta fotovoltaikoen azalerari dagokionez ezarritako mugak, eta uste du Cierzo II eta Cierzo V instalazioak eraikitzea NEP 2030 planaren helburuen aurka doala, autokontsumoa eta sorkuntza banatua sustatzea bilatzen baitu.

Erantzuna: 2030erako Nafarroako Energia Plana autokontsumoa eta sorkuntza banatua sustatzen saiatzen da, alegazioan adierazten den bezala, baina ez planak ez Ingurumen Ondorioen Adierazpenak ez diote mugarik ezartzen eguzki-instalazio fotovoltaikoen azalerari.

4. Hutsuneak daude IIAren alternatiben azterketan; proiektuaren alternatiben azterketa egin beharrean, instalatu ahal den eremuen azterketa egiten du. Gainera, azkenean aukeratutako proiektuek aukeratutako alternatibaren lurzatiak gainditzen dituzte.

Erantzuna: Aurkeztutako IIAren I. eranskinean, eguzki-instalazio fotovoltaikorako eta ebakuazio azpiegiturarako alternatibak aztertzen dira.

Eguzki-instalazio fotovoltaikoaren kokapena aukeratzeko, 0 aukeraz edo esku hartzerik ezaren aukeraz gain, hainbat eremu mugatu dira Nafarroako Hegoaldeko Erriberaren baitan. Interes handia dutenak 4 esparrutan multzokatu dira, eta, azkenean, Corella-Cintruénigo eremua aukeratu da, ebakuazio azpiestaziotik hurbil dagoelako eta ebakuazio linea trazatzeko ingurumen baldintza hobeak dituelako. Eremu horren baitan, 6 proposamen aztertu dira, eta, azkenean, 6. alternatiba aukeratu da, teknikoki eta ingurumenari dagokionez bideragarriena delako. Cierzo II eta Cierzo V instalazioak 6. alternatiba gisa mugatutako eremuaren barruan sartzen dira oso-osorik. Cierzo II instalaziorako eta haren ebakuazio azpiegiturarako beste alternatiba bat proposatzen da ondoren, eta azkenean horixe aukeratu da.

Instalazioaren kokapena aukeratu ondoren, 4 alternatiba aztertu ziren linea igarotzeko. Horien artean, 4. alternatiba aukeratu da, Montes de Cierzoko ordokietako baso-masetatik urruntzen delako; bertako hainbat lurraldetan, basoko hegazti harraparien zenbait espeziek habiak egiten dituzte. Era berean, AICAENAren "Agua Salada, Montes de Cierzo eta Plana de Santa Ana" azpieremua ez inbaditzea ahalbidetzen du (azpieremu horrek garrantzi handiagoa du estepako faunarentzat ukitutako "La Sarda" azpieremuak baino), ez eta Valdelafuenteko sakana ere, zeina igarobide biologikoa eta abifaunarentzako eremu sentikorra den. Gainera, linea lurperatzea proposatzen da A-15 autobidearen inguruko azpiegitura elektrikoen igarobidetik pasatzean, ondorio sinergiko nabarmenak saihesteko. Ondoren, Castejón Promotores TAErainoko beste trazadura bat akeztu zen, lurpekoa, Lodosako ubidearen gurutzagunean izan ezik.

5. Hutsuneak daude estepako abifaunaren gaineko eraginaren analisian, bai bertako espezieak zehaztean, bai horien gaineko eraginaren azterketan, instalazioa garrantzi handiko "Ombatillo (Morterete)" AICAENAtik hurbil dagoelako eta espezie horiek hartzen duten eremuaren habitataren kalitateagatik.

Erantzuna: Cierzo II-rako behin betiko proiektuak estepako abifaunarentzat ingurumen balio txikiena duten kokalekuak aukeratu ditu. Cierzo V-i dagokionez, alegazio hori ingurumen inpaktuaren adierazpena prestatzean kontuan hartu da.

6. Cierzo II eta Cierzo V instalazioek ukitutako lurzatien landare estalduraren karakterizazioan hutsuneak daudela adierazten da, eta 2005-2010 aldirako eta 2020rako Nafarroako Energia Planen Ingurumen Ondorioen Adierazpenetan ezarritako gomendioak gogorarazten dira.

Erantzuna: Alegazio hori ingurumen inpaktuaren adierazpena prestatzean kontuan hartu da.

7. Hutsuneak daude aurkeztutako dokumentazioan, ukitutako lurzatien egungo topografiari eta hasierako eta amaierako egoeraren profilei dagokienez.

Erantzuna: Kontuan hartuta orografia funtsean laua dela, egitura fotovoltaikoak zuzeneko tinkatzearen bidez instalatuko direla, ingurumen inpaktuaren azterketetan proposatutako gainerako neurriak eta ingurumen inpaktuaren adierazpenean ezarritako baldintzak, logikoa da lurzoruaren gaineko eragina bateragarria izatea.

8. Proiektuak instalazioen osagaien kokapenak (modulu fotovoltaikoak, bideak, zangak, etab.) argi uzten baditu ere, IIAk ez du landaredi naturala duen ukitutako azalera kuantifikatzen, ezta ingurumen balioa duten labore iraunkorrak dituen ukitutako azalera ere (almendrondoak, mahastiak), ezta proiektua instalatzeko kendu behar diren ezpondak eta mugak ere, inpaktuaren ebaluazio egokia egiteko beharrezkoa.

Erantzuna: Alegazio hori ingurumen inpaktuaren adierazpena prestatzean kontuan hartu da.

9. Gabeziak daude eguzki-instalazio fotovoltaikoek ukitzen ahal dituzten balio historiko-artistikoen deskribapenean eta ebaluazioan.

Erantzuna: Alegazio hori ingurumen inpaktuaren adierazpena prestatzean kontuan hartu da, eta Vianako Printzea Erakundea-Kultura Zuzendaritza Nagusiaren Erregistroaren, Ondasun Higigarrien eta Arkeologiaren Atalaren aldeko txostena lortzea jarri da baldintza gisa.

10. IIAn ez dira sartzen obrak egin ondorengo berrezarpen proiektuak, 64/2006 Foru Aginduaren 5. artikuluan ezartzen den bezala.

Erantzuna: Alegazio hori ingurumen inpaktuaren adierazpena prestatzean kontuan hartu da, baita ebazpenaren baldintzetan ere.

11. Sinergien azterketak ez du kontuan hartzen "El Montecillo" eta "La Senda" parke eolikoen ebakuazio linea, eta gutxietsi egiten du lineek Agua Saladan eta Montes de Cierzon duten eragina, bai eta lur eremu handiak galtzeak estepako hegaztiei eragindako kaltea ere.

Erantzuna: Ebakuazio azpiegitura gehiena lurperatzea proposatzen da, eragina nabarmen murriztuz. Estepako hegaztien gaineko ukipena murrizteko, Cierzo II instalaziorako proiektu berri bat aurkeztu da. Proiektuak nabarmen murrizten du hegaztien gaineko eragina. Gainera, ebazpenaren baldintzek estepako abifaunaren habitata hobetzeko neurriak jasotzen dituzte.

12. Energia ateratzeko aireko linearen deskribapenean hutsuneak daude, eta informazio hori funtsezkoa da inpaktuaren ebaluazioa behar bezala egiteko.

Erantzuna: Behin betiko proposamenak ebakuazio azpiegitura gehiena lurperatzea proposatzen du.

13. Proposatutako ebakuazio azpiegitura, El Rincón TAEtik igarota, ekoizpen puntuaren eta energia husteko puntuaren arteko berezko distantzia baino askoz luzeagoa da, eta, gainera, proposatutako trazadurak natura balio garrantzitsuak dituzten espazioak ukitzen ditu (AICAENAk, Agua Salada ENa, Ebro ibaia KBEa, Alhama ibaia, etab.).

Erantzuna: Behin betiko proposamenak ebakuazio azpiegitura gehiena lurperatzea proposatzen du.

14. Ebakuazio azpiegiturarako aurkeztutako IIAn hutsuneak daude landarediaren eta faunaren deskribapenean.

Erantzuna: Behin betiko proposamenak ebakuazio azpiegitura gehiena lurperatzea proposatzen du.

15. Hutsuneak daude goi tentsioko aireko linearen deskribapenean, beharrezko jarduketetan eta haren inpaktuaren karakterizazioan, Alhama ibaiarekiko gurutzagunean eta Agua Saladaren ingurunean.

Erantzuna: Behin betiko proposamenak ebakuazio azpiegitura gehiena lurperatzea proposatzen du.

16. Nabarmentzekoa da Cierzo II eta Cierzo V eguzki-instalazio fotovoltaikoek estepa espezieengan duten eragina, bai eta ebakuazio lineak beste espezie batzuengan duena ere, Alhama ibaiarekiko gurutzagunean eta Agua Saladaren inguruetan.

Erantzuna: Alegazio hori ingurumen inpaktuaren adierazpena prestatzean kontuan hartu da.

17. Sinergien azterlanean hutsuneak daude; izan ere, ez ditu kontuan hartzen ingurunean proposatutako zenbait proiektu, eta gutxietsi egiten du hegazti talde batzuen gaineko eragina, bereziki estepako hegaztien gainekoa. Gainera, 2009/147/EE Zuzentarauak espezie batzuei dagokienez hartutako kontserbazio konpromisoak gogorarazi ditu; besteak beste, barne hartzen ditu aztergai den inguruneko estepako hegazti batzuk.

Erantzuna: Alegazio hori ingurumen inpaktuaren adierazpena prestatzean kontuan hartu da.

18. Aurkeztutako dokumentu bakar batean ere ez da ebaluatzen zer inpaktu orokor izanen luketen Cierzo II eta Cierzo V eguzki-instalazio fotovoltaikoek eta beren ebakuazio lineak.

Erantzuna: Alegazio hori ingurumen inpaktuaren adierazpena prestatzean kontuan hartu da.

–Sustrai Erakuntza fundazioa:

1. Aurkeztutako proiektuak energia berriztagarrien ekoizpena handitzea du xede, baina ez du Nafarroako energia egoera aztertzen.

Erantzuna: Alegazioak proiektu honen esparrua eta ingurumen inpaktuaren ebaluazioa gainditzen ditu.

2. Ez da aztertzenproiektua eraikitzearen eta landare estalkia kentzearen ondorioz sortzen den CO2 isuria.

Erantzuna: Alegazio hori ingurumen inpaktuaren adierazpena prestatzean kontuan hartu da.

3. Aurkeztutako proiektuak ingurumen balioa duten eremuetan lur mugimenduak egitea dakar.

Erantzuna: Alegazio hori ingurumen inpaktuaren adierazpena prestatzean kontuan hartu da.

4. Aurkeztutako proiektuak eragin larriak ditu naturaguneetan.

Erantzuna: Cierzo II-rako behin betiko proiektuak ingurumen balio txikiena duten kokalekuak aukeratu ditu. Cierzo V-i dagokionez, alegazio hori ingurumen inpaktuaren adierazpena prestatzean kontuan hartu da.

5. Alternatiben azterketak ez du aurreikusten eguzki-plakak hiri lurzoruetan edo industria lurzoruetan (eraikinak barne) ezartzea, eta horrek ingurune naturalaren gaineko eragina murriztuko luke, karbono aztarna txikiagoa eragiteaz gain.

Erantzuna: Alegazioak proiektu honen esparrua eta ingurumen inpaktuaren ebaluazioa gainditzen ditu.

6. inpaktuen azterketak ez du kontuan hartzen bereizita aurkezten diren proiektuen ondorio sinergikoa; zehazki, "Cierzo II" eta "Cierzo V" eguzki-instalazio fotovoltaikoena.

Erantzuna: Alegazio hori ingurumen inpaktuaren adierazpena prestatzean kontuan hartu da.

7. Higadura arrisku handia dago, eta lurzorua galtzeko arrisku itzulezina, lurraren izaera eta eraikuntza eta ustiapen aldian eginen diren jarduketak kontuan hartuta. Proposatutako neurri zuzentzaileak ez dira nahikoak inpaktu neurritsutik inpaktu bateragarrira igarotzeko.

Erantzuna: Kontuan hartuta orografia funtsean laua dela, egitura fotovoltaikoak zuzeneko tinkatzearen bidez instalatuko direla, ingurumen inpaktuaren azterketetan proposatutako gainerako neurriak eta ingurumen inpaktuaren adierazpenean ezarritako baldintzak, logikoa da lurzoruaren gaineko eragina bateragarria izatea.

8. Aurkeztutako "Cierzo II" eta "Cierzo V" proiektuek kalte larriak eraginen dituzte ingurumenean, batez ere estepako abifaunarengan.

Erantzuna: Cierzo II-rako behin betiko proiektuak ingurumen balio txikiena duten kokalekuak aukeratu ditu. Cierzo V-i dagokionez, alegazio hori ingurumen inpaktuaren adierazpena prestatzean kontuan hartu da.

–Nafarroako Ekologistak Martxan:

Ekologistak Martxan. Zangozako eskualdea:

1. Gogoeta egin du Nafarroako egoera energetikoari buruz eta, zehazki, energia eolikoaz eta eguzki-energiaz, eta azpimarratu du arazo dela ekoizpen defizita izatea une batzuetan, baina bestetzuetan, ekoizpena handiegia izatea, eta horrek deskarbonizazioa zailtzen duela. Era berean, NEP 2030ean parke eolikoak jartzeko ezarritako zonifikazioa aipatu du, eta anitzetan ez dela kontuan hartzen. Eguzki-energiarako garatu ez dela esan du.

Erantzuna: Gogoetak proiektu honen esparrua eta ingurumen inpaktuaren ebaluazioa gainditzen ditu.

2. Oro har, eguzki-parkeen proiektuen inpaktuak azaldu ditu, eta babestutako eremuen eta haiek lotzeko edo konektatzeko eremuen ingurumen garrantzia azpimarratu. Era berean, azpimarratu du garrantzitsua dela kontuan hartzea ez bakarrik espezie babestuak berreskuratzeko eta kontserbatzeko ezarritako hazkuntza eta ugaltze eremuak, bai eta elikatzeko eta sakabanatzeko dituzten inguruak ere.

Erantzuna: Gogoetak proiektu honen esparrua eta ingurumen inpaktuaren ebaluazioa gainditzen ditu. Dena den, ingurumen inpaktuaren adierazpena prestatzean kontuan hartu da.

3. Ez dira kontuan hartzenerabilitako materialen ekoizpenean zabaltzen diren CO2 isuriak, ez eta parke eolikoen eraikuntza eta mantentze fasean ere.

Erantzuna: Hori kontuan hartu da ingurumen inpaktuaren adierazpen hau egitean.

4. IIAren zenbait hutsune, "Cierzo II" instalazioaren inguruan dauden ingurumen balio batzuk eta parkearen eta haren ebakuazio azpiegituraren ondorioz aurreikusten diren inpaktu batzuk azaldu ditu.

–Ez da aztertzen proiektuak istripu larriei edo hondamendiei begira duen kalteberatasuna.

–Ez du kontuan hartzen "Cierzo V" instalazioa, zeina sustatzaile bera aurrekoaren ondoan izapidetzen ari den, ezta bien artean dagoen korridoreko lur eremua ere.

–Instalazioa garrantzi handiko "Ombatillo (Morterete)" AICAENAtik hurbil dago. Bertan, katalogatutako abifaunako hainbat espezie eta populazio daude.

–IIAren arabera, sustatzaileak lau ingurumen izapide egin ditu, modu independentean, hurbileko hiru eguzki-instalazio fotovoltaikoentzat (Cierzo II, Cierzo IV eta Cierzo V, hurrenez hurren) eta ebakuazio azpiegiturarentzat. Horrek proiektuen zatiketa ekar lezake, eta agian ingurumen izapidetze bateratua egin beharko litzateke.

–Landarediari eta faunari buruz egindako azterketan hutsuneak daude, eta inpaktua behar bezala ebaluatzea eragozten dute. Hori bereziki larria da estepako abifaunaren kasuan, aipatutako AICAENArekin muga egiten duelako eta AICAENA horri lotutako katalogatutako espezie askoren egungo egoera kontuan hartuta.

–Hutsuneak daude sinergien azterketan; inguruko parke eolikoetan eragindako heriotza tasak aztertu beharko lirateke.

–Ebakuazio linea luzeegia da.

Erantzuna: Cierzo II-rako behin betiko proiektuak ingurumen balio txikiena duten kokalekuak aukeratu ditu. Cierzo V-i dagokionez, alegazio hori ingurumen inpaktuaren adierazpena prestatzean kontuan hartu da. Energia ateratzeko linea elektrikorako lurpeko konponbideak aireko linea elektrikoen berezko ingurumen ukipenak desagerrarazten ditu.

5. Alternatiben proposamena: energia kontsumoa murriztea; energia-efizientzia; autokontsumoa; erregai fosilen ordez energia berriztagarriak erabiltzea.

Erantzuna: Alegazioak proiektu honen esparrua eta ingurumen inpaktuaren ebaluazioa gainditzen ditu.

6. Ingurumen Erantzukizunari buruzko Legea aldatzeko eskaera, sustatzaileak izan daitezen haize- eta eguzki-parkeek eta haien ebakuazio azpiegiturek eragindako hegazti eta saguzarren heriotzaren erantzuleak.

Erantzuna: Alegazioak proiektu honen esparrua eta ingurumen inpaktuaren ebaluazioa gainditzen ditu.

Iragarkiaren kodea: F2300986