Iragarkia

11. ALDIZKARIA - 2023ko urtarrilaren 17a

1. NAFARROAKO FORU KOMUNITATEA

1.7. BESTELAKOAK

1320E/2022 EBAZPENA, abenduaren 16koa, Ingurumeneko zuzendari nagusiarena, Solaria Promoción y Desarrollo Fotovoltaico SLUk sustatutako Barasoain, Oloritz, Untzue eta Tebas-Muru Artederretako Muruarte 400 lotuneko Serena Solar 2 eguzki-instalazio fotovoltaikoaren, lurpeko ebaluazio linearen (66 kV), La Majada azpiestazioaren (66/30 kV) eta haren ebakuazio instalazioen aurreproiektuaren ingurumen eraginaren adierazpena egitekoa.

1.–Ebaluazioaren irismena.

Ingurumen eraginaren ebaluazio arruntaren xede den proiektua honako hau da: Serena Solar 2 eguzki-instalazio fotovoltaikoaren (49,996 MWp) eta haren Barasoaingo ebakuazio azpiegituren (lurpeko ebakuazio linea, La Majada AEE) aurreproiektua eta Muruarte (Promotores) (400/66 kV) transformazio azpiestazioaren aurreproiektua. Tebas-Muru Artederreta (Nafarroa).

Instalazio fotovoltaikoaren proiektuaren ezaugarriengatik, Ingurumen Ebaluazioari buruzko abenduaren 9ko 21/2013 Legearen I. eranskinean jasota zegoen –"Industria energetikoa" 3. taldea, j)–. Sustatzaileak egindako aldaketen ondotik, eta, zehazki, instalazioaren eragin azalera murriztuta, II. eranskinean sartuta dago –"Industria energetikoa" 4. taldea, i)–. Hala ere, sustatzailearen asmoa izan da Ingurumen Ebaluazioari buruzko abenduaren 9ko 21/2013 Legearen 7. artikuluaren 1 d) apartatuari heltzea, eta haren ingurumen eraginaren ebaluazio arruntaren administrazio izapidetzea eskatzea.

2.–Proiektuaren deskribapena eta kokalekua.

Proiektuaren bidez, eguzki-instalazio fotovoltaiko bat eraikiko da, Serena Solar 2 (49,996 MWp eta 46,709 MW-ko potentzia nominala inbertsoreen irteeran) Barasoaingo (Nafarroa) udal-mugartearen iparraldeko muturrean. Gutxi gorabeherako puntu zentral baten kokapena UTM ETRS89 609266/4719117 koordenatua izanen litzateke. Solairuaren azalera 66,09 ha-koa da, eta hesiaren perimetro osoa 6.703,07 m-koa da, hiru inguratzailetan (SS2-1, SS2-2 eta SS2-3).

Serena Solar 2 instalazio fotovoltaikoak La Majada azpiestazio berriaren (66/30 kV) bidez sortutako energia ebakuatzen du, zirkuitu bakuneko 9,42 km-ko linea trifasiko baten bidez, 66 kV-ko eroale isolatuarekin, Barasoain, Oloritz eta Unzue udalerriak zeharkatzen dituen hodi baten azpian lurperatua. Azkenik, Muruarte Promotores AEEan (400/220/66 kV) konektatzen da, Tebas-Muru Artederreta udalerrian, Espainiako Sare Elektrikoaren Muruarte azpiestazioaren (400 kV) ondoan, non tentsioa 400 kV-ra igotzen den, 60 m-ko luzerako aireko linearen bidez; interkonexioaren azken puntua da hori.

Aurreproiektuaren deskribapenaren laburpena ebazpen honen I. eranskinean dago.

3.–Ingurumen eraginaren ebaluazio arruntaren prozedura izapidetzea.

Ingurumen Ebaluazioari buruzko abenduaren 9ko 21/2013 Legearen 36. artikulua eta energia elektrikoko instalazioen garraioko, banaketako, merkaturatzeko eta hornidurako jarduerak eta baimentze prozedurak arautzen dituen abenduaren 1eko 1955/2000 Errege Dekretuaren 125. artikulua aplikatuz, Industria Antolamenduaren, Azpiegitura Energetikoen eta Meatzeen Zerbitzuak 30 egunez jendaurrean jarri zituen Serena Solar 2 eguzki-instalazio fotovoltaikoaren proiektua eta ingurumen eraginaren azterketa, Nafarroako Aldizkari Ofizialean, 2021eko apirilaren 8ko 77. zenbakian, iragarki bana argitaratuta.

6 alegazio jaso dira, hauenak: Green Capital Development 74, Green Capital Power 74, Ekologistak Martxan Ongaiz, Ekologistak Martxan Nafarroa eta Garinoaingo Udala.

Aldi berean, kontsulta organoak ukitutako administrazio publikoei eta pertsona interesdunei kontsulta egiteko tramitea hasi zuen, abenduaren 9ko 21/2013 Foru Legearen 37. artikuluaren arabera. 15 erantzun jaso ziren, hauenak: AUDENASA, Ondare Arkitektonikoaren Atala, Erregistroaren, Ondasun Higigarrien eta Arkeologiaren Atala, ENDESA, Telefónica de España SAU, Olorizko Udala, Tebas-Muru Artederretako Udala, Untzueko Udala, Herri-lanen eta Azpiegituren Zuzendaritza Nagusia, ENAGAS, ADIF, REE, Ebroko Konfederazio Hidrografikoa, Nekazaritzako Azpiegituren Zerbitzua, Lurralde eta Paisaia Zerbitzua eta Biodibertsitatearen Zerbitzua.

2021eko abuztuaren 11n, organo substantiboak alegazio eta txosten guztien berri eman zion sustatzaileari, hark egoki iritzitakoa adieraz zezan. Txosten sektorialak eta alegazioak aztertu ondotik, sustatzaileak proiektuaren aldaketa bat aurkeztu du:

–Instalazioaren poligonala eta panelen kokapena aldatzea, mendebaldeko inguratzailearen okupazioa murriztuz eta panel fotovoltaikoak ipar-ekialdeko inguratzailera eramanez. Azalera berria 110,02 ha-tik 66 ha-ra igaro da.

–Instalazioaren azpiestazioak, La Majada azpiestazioak (220/30 kV), hasiera batean 30etik 220 kV-ra igo zuen tentsioa, eta, aldaketen ondotik, 66 kV-ra, eta jatorrizko inguratzailearen ipar-ekialdera kokatzen da.

–Besaire azpiestazioa (220 kV) ere ezabatu egin da, eta ebakuazio linea (66 kV) zuzenean iristen da Muruarte Promotores azpiestaziora (400/220/66 kV).

–Dokumentu teknikoan lur mugimenduen balantzea sartu da (6.5.2 atala), eta horien planoak txertatu dira "Planoak" atalean.

Jendaurreko informazioaren emaitzaren eta ingurumen edukia duten txostenen laburpena Ebazpen honen II. eta III. eranskinetan aurkezten dira.

2022ko ekainaren 16an, sustatzaileak Nafarroako Gobernuko Garapen Ekonomiko eta Enpresarialeko Departamentuari ingurumen eraginaren ebaluazio arrunta eta lurzoru urbanizaezinean baimen izapidea hasteko eskaera bidali zion. Eskaerarekin batera proiektua eta ingurumen eraginaren azterketa aldatua ere aurkeztu dira.

Proiektuen ingurumen ebaluazioan, jasotako alegazioen eta txostenen edukia hartu da kontuan, bereziki honako alderdi hauei dagokienez: mendebaldeko inguratzailearen nekazaritza eta baso mosaiko osoaren gaineko inpaktua; Barasoaingo eta Garinoaingo herrietatik paisaian izandako eragina; lurraldearen zatikatzea; eta proiektuaren inguruan energia berriztagarriko beste instalazio batzuk egoteak eragindako inpaktu sinergiko eta metagarriak, zehazki, hurbil dauden parke eoliko batzuk, Prestazio Handiko Trenaz gain.

Organo eskudunak dokumentazioa osorik zegoela egiaztatu ondotik, 2022ko ekainaren 24an ingurumen eraginaren ebaluazio arrunta hasteko eskaera igorri zion Biodibertsitatearen Zerbitzuari.

4.–Espedientearen analisi teknikoa.

a) Alternatiben analisia.

Ingurumen eraginaren azterketan jasota dagoen alternatiben analisiak zenbait soluzio hartzen ditu aintzat ikuspuntu teknologikotik, eta egitura finkoaren gainean ezarritako instalazio fotovoltaikoaren aukera hobetsi da, lurzorura hobeki egokitzen delako.

Ondotik, ingurumen eraginaren azterketak alternatiben analisi bat jasotzen du, kokapen ezberdinak aztertuta. Bi eremu handi aurreikusten dira instalazio fotovoltaikoa kokatzeko, eta lau alternatiba daude eremu horietan. 1. eremuan hiru aukera proposatu dira, A1, A2 eta A4, eta 2. eremuan, A3 alternatiba.

Kokalekurik onena bilatzeko, beste aldagai batzuen artean, azpiegiturak, herriguneak, abelbideak, ondarea, onura publikoko mendiak, lurzoruaren erabilerak eta abar erabili dira. Energia ebakuatzeko linean, gainera, beste aldagai batzuk ere kontuan hartu dira, hala nola hidrologia edo urak hartzen ahal dituen eremuak.

Azterketak, amaitzeko, "0" alternatiba ezesten du, proiektua eskualdean energia berriztagarriak garatzeko aukera bat dela uste duelako, eta, gainera, berotegi-efektua murrizten eta klima-aldaketa arintzen laguntzen duelako. Gainerako aukeretatik A4 aukeratu da, irizpide anitzeko analisiaren datu haztatu onena aurkezten duelako.

Oro har, uste da alternatiben azterketa egokia eta nahikoa dela.

b) Proiektuaren eragin nagusien tratamendua.

Proiektuaren bertsio berriak hainbat aldaketa egiten ditu, eta, horren arabera, erasandako azalerak murriztu egiten dira eta sustatzailearen arabera ingurumen balio gutxiago eta topografia egokiagoa duten eremuetan kontzentratzen dira.

Lurzoruaren eta erliebearen gaineko inpaktuari dagokionez, inpaktua sortzeko ahalmena duten proiektuko ekintza hauek identifikatzen dira: lurraren sastrakak kentzea, eguzki-panelak ezarpenerako lur mugimenduak, tinkatze bidez (zelaitze lanak, zimenduak, tinkatzeak, muntaketa, etab.), lurpeko instalazio elektrikorako zangak irekitzea eta bideak sortzea eta hobetzea.

Dokumentazioan honako datu hauek jasota daude lur mugimenduei buruz: lur erauzketa (18.671 m³), betelana (18.523 m³) eta zabortegira eramateko landare lurra (148 m³). % 3 eta <% 10 arteko malda leunak dituen lursail bat deskribatzen da.

Ingurumen eraginaren azterketak lurzoruaren gaineko inpaktua eta erliebea moderatu gisa baloratzen ditu, prebentzio eta zuzenketa neurriak aplikatu ondotik. Ebaluazio horretan, honako hauek hartu dira kontuan: lurzoruari zuzenean eragiten dioten balioak (gogorrek 1,60 ha, panelen hegalek okupatzen duten gainerako azalera, Muruarte Promotores azpiestazioak (400/220/66) 1,03 ha eta lurpeko ebakuazio linearen okupazio iraunkorrak eragindako 1,89 ha), trinkotzeak eta higadura-arriskua areagotzeak eragindako inpaktua eta lurzoruaren baldintza fisikoak aldatzea.

Ingurumen Administrazio honen ustez, proiektuak hartzen dituen lur azaleren jasotze topografikorik ez dagoenez, ezin dira behar bezala ebaluatu azalerak erliebean eta lurzoruan dituen ondorioak. Hala ere, okupatzen diren lurzatien konfigurazio topografikoa ikusita, eta lur mugimenduek erliebeari ahalik eta gutxien eragiteko, tracker-ak ahalik eta gehien egokitu beharko dira lurraren topografiara, eta linea jarraituak saihestu beharko dira lurrak desnibel nabarmenak dituen lekuetan (zenbait eremutan 4 metroko altuerako altitude aldeak daude, oso bertikalizatutako hegaletan).

Lur gaineko eta lurpeko urei dagokienez, proiektuaren eremuan ur korronte hauek daude: La Balsa del Corral erreka, Basaus amildegia, Olkozarana erreka eta izenik gabeko bi erreka.

Ur ibilguen multzotik zuzenean eraginen zaio Olkozarana errekari, aire zabaleko zanga bat egin behar baita 66 kV-ko lurpeko linearen kableatua zeharkatzeko. Gurutzaketa lehendik dagoen nekazaritza bidetik eginen da, eta, beraz, ez da espero ingurumen eragin garrantzitsurik.

Lurzorua prestatzeko, zangak irekitzeko eta, euri garaian egiten badira, sarbide berriak hobetzeko eta egiteko baliteke eragiketek uhertasun gertakariak eragitea lehen aipatutako erreketan eta urak husten dituen ibilgu nagusian, Zidakos ibaian. Erliebea aldatzeak, halaber, azaleko drainatze sarea aldatzea ekartzen ahal du, eta mugakide diren nekazaritza lursailei eraginen die. Beraz, drainatzeek –oraindik definitu gabe daude– konpondu beharko dute afekzio hori. Era berean, instalazio fotovoltaikoaren drainatzeen diseinuak kontuan hartu beharko du hurbil-hurbileko nekazaritza edo landa ingurunean jariatze uren ondoriozko kalteak areagotzeko aukera, prezipitazio handiko uneetan modulu fotovoltaikoak egoteagatik lurraren "iragazgaiztea" dela eta.

Ez da espero lurpeko akuiferoetan eraginik izatea, proiektua gauzatzeko unean eta instalazioen mantentze lanetan jardunbide egokiak aplikatuta.

Proiektuak biodibertsitatean izanen dituen inpaktuei dagokienez, jakinarazten da proiektuak ukitutako azalerak nekazaritza izaera duela, eta baso osagai jakin bat duela; handiagoa da SS2-3 inguratzailearen ingurunean, karraska zuhaiztiak daudelako (Quercus rotundifolia), baso orlaren berezko zuhaixkekin batera, eta baso mosaiko bat osatzen dute, muga, otalur eta heskai ugarirekin.

Gaur egungo landaredia bat dator Europar Batasunaren intereseko habitatetan (BIH) izaten den landarediarekin: 9340 Quercus ilex eta Q. rotundifolia basoak, 4090 sastrakadi mediterraneo eta oromediterraneo primarioak eta sekundarioak (genistak dira nagusi horietan) eta 5210 zuhaixka eta Juniperus zuhaiztiak.

Ingurumen eraginaren azterketak, VII. eranskinean ("Landaredia") –xehetasun eskala egokian egindako azterketa–, gainera, proiektu osoan beste BIH batzuk daudela aitortzen du: 6220*. Gramineoen eremu subestepikoak eta urte bateko Thero-Brachypodietearenak (Lehentasunezkoa), 8211. Landaredi kasmofitikoa eta 9240 Quercus faginea (erkametza) eta Quercus canariensis (Ameriketako haritza) espezieetako harizti iberikoak Guztira, instalazio fotovoltaikoak hartzen duen eremuan identifikatutako landaredi uharteen azalera 1,8 ha-koa da, eta horiek kontserbatu beharko dira.

Ez da espero energia ebakuatzeko lineak (lurperatuta dago eta bideak eta pistak aprobetxatzen ditu) landaredian eragin nabarmenik izanen duenik. Aipatzekoa da 70 metro inguruko tarte txiki bat: linea bideratzeko erabilitako bidea, erabiltzen ez denez, zati batean Quercus ilex eta Quercus coccifera espezieek estali dute, eta sastrakak kendu beharko dira.

Eragin handiagoa du Muruarte Promotores AEEa (400/220/66 kV) ezartzeak, gutxi gorabehera 40 m-ko karrasken unada lineal bat ezabatzen baitu (Quercus ilex), 9340 BIHari lotua (Quercus ilex eta Quercus rotundifolia basoak).

Tokiko fauna aberastasunari dagokionez, Mediterraneoko landazabaleko paisaia hori biodibertsitate handiko eremua da, eta animalia espezie ugari ditu. Espezie horien artean "harrapakinak" daude, eta, horiei esker, espezie espezializatuagoak daude. Mosaikoko lurralde egitura hori habitat bera ez duten espezie eta populazio desberdinen topalekua da.

Ingurumen eraginaren azterketak, IV. eranskinean ("Fauna"), 2021eko apiriletik 2022ko martxora egindako inbentarioaren datuak biltzen ditu, eta inguruabar hori berresten du. Orotara 104 fauna espezie detektatu dira: eremu irekietako (sastrakadia eta laboreak) 30 espezie, orotariko 21 espezie, basoetako 33 espezie, eta ibaiertz, eta ur masetako 9 espezie, eta, azkenik, harkaitzetako 11 espezie. Horietatik 80 Babes Bereziko Araubidean dauden espezieak dira (zerrenda nazionala eta autonomia erkidegokoa kontuan hartuta) eta 6 espezie katalogatuta daude (katalogo nazionala eta autonomia erkidegokoa ere kontuan hartuta).

"Kaltebera" gisa katalogatutako espezieen artean (katalogo batean edo bestean), honako hauek identifikatu dira: Naumann belatza (Falco naumanni), mirotz zuria (Circus cyaneus), antzandobi handia (Lanius meridionalis), amiamoko beltza (Ciconia nigra), sai zuria (Neophron percnopterus) eta galzorian dagoena: miru gorria (Milvus milvus). Espezie horrek sarritan erabiltzen ditu ingurune irekiak, eta ez da baztertzen bikote ugaltzaileak egotea.

Eremua hegazti faunak migrazioan gehien erabiltzen duen Nafarroako ibilbideetako baten barruan dago. Pirinioetatik, Iruñerritik igarota, hegoalderantz jarraitzen du, Artederretan (goi tentsioko lurpeko linearen amaiera) barrena, eta proiektuaren eremuaren gainetik hegan egiten du. Nolanahi ere, haize handiko egunetan izan ezik, oso altu egiten dute hegan, eta instalazio fotovoltaikoa ez da oztopo.

Konektibitateari buruzko azterketa ingurumen eraginaren azterketaren V. eranskinean aztertzen da, eta baieztatzen du baso biotopo autoktonoa dela esparru indibidualizatu gehien dituena, eta, beraz, oso zatikatuta dagoela, aztertutako eremuan gainazala ongi adierazita egon arren. Ingurumen eraginaren azterketaren arabera, proiektua dela-eta ez da ia murriztuko konektibitatea egungo egoeraren aldean, parke eolikorik laster egotea aurreikusten ez duen analisi egoera batean. Bestalde, ingurumen eraginaren azterketak inguruan biodibertsitaterako korridore gisa funtzionatzen ahal duten elementu naturalen presentziari buruzko informazioa ematen du (ibaiertzak, abelbideak, heskai biziak, etab.); instalazioen diseinuak errespetatu egiten ditu.

Lurraldearen konektibitate parametroa ebaluatu ondotik, ingurumen organo honek uste du SS2-3 inguratzaileren ondorioz konektibitate ekologiko esanguratsua galduko dela, tokiko mailan behintzat, isolatzen diren laboreen, heskaien eta baso unaden arteko erlazio ekosistemikoen (trofikoak eta ugalketakoak) gaineko zuzeneko eraginagatik, fauna batetik bestera igarotzea zailduz. Beraz, proiektuaren ingurumen bateragarritasun globala lortzeko, beharrezkoa da aipatutako inguratzaile hori proiektu osotik kentzea.

Eragin metatzaile eta sinergikoen balorazioari dagokionez, jakinarazten da, aurreko paragrafoetan adierazi den bezala, inguruan azpiegituren kontzentrazio handia dagoela, eta hala aitortzen du ingurumen eraginaren azterketak. Lehendik dauden eta izapidetzen ari diren sorkuntza eolikoko proiektuek (San Esteban, Karakidoia, Egastiaga, Barasoain 1, 2 eta 3, Akermendia, etab.) erabat inguratzen dute ingurua; hots, 90 aerosorgailu inguru, proiektuaren poligonaletik 5 km-ko buffer batean, lerrokadura eta altuera desberdinetan banatuta. Instalazio horiei izapidetze fasean dauden eguzki-parkeak gehitu behar zaizkie: Muruarte Solar I eta II, SS2-3 inguratzailetik 350 metro iparraldera. Bestalde, poligonala bera, ekialdean eta mendebaldean, Orkoien-Tafallako (220 kV) eta Castejón-Muruarte 2 (400 kV), Tafalla-Cordovilla 2, Muruarte - San Esteban eta Muruarte-Alaitz (66 kV) garraio lineen trazatuen artean zehaztuta geratzen da. SS2-3 poligonala Castejón - Muruarte 2 (400 kV) linearen mugakidea da.

Energia azpiegituren metaketa horren ondorioz, izapidetzen ari den eguzki-parkearen ingurumen eraginak nabarmen handituko dira, izapidetzen ari denaren antzeko ahalmen handiko energia instalazio gehiago ezartzeko ingurumen harreran mugak dituen eremu batean, eta horiei egungo eta proiektatutako bide azpiegiturak gehitu behar zaizkie (SS2-3 azpiunitatea PHT aren okupazio zerrendaren mugatik 20 metrora baino ez dago).

Ondorio sinergiko nagusien artean, proiektuak fauna hegalariarengan dituen ondorioak aipatu behar dira; izan ere, talken ondoriozko hilkortasun arriskua handitzen da, modulu fotovoltaikoek hartzen duten azaleratik instalazio eolikoak edo PHTaren katenaria dituzten eremuetara egiten duten desplazamenduan. Hori horrela, izapidetzen ari den proiektua biodibertsitatearen kontserbazioaren ikuspegitik bideragarria bada ere, beharrezkoa da hura aldatzea eta eraginak prebenitzeko, leheneratzeko eta konpentsatzeko neurri gehigarriak hartzea.

Paisaiaren gaineko eraginari dagokionez, ingurumen eraginaren azterketak paisaia ebaluatzeko dokumentu espezifiko bat du (VI. eranskina), ingurumen eraginaren ebaluazioa jasotzen duena, paisaiaren kalitatean eta hauskortasun bisualean oinarrituta. Azterlanak paisaia simulazioak eta behatzaile potentzialen kontzentrazio eremuen analisi bisuala barne hartzen ditu. Horien artean daude, besteak beste, Barasoain eta Garinoain herriak, proiektuaren ingurumen ebaluazio honek kontuan hartzen dituenak, kaltetuenak dira, arro bisualaren (berbera da bi herrientzat) gaineko posizio menderatzailean duten altuera erlatiboagatik eta behatzaileen posizio estatikoagatik. Kasu honetan, ingurumen eraginaren azterketaren arabera, nulua edo txikia da ikuspena aipatu herrietatik.

Dokumentazioa aztertuta eta instalazio fotovoltaikoaren irisgarritasun bisuala tokian bertan egiaztatuta, egiaztatu da hori irekia izanen dela bi herri horietako hainbat kokapenetatik, eta ez da aukerarik izanen eragina arintzeko proposatutako neurri zuzentzaileak aplikatu ondotik (instalazioa pantailatzea, itxituraren ertzean zuhaitzak eta tamaina txikiko zuhaixkak landatzearen bidez, beharrezkoa den lekuetan). Hala ere, paisaia eragina gutxitu eginen da, batetik, distantziagatik, eta, bestetik, paisaiaren batez besteko kalitatearengatik, inguru oso humanizatu batean.

Etorkizuneko PHTaren eragina ere garrantzitsutzat jotzen da, gutxienez SS2-3 inguratzailea hurbil dagoelako. Era berean, eragin hori gutxitu eginen da garraiobide horren igarotze abiaduragatik eta instalazioa ikusteko denbora gutxi dagoelako.

Ez da garrantzitsutzat jotzen energia ebakuatzeko linearen paisaia inpaktua, lurperatua izanen baita eta dauden bideak hartuko baititu gehienbat. Muruarte Promotores AEEari (400/220/66 kV) dagokionez, ingurune degradatu batean dago, REEren Muruarte AEEaren, agregakinak eta EEHak tratatzeko instalazioen ondoan, eta kareharrizko aire zabaleko ustiapen oso handi baten azpian, eta paisaian integratzeko dagozkion neurriak aplikatuta (landare pantailatze egokia) onargarria izaten ahal da.

LAPetan paisaia kategorizatzeari dagokionez, jakinarazten da instalazio fotovoltaikoen proiektuak eragindako eremua Erdialdeko Eremuan (4. LAPa) sartzen dela (46/2011 Foru Dekretua, maiatzaren 16koa, Erdialdeko Eremuetako Lurraldearen Antolamenduko Plana onesten duena). PN9-Paisaia eranskinaren arabera, eremua kontserbazioko lurzoru urbanizaezin gisa sailkatuta dago. Paisaia aldetik balioa duen lurzorua, nekazaritzako eta abeltzaintzako kultur paisaiak, "Artederreta mendatearen ingurua errepidearen bi aldeetan eta Puiuraino". Mendi eta labore mosaiko dibertsifikatuak paisaia eta ingurumen osagai nabarmena duenez, 4. LAPak berak proposatzen du eremu horietan egiten diren jarduerek ez dutela hura sinplifikatu behar, eta laboreen artean dauden landaredi naturaleko masak ez direla luberritu behar.

Ingurumenaren gaineko eraginaren ebaluazioaren ondorioa, eta Lurralde eta Paisaia Zerbitzuak lurzoru urbanizaezinaren baimenean paisaiari buruz egiten ahal dituen gogoetak alde batera utzi gabe, honako hau da: ekialderago eta hegoalderago dauden inguratzaileen kasuan (SS2-1 eta SS2-2), horiek kokatuta dauden esparru eszenikoaren sinplifikazioa, behatzaileen kontzentrazio puntu nagusietatik duten distantzia handia eta, arro bisual zabala izan arren, sortutako inpaktua ez da mugatzailea, paisaiaren babesaren ikuspegitik bateraezintzat jotzeko, baldin eta proiektuak dakartzan beste ingurumen eta gizarte onura batzuk aintzat hartzen badira.

Eguzki-parkea kokatuta dagoen lursailak ez datoz bat onura publikoko mendiekin; energia ebakuatzeko lurpeko linearen zati bat baino ez da gurutzatzen, eta, nekazaritza bidetik, "La Parra" 669 OPMa, zeinaren titularra Mendibil kontzejua baita, Olorizko udal-mugartean.

Ingurumen eraginaren azterketak baieztatzen duenez, instalazio fotovoltaikoak eta bere ebakuazio lineak ez diote kontrastatutako ezein abelbideri eragiten, baina energia lineak Orbaibarretik Andimendira doan abelbidea zeharkatzen du, kontrastatu gabe.

Proiektuaren eragin eremuaren X. eranskinean "Arkeologia"), Nafarroako Foru Komunitateko onlineko inbentario arkeologikoaren kontsultaren eta Jansá Cultura y Tecnología SL enpresak –2021eko azaroaren 4an egin zuen txostena– egindako esku hartze arkeologikoaren emaitzak jasotzen dira. Dokumentazio horren arabera, inbentarioan jasotako udalerrietan hainbat aurkikuntza positibo egin dira aztarnategi arkeologikoei dagokienez.

Horri dagokionez, Erregistroaren, Ondasun Higigarrien eta Arkeologiaren Atalaren 2022ko irailaren 30eko txostena dago. Txosten horretan, lehen aipatutako txostenean oinarrituta, obrak eragiten ahal dituen aztarnategi hauek nabarmentzen dira:

PSFV Serena Solar 2-Barasoain:

–Corrales de Oianzarra aurkikuntza soltea (09-31-045-9002).

–Corrales de Arraketa.

–8 zeramikaren eta karrakailu paleolitiko sinple baten aurkikuntza.

LAAT Serena Solar 2:

–Chozo San Juan.

–El Castillo aztarnategia (09-31-192-0026), 1. kategoriakoa, Olorizko udal-mugartean.

–Corral Camino de la Balsa.

–Marikalan II aztarnategia (09-31-238-0015), 2. kategoriakoa, Untzueko udal-mugartean.

–Marikalan I aztarnategia (09-31-238-0013), 2. kategoriakoa, Untzueko udal-mugartean.

–Oianzarra II aurkikuntza soltea (09-31-238-9021), Untzueko udal-mugartean.

–Los Cerros aztarnategia (09-31-238-0022), 2. kategoriakoa, Untzueko udal-mugartean.

–El Carrascal II aztarnategia (09-31-238-0021), 2. kategoriakoa, Untzueko udal-mugartean.

Azterlanak ondare arkeologikoaren gaineko eraginak prebenitzeko eta zuzentzeko neurriak proposatzen ditu. Neurri horiek Erregistroaren, Ondasun Higigarrien eta Arkeologiaren Atalaren txostenean osatzen eta/edo aldatzen dira, eta ebazpen honetako baldintzetan jasotzen dira.

5.–Ondorioak eta ingurumen organoaren balorazioa.

Biodibertsitatearen Zerbitzuak, Ingurumen Eraginaren Atalaren bidez, adierazi du ingurumen eraginaren ebaluazioaren prozedura egoki egin dela. Proiektuaren ingurumen azterketa egin ondotik, adierazten du, ingurumen eraginaren adierazpena egiten duen ebazpen honen azalpen zatian jasotako gogoetak ikusita, proiektuak eragiten dion eremuak, iparraldean dagoen inguratzaileari dagokion azaleran (SS2-3), Barasoaingo 2. poligonoko 154. lurzatian kokatua, ingurumen eta paisaiaren arloko muga handiak dituela, eta ingurumen eraginaren azterketan eta dokumentazio gehigarrian aurreikusitako neurriak ingurumen bateragarritasuna lortzeko berme nahikoa.

Instalazio fotovoltaikoari lotutako gainerako instalazio eta azpiegiturei dagokienez –SS2-1 eta SS2-2 inguratzaileak, ingurumenaren eta paisaiaren ikuspegitik askoz ere sinplifikatuagoa den eremu batean kokatuak; lurpeko ebakuazio linea (66 kV); La Majada azpiestazioa (30/66 kV); eta Muruarte Promotores azpiestazioa (400/220/66)–, ez da uste bideragarritasuna arriskuan jartzen duten ingurumen eta paisaia balioei eragiten dienik.

Gogoeta horiek ikusita, aldeko ingurumen eraginaren adierazpena egitea proposatzen da, eta Serena Solar 2 instalazio fotovoltaikoaren proiektua egiteko aukera zehaztea: Barasoaingo 2. poligonoko 130., 131., 134. eta 135. lurzatietan kokatutako SS2-1 eta SS2-2 inguratzaileei dagokienez (guztira 56,78 ha-ko azalera okupatzen dute), ebakuazio azpiegiturekin batera (La Majada AEEa eta Muruarte Promotores AEEa), eta ingurumen eraginaren azterketan jasotako eraginak prebenitzeko eta zuzentzeko neurriak betetzen dituzte, ebazpen honetan modu osagarrian jasotzen direnez gain.

Adierazitakoarekin bat, eta dagozkidan eskumenak erabiliz –zehazki, honako hauek ematen dizkidatenak: Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioari eta foru sektore publiko instituzionalari buruzko martxoaren 11ko 11/2019 Foru Legearen 32. artikuluak, Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioaren departamentuen egitura ezartzen duen Nafarroako Foru Komunitateko lehendakariaren abuztuaren 6ko 22/2019 Foru Dekretuak eta Landa Garapeneko eta Ingurumeneko Departamentuaren egitura organikoa ezartzen duen urriaren 23ko 258/2019 Foru Dekretuak–, honako hau

EBAZTEN DUT:

1. Solaria Promoción y Desarrollo Fotovoltaico SLUk sustatutako Barasoain, Oloritz, Untzue eta Tebas-Muru Artederretako Muruarte 400 lotuneko Serena Solar 2 eguzki-instalazio fotovoltaikoaren, lurpeko ebaluazio linearen (66 kV), La Majada azpiestazioaren (66/30 kV) eta haren ebakuazio instalazioen aurreproiektuaren aldeko ingurumen eraginaren adierazpena.

2. Ezartzea goiburuan aipaturiko espedienteari erantsitako dokumentazio teknikoko baldintzei jarraikiz egin beharko dela jarduera, baita honako baldintza hauek betez ere:

1.–Barasoaingo 2. poligonoko 154. lurzatian, instalazio fotovoltaikoaren iparraldean, dagoen SS2-3 inguratzailearen (guztira 9,31 ha) kontrako iritzia ematen da.

2.–SS2-1 eta SS2-2 inguratzaileen (33,48 eta 23,30 ha, hurrenez hurren) okupazio jarraituko azalera handia dela eta, eta proiektuaren eragin eremuan eragin zatikatzailea minimizatzeko, horietako bakoitzean bi korridore sortuko da, bat iparraldetik hegoaldera eta bestea mendebaldetik ekialdera. Lau "korridoreek" 10 metroko zabalera izanen dute gutxienez. Konektore biologiko gisa egokitzeko, zuhaitz txikiak eta zuhaixkak landatuko dira hesiaren kanpoaldean, eta bokaleetan luzatuko dira. Aipatutako landaketez gain, bi inguratzaileen arteko muga ere landareztatuko da, Corrales de Oianzarraraino doan bidearen inguruan. Landaketa heterogeneoak diseinatuko dira, lehorreko laborantzari espazio ireki gisa eutsi ahal izateko espazioak eta luzetarako zuhaitz eta zuhaixka zerrendetako landaketak konbinatuz. Zuhaitz eta zuhaixka horiek trinkoagoak izanen dira bokaleetatik hurbilen dauden sektoreetan, eta hori guztia mantentze lan egokiekin. Landareztatzeko, lotu nahi diren habitatetako espezie autoktonoak eta berezkoak erabiltzea proposatzen da, eta fruta arbolak landatzea ere baimentzen da, hala nola olibondoak edo almendrondoak. Korridore ekologikoei dagokien itxiturak jarraipena izanen du, inguratzaileen perimetro itxitura duten landatzeei dagokienez.

3.–Zuinketa egiten den bitartean, zintaz eta ikusteko moduko markez balizatuko dira inguratzaileen barruko aldean, energia ebakuatzeko linean kalean eta bi azpiestazio elektrikoenean (La Majada eta Muruarte Promotores) dagoen edozein unada edo hesirekin muga egiten duten obrek eragindako azalera guztiak. Sarbide iraunkorren eta aldi baterakoen azalerak, makineria igarotzeko eremuak eta gainazal osagarriak sartuko dira. Baso unaden ingurunean ingurumen eraginaren azterketak adierazten duen bezala, tamaina handiko zuhaitz aleak daudenez, banakako babesa emanen zaie 2 cm-ko lodierako zurezko oholen bidez, 2 mm-ko alanbrearekin helduta.

4.–Lursailen edo maila desberdinetan dauden azaleren eta horietan dauden landaredi unaden arteko bereizte mugak zaindu beharko dira, baita harri metaketak ere –sortuko diren inguratzaile berrien ertzetara eramaten ahalko dira–.

5.–Energia ebakuatzeko lurpeko linearen trazadura bere ibilbidetik mugituko da landaredi natural baliotsuak eragina jasaten ahal duen zatietan (Quercus rotundifolia unadak), 9340 EB kodedun BIH gisa identifikatuak. Hala, linearen trazadura, Olorizko 1. poligonoko 62. lurzatian, soro landurantz mugituko da, eta gutxienez 5 m-ko babes zerrenda bat mantenduko da landaredi naturalarekiko.

6.–Lurra berdintzeko lanek ez dute sortuko 2-3 metro baino gehiagoko lur erauzketarik edo ezpondarik. Ezpondarik sortzen bada, etzanak izanen dira, 3H/2V baino gutxiagoko maldarekin, haien goialdeak biribilak izanen dira, eta lubeta ezponden gainean gutxienez lur begetalezko 30 cm-ko geruza jarriko da.

7.–Lurra kendu edo hondeatu aurretik, obrek eragindako azalera guztietatik landare lurra kenduko da, gutxienez 30 cm-ko sakonerako profil batean (okupazio iraunkorreko edo aldi baterako azalerak). Material hori horretarako hautatutako espazioetan metatuko da, 2 m-tik beherako altuera duten kabailoiak osatuz.

8.–Lur mugimenduetako soberakinak ahalik eta gehien aprobetxatzen saiatuko dira, obran bertan erabiliz. Lur soberakinak hondakinen kudeatzaile baimendu batek kudeatuko ditu, eta lehentasunezko helburua izanen da inguruko espazio narriatuak lehengoratzea. Lehengoratzeko lanetan erabiliko ez diren lurrak zabortegi baimendu batera lekutuko dira. Nolanahi ere, lurren lekualdaketa eskatzen duten operazio guztiek Ekonomia Zirkularraren eta Klima Aldaketaren Zerbitzuko Hondakinen Atalaren aldeko txostena beharko dute. Debekatuta dago aldameneko lurzatietan zabaltzea, ingurumen eraginaren azterketak adierazten duen bezala.

9.–Lur mugimenduak eurien garaian egiten badira, eta sedimentuak eramaten badituzte eremua zeharkatzen duten erreketara, drainatze osagarriak eginen dira, jariatze urei eusteko sistema sendoetara bideratuz; urak lurzoruaren drainatze sare naturalean isuri aurretik kokatutako puntuetan ezarriko dira sistema horiek.

10.–Proiektatu beharreko drainatzeei dagokienez, diseinuak bermatu beharko du dinamika hidrologikoa ez dela nabarmen aldatuko, eta eremuko jariatze ura isurbide naturaleko puntuetara bideratuko dela. Era berean, drainatzearen diseinuan kontuan hartu beharko da modulu fotovoltaikoak ezartzeak dakarren lurzoruaren "iragazgaiztea"; horrek areagotu eginen du nekazaritza edo landa ingurunean jariatzeagatiko kalteak eragiteko aukera, prezipitazio handiko uneetan.

11.–Kendu eta metatutako landare lurra material hori ez duten eremuak lehengoratzeko erabiliko da berriro. Obrek ukitzen dituzten eremu guztiak, eta bereziki jarraitzaileen arteko lurrak, berriro harrotuko dira, ereiteko prestatuko dira, eta inguru horretan berezkoak diren espezieen nahasketa bat ereinen da, malda moderatuen kasuan hidroereitea erabiliz (ingurumen eraginaren azterketaren arabera, tratatu beharreko erasandako azaleren % 10en landareztatuko da)

12.–Makinen joan-etorriak obrako eremuaren aldameneko landarediari eragin ahal badio, aurrez eta basozainak gainbegiratuta, hura inbaditzen ahal duten adarrak eskuz inausiko dira.

13.–Hesiak –zinegetikoa izanen da– ingurumen eraginaren azterketan iragazkortasunari eta seinaleztapenari buruz jasotako jarraibideak beteko ditu (talken aurkako poliestirenozko plaka angeluzuzenak, 2 metrotik 2 metrora eta altuera desberdinetan), eta itxituraren azken harian elementu zorrotzak saihestuko ditu. Zuloak izanen ditu behealdean, fauna errazago igaro dadin.

14.–Obrak hasi aurretik, ingurumen integrazioko proiektua aurkeztu beharko da, Biodibertsitatearen Zerbitzuak ikuskatu eta oniritzia eman diezaion. Dokumentazio horrek aurreikusi beharko ditu ingurumen eraginaren azterketan instalazio fotovoltaikoaren hesiaren (zuhaixkak landatzea) inguruan instalazioak pantailatzeko adierazitako landaketak, eta horiei tamaina txikiko zuhaitzak erantsi beharko zaizkie. Gainera, proiektatuko da modulu fotovoltaikoen arteko lursailetan dauden zuhaiztiak handitzea, ezarri beharreko korridore ekologikoetan konektibitatea indartzeko landaketak eta La Majada eta Muruarte Promotores bi azpiestazio elektrikoen pantailatzeei dagozkienak. Landaketak zuhaitz eta zuhaixka errenkada bikoitzetan eginen dira, hiruzuloka kokatuta, 2x2koan. Korridore ekologikoen kasuan, 1-2 izerdiko aleak erabiliko dira edukiontzian. Behatzaile gehien ibiltzen diren bideetatik pantailatzeak landatzeko, gutxienez 50 cm-ko altuera duten aleak erabiliko dira, eta tantakako ureztatze-sistema erabiliko da, ongi errotzea eta ezkutatze funtzioa azkar betetzen hastea lortzeko. Landaketak hesien kanpoaldean eginen dira.

15.–Landaketetan erabili beharreko espezieak artearen meso-supramediterraneo basofilo gaztelau-aragoiar lehorraren seriea edo Quercus rotundifolia izanen da: Quercus rotundifolia, Quercus cocifera, Rhamnus lycioides, Juniperus oxycedrus, Thymus vulgaris, Lavandula latifolia, Genista scorpius, etab. Egokitzat jotzen da tamaina txikiko eta hazkunde moteleko beste espezie batzuk sartzea, hala nola olibondoa edo almendrondoa.

16.–Landaketak azarotik otsailera bitartean eginen dira, obrak amaitu ondotik, eta mantentzeko ureztatzea (tantakako ureztatze sistemarik ez duten landaketetarako) eta zainketak eginen dira, ustiapenaren bizitza osoan egoera egokian egonen direla bermatzeko. Gainera, babestu eginen dira, artzaintzak ez kaltetzeko (hodi babesleak eta tutorea jartzea).

17.–Plakak ezartzeko eremuan dagoen landaredia kontrolatzeko eta mantentzeko ohiko metodo gisa, abeltzaintza estentsiboa erabiliko da eta, behar berezia izanez gero, sasi-garbitze mekanikoa baimenduko da. Herbizidak erabiltzea espresuki debekatua dago.

18.–Lanak egin bitartean Espainiako Espezie Mehatxatuen Katalogoan (139/2011 ED) jasotzen den espezieren baten presentzia detektatzen bada, lanek kaltetuko luketena, berehala jakinaraziko zaio Biodibertsitatearen Zerbitzuari, eta hark xedatzen duena bete beharko da.

19.–Proposatutako konpentsazio neurriak (habia kutxak, zutoinak eta polinizatzaileentzako eta intsektuentzako etxeak instalatzea) eta nekazaritza eta basogintza matrizea mantentzeko nekazaritza eta ingurumeneko neurria (39 ha SS2-3 inguratzailean) lehorreko lurrak kudeatuz eta kontserbatuz, eta zuhaiztiak, tarteko mugak eta pantailatzeak landatuz) Biodibertsitatearen Zerbitzuak ikuskatu beharko ditu aldez aurretik, ados egon daitezen eta oniritzia eman diezaioten. Neurri horiek xehetasuna izan beharko dute proiektuaren eskalan, eta aurrekontu zehatza izan beharko dute. Gainera, azkenean lehorreko lurrak eta nekazaritzako mosaikoa kudeatzeko erabiliko diren lurzatien zerrenda aurkeztuko da, eta zerbitzu horren aurrean egiaztatuko da lurzati horiek erabiltzeko eskubidea izatea edo nekazariekin hitzartutako akordioak izatea.

20.–Konpentsazio neurri gehigarri gisa, gutxienez idoi motako bi aska sortzea gomendatzen da; horiek eguzki-parkearen balio bizitza osoan mantendu beharko dira. Idoiak txikiak izanen dira, eta panel fotovoltaikoetatik urrun kokatuko dira, udako lehorteetan funtzionalak izanen direla bermatzen duten toki estrategikoetan. Idoien ingurua soilduta egonen da, eta ez da hesitzen ahalko; halaber, ez da landatzen ahalko ez zuhaitzik, ez zuhaixkarik. Ezponda leunak izanen dituzte, eta ezpondetako zatiren batek, gutxienez, 2H/1V-ko gehieneko malda izanen du, eta sare zimurtsua izanen du, istripuz bertan erori ahal izan den faunak ihes egin dezan. Horren kokapena eta diseinua hautatzeko, aholkua eskatzen ahal zaio Biodibertsitatearen Zerbitzuari, zeinak proposamena balidatu behar baitu gauzatu baino lehen.

21.–Sute arriskuaren kontrolari dagokionez, material erregaia (sastrakak eta larreak) 20 eta 25 metro arteko zerrendetan murrizteko ingurumen eraginaren azterketan proposatutako neurria baldintza honetan proposatzen diren landaredi unadak babesteko neurrien aurkakoa izanen litzateke. Ildo horretan egin beharreko edozein eragiketatarako, aldeko txostena eman behar du aurrez Nafarroako Gobernuko Ingurumen Zuzendaritza Nagusiko Oihanak Kudeatzeko Atalak. Nolanahi ere, obrak egiten ari diren urtean baso suteak prebenitzeko lurzoru urbanizaezinean sua nola erabili arautzen duen Foru Aginduan xedatutakoa bete beharko da.

22.–Proiektuaren kokapena espezieek (hala nola mirotz zuriak) habiak egiteko habitat onuragarriekin bat datorrenez, makinak obra eremuan sartu aurretik habiak miatuko dira, betiere obrak martxoaren hasieratik uztailaren erdialdera bitartean egiten badira.

23.–Kable edo drainatze zangak estali aurretik, ikuskapena eginen da, ustekabean barrura erori den fauna alerik ez dagoela egiaztatzeko.

24.–Lagomorfoak, karraskariak eta bestelako animaliak kontrolatu behar badira, egokiak diren baimenak eskuratu ondotik, baliabide mekanikoak eta biologikoak erabiliko dira eta guztiz debekaturik egonen da pestizidak, intsektizidak, errodentizidak eta bestelako pozoiak erabiltzea.

25.–Erabilerari lotutako eraikinak (transformazio zentroak, azpiestazioa, etab.) ingurunearekiko harmonia errespetatuz diseinatuko dira, eremuko eraikin motekin bat eginez eta bat datozen eta paisaian integratzea errazten duten koloreak erabiliz.

26.–Panelak garbitzeko ezarriko den sistemak ez du erabiliko produktu kimiko kutsagarri edo arriskutsurik.

27.–Ondare arkeologikoa babesteari dagokionez, Erregistroaren, Ondasun Higigarrien eta Arkeologiaren Atalak horri buruz egindako txostenean jasotako baldintza hauek hartuko dira kontuan:

27.1. El Castillo 1. kategoriako aztarnategia (Oloritz) eta haren babes perimetroa, 50 metrotan neurtuta, edozein eraginetik kanpo geratuko dira. Haren perimetroa, Erregistroaren, Ondasun Higigarrien eta Arkeologiaren Atalaren 2022ko irailaren 30eko txostenean ezarritako mugaketaren arabera.

27.2. 2. kategoriako aztarnategien perimetroa (Marikalan I eta II, Los Cerros eta El Carrascal II) proiektuko obretatik kanpo geratuko da. Nolanahi ere, perimetroaren inguruko 50 metroko babes bandan, lur mugimendu guztien jarraipen arkeologikoa egin beharko da, 2022ko irailaren 30eko Erregistroaren, Ondasun Higigarrien eta Arkeologiaren Atalaren txostenean ezarritako mugaketaren arabera.

27.3. Obrak egiten diren bitartean, jarraipen arkeologikoa egin beharko da aurkikuntza solteen inguruan.

27.4. Legeak hala aginduta, arkeologo batek edo sektoreko enpresa espezializatu batek egin beharko dituzte esku hartze arkeologiko horiek, proiektuaren sustatzailearen kontura. Horien arduradunak Kultura Zuzendaritza Nagusiaren baimen administratiboa beharko du, urriaren 3ko 218/1986 Foru Dekretuan xedatutakoari jarraikiz, horrexek arautzen baititu Nafarroako Foru Komunitatean egin beharreko prospekzio eta indusketa arkeologikoak. Ikuskapen lanak Erregistroaren, Ondasun Higigarrien eta Arkeologiaren Atalari dagozkio (helbide elektronikoa: arqueologia@navarra.es), eta, horretarako, obraren sustatzaileak idatziz jakinarazi beharko du, nahitaez eta behar den denboraz, egin beharreko lanen hasiera.

28.–Proiektuaren balio bizitza amaituta, instalazio guztiak deseginen dira, eta okupatutako lurrak jatorrizko egoerara lehenratuko dira.

29.–Ingurumen Ebaluazioari buruzko abenduaren 9ko 21/2013 Legearen 52. artikuluan ezarritakoarekin bat etorriz, ingurumen eraginaren azterketan proposatutako ingurumena zaintzeko plana beteko da, 2022ko ekaineko bertsioan.

3. Ebazpen hau Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratzea, Ingurumen Ebaluazioari buruzko abenduaren 9ko 21/2013 Legearen 41.3 artikuluan ezarritakoari jarraikiz.

4. Ebazpen hau Industria Antolamenduaren, Azpiegitura Energetikoen eta Meatzeen Zerbitzura eta Biodibertsitatearen Zerbitzura igortzea (Tafalla-Zangozako eta Iruñeko barrutiak), behar diren ondorioak izan ditzan.

Iruñean, 2022ko abenduaren 16an.–Ingurumeneko zuzendari nagusia, Pablo Muñoz Trigo.

I. ERANSKINA

Aurreproiektuaren deskribapen teknikoaren laburpena

Proiektuaren xedea da Barasoaingo udalerrian dagoen Serena Solar 2 eguzki-instalazio fotovoltaikoa eraikitzea (49,996 MWp-ko guztizko potentzia instalatua eta 46,709 MWac-eko potentzia nominala 25 ºC-an inbertsoreen irteeran).

Bitarteko puntu baten kokapena UTM ETRS89-30N koordenatuen arabera. Honako hauek dira: E: 608.768 / N: 4.719.274. Instalazioak 2. poligonoko 130., 131., 134., 135. eta 154. Katastro lurzatiak okupatzen ditu. Parkea hiru inguratzailek osatzen dute (SS2-1, SS2-2 eta SS2-3) eta guztira 66,09 ha-ko azalera du.

Parkeak bi zutoineko metalezko egitura finko bat izanen du. Zutoinak lurrean zuzenean sartuko dira, lurraren ezaugarriak onak badira. Konfigurazio bakarra egonen da 2Vx13 egitura fotovoltaikorako (egitura finkoa, 2 modulu ilara bertikalekoa, 13 modulukoa bakoitza, 13 modulu fotovoltaikoko 2 serie barne hartzeko pentsatua, 30 graduko inklinazioarekin lurretik 500 mm-ra). Eguzki-erradiazioa atzematen duten eguzki-moduluek 2,461 m-ko gehieneko altuera izanen dute posizio bertikalenean, eta egiturak, 10 metroko pitch bat.

Egitura horien hornidura, eraikuntza eta muntaketa alderdiak, zimenduak jartzeaz gain, egin beharreko xehetasun ingeniaritzaren parte dira.

Lur mugimendua egitura fotovoltaiko guztiak behar bezala instalatzeko behar den gutxienekoa izanen da, haien perdoien barruan: lur erauzketa (18.671 m³), betelana (18.523 m³) eta zabortegira eramateko landare lurra (148 m³). Lurraren azalerak % 3 eta % 10 arteko malda du. Dauden maldak eta hidrologia mantenduko dira, eta, horrela, jariatzeko euri urak behar bezala husteko aukera emanen da, drainatze egokiak eginez.

Kableak jartzeko zangak irekitzean, lurra hondeatu eta mugituko da, eta lurrak leku eta baldintza egokietan pilatuko dira, ondotik landare lurra hazi erreserborioarekin betetzeko eta zabaltzeko erabili ahal izateko.

Barneko bideek behar besteko zabalera izanen dute, instalazioko transformazio zentro guztietara, azpiestaziora, kontrol etxolara eta biltegira sartu ahal izateko. Inguruan dauden bideetatik sartuko da instalaziora, eta, beharrezkoa izanez gero, horiek egokitu eginen dira, ibilgailu astunak obrara behar bezala sartzen direla bermatzeko, tonajea eta biraketa erradioak kontuan hartuta (hori guztia proiektuaren ondorengo faseetan zehaztu beharko da).

Instalazio fotovoltaikoak 2 metroko gehieneko altuera izanen duen hesi perimetral zinegetiko bat izanen du, eta mikrougaztunak igarotzeko zuloak tartekatuko dira behealdean. Ikuspena areagotzeko eta hegaztiek talka egiteko arriskua murrizteko, talken aurkako poliestirenozko plaka angeluzuzenak jarriko dira 2 metrotik 2 metrora, altuera desberdinetan. Gainera, 6 metro zabal den sarrera ate bat jarriko da.

Azpiunitateetan, halaber, zazpi transformazio zentro eraikiko dira, eta bakoitzak 45,99 m²-ko azalera hartuko du. Transformazio zentro horiek dagokien zimenduak izanen dituzte.

Osagai nagusiez gain, instalazioak osagai estandar batzuk izanen ditu (monitorizazio sistema, segurtasun sistema, suteen aurkako sistema, etab.), proiektuaren ondorengo fase batean definituko direnak.

Eguzki-instalazioak sortutako energia ebakuatuko du instalazioaren poligonalean (Barasoaingo 2. poligonoko 131. lurzatiaren ipar-ekialdeko muturra) kokatutako eraikuntza berriko azpiestazio baten bidez, La Majada azpiestazioa izenekoa (30/66 kV). Ondotik, lurpeko linea baten (66 kV) bidez energia ebakuatuko da Muruarte Promotores azpiestazioraino (400/220/66 kV). Zirkuitu bakuneko 9,42 km-ko linea, 66 kV-ko eroale isolatua duena, hodiaren azpian lurperatuko da, 1 m-ko zabalera eta 1,6 m-ko sakonera duen zanga batean, eta Barasoain, Oloritz, Untzue eta Tebas-Muru Artederreta udalerriak zeharkatuko ditu.

Muruarte Promotoreak azpiestazio hori beste sustatzaile batekin partekatzen da, eta Red Eléctrica de Españaren Muruarte azpiestazioaren (400 kV) ondoan dago, Tebas-Muru Artederreta udalerrian (Nafarroa), zehazki 4. poligonoko 21. lurzatian, eta tentsioa 400 kV-ra igoko da, eta tentsio hori Muruarteren garraio sarearen lotunearekin (400 kV) lotuko zaio –hori da interkonexioaren azken puntua–.

Muruarte Promotores azpiestazio elektrikoak aire zabaleko parke bat (400/220/66 kV) izanen du, barra soileko konfigurazio batekin, lineako irteerako posizioez, dagozkion transformazioko posizioez eta kontrol eraikin batez hornituta; azken horretan, 400 kV-ko, 220 kV-ko eta 66 kV-ko linearen posizioak kontrolatzeko eta babesteko ekipoak kokatuko da.

II. ERANSKINA

Jendaurrean jarri izanaren emaitza

Jendaurrean jartzeko epea amaituta, eta Ingurumen Ebaluazioari buruzko abenduaren 9ko 21/2013 Legearen 36. artikuluan xedatutakoaren arabera, 6 alegazio jaso dira. Hauek egin dituzte alegaziook: Sustraia Erakuntza fundazioa, Green Capital Development 74, Green Capital Power 74, Ekologistak Martxan Ongaiz, Ekologistak Martxan Nafarroa eta Garinoaingo Udala. Ondotik, ingurumen edukia duten alegazioen laburpen bat aurkezten da, kontuan hartuta jendaurreko informazioa jatorrizko proiektuari buruzkoa dela:

1. alegazioa, Sustraia Erakuntza fundazioak aurkeztua.

Talde ekologista horrek, 2021eko apirilaren 15eko alegazio idazkian, honako puntu hauek garatzen ditu:

–Nafarroan parke eolikoak eta eguzki-parkeak instalatzeko plangintzarik eza. Proiektuak energia produkzioa handitzea du xede, baina ez du Nafarroako egoera energetikoa aztertzen.

–Ez da aztertzen proiektua eraikitzearen eta landare estalkia kentzearen ondorioz sortzen den CO2 isuria.

–Lur mugimendu garrantzitsuak sortuko dira.

–Larriki eraginen zaie naturaguneei.

–Alternatiben azterketa ez dago ongi bideratuta eta ez ditu alternatiba guztiak aztertzen.

–Proiektuak paisaiari eta bizimodu tradizionalei eragiten die, eta horrek landa garapena eta biztanleriaren mantentzea arriskuan jartzen ditu.

–Lurra behin betiko higatzeko eta galtzeko arrisku handia dago.

–Proiektuak ingurumen kalte larriak eragiten dizkie komunitate botanikoei.

–Aurkeztutako proiektuak ingurumen eragin larriak ditu faunan. Gainera, faunaren gaur egungo azterketak ez du aukera ematen haren eraginaren balorazio egokia egiteko, eta ez dira behar bezala ebaluatzen faunaren gaineko beste ondorio batzuk. Ingurumen eraginaren azterketan aurkeztutako zerrendaren arabera, proiektu honek arriskuan dauden eta habitataren eraldaketekiko oso sentikorrak diren espezieei eragiten ahal die.

–Ez dira kontuan hartzen eragin sinergikoak, ingurunea saturatuta dagoelako.

–Ehiza espezie gisa katalogatutako hegazti espezieak hartzeko gaitasuna galduko da, ehiza larriaren kontrola zailduko da eta untxiek kalteak eraginen dituzte.

2. alegazioa, Ekologistak Martxanek aurkeztua.

Kolektibo horrek, 2021eko maiatzaren 20ko alegazioan, honako hau adierazi zuen:

–Nafarroako egoera energetikoaren aldez aurreko azterketa bat falta da.

–Proiektuaren eraginak ez dira behar bezala baloratu. Eraginen balorazioan, mota honetako azpiegituren ondorioak parke eolikoenekin parekatzen ditu. Besteak beste, honako inpaktu hauek aipatzen ditu: lur mugimenduak, lurraren morfologia aldatzea, landare estaldura eta habitatak ezabatzea, gune babestuen arteko konektibitatea galtzea, espezie mehatxatuak berreskuratzeko eta kontserbatzeko planak aintzat ez hartzea, etab.

–Klima aldaketaren gaineko ondorioen balorazioan ez dira kontuan hartzen proiektuaren fase guztietako CO2 isuriak, panelak sortzeko lehengaiak lortzea barne.

–Instalazio fotovoltaikoaren inguruneko eta ebakuazio linearen ingurumen balioen azterketa eskasa. Alderdi hauek adierazten dituzte, besteak beste:

• Ez dago hegazti faunari buruzko azterlanik (populazioen, lurraldeen eta abarren datuetan oinarrituta).
• Ez dago ukitutako landarediari, mehatxatutako florari eta habitatei buruzko azterketa zehatzik.
• Ez da egin Natura 2000 Sareko lekuen arteko konektibitatearen azterketari buruzko garapen zuzenik.
• Proiektua ezartzearen ondorioz eremuan enplegua sortzeari buruzko azterketa osatu gabea.
• Sinergien azterketak ez du adierazten energia sortzeko proiektuen garapenak eragindako eremuan eragin handia izan duenik.
• 7,5 km-ko energia ebakuatzeko linea onartezina da luzerari dagokionez.

–Proiektuaren alternatiba gisa zera proposatzen dute: energia kontsumoa murriztea, energia eraginkortasuna hobetzea eta erregai fosilak ordezkatzea.

–Ingurumen erantzukizunari buruzko Legea aldatzeko eskatzen dute.

3. alegazioa, Ekologistak Martxanek (Zangozako eskualdea / Ongaiz) aurkeztua.

2021eko maiatzaren 20ko alegazioa Ekologistak Martxanen 8. alegazioaren antzekoa da.

2. alegazioa, Garinoaingo Udalak aurkeztua.

Udal horrek alegazio idazki bat aurkeztu zuen, 2021eko maiatzaren 5ekoa, eta honako hau jasotzen du:

Garinoaingo hirigunetik ikusten ahal da Serena Solar 2 parke fotovoltaikorako proposatutako ezarpena; ikusizko inpaktu nabarmena du eta Barasoaingo zein Garinoaingo bizilagunei eragiten die. Eragin hori ez da behar bezala baloratu ingurumen eraginaren azterketan, inpaktu hori "oso txikia (10etik 2)" dela balioesten baitu.

Udal horrek ingurumen eraginaren azterketa birformulatzeko eskatu du, haren analisiak eta ondorioek zuzenago erantzun diezaioten aurreikusten den inpaktu bisualaren eta paisaiaren narriaduraren errealitateari.

III. ERANSKINA

Ukituriko administrazio publikoarentzat eta pertsona interesdunentzat irekitako kontsulta tramitearen emaitza

Ingurumen Ebaluazioari buruzko abenduaren 9ko 21/2013 Legearen 37. artikuluan ezarritako eraginpeko administrazio publikoei eta pertsona interesdunei egindako kontsulten izapidean 15 erantzun jaso dira; horietatik 9k ingurumen eraginaren ebaluaziorako baliozko edukia dute.

Hona hemen ingurumen edukia duten txostenen laburpen bat:

Ondare Historikoaren Atala.

Atal horrek jakinarazten du, 2021eko apirilaren 12ko txostenean adierazi zen bezala, proiektuak ez duela eraginik izanen bere eskumeneko gaietan.

Erregistroaren, Ondasun Higigarrien eta Arkeologiaren Atala.

Erregistroaren, Ondasun Higigarrien eta Arkeologiaren Atalak txosten bat egin zuen 2022ko irailaren 30ean. Horrek, Vianako Printzea Erakundea-Kultura Zuzendaritza Nagusiaren ekainaren 10eko 175/2021 Ebazpenaren bidez Solaria Promoción y Desarrollo Fotovoltaico SLUri eta Jansá Cultura y Tecnología SLri baimendutako esku hartze arkeologikoa oinarri hartuta, obrak eragindako aztarnategi hauek nabarmentzen ditu:

PSFV Serena Solar 2-Barasoain:

–Corrales de Oianzarra aurkikuntza soltea (09-31-045-9002).

–Corrales de Arraketa.

–8 zeramikaren eta karrakailu paleolitiko sinple baten aurkikuntza.

LAAT Serena Solar 2:

–Chozo San Juan.

–El Castillo aztarnategia (09-31-192-0026), 1. kategoriakoa, Olorizko udal-mugartean.

–Corral Camino de la Balsa.

–Marikalan II aztarnategia (09-31-238-0015), 2. kategoriakoa, Untzueko udal-mugartean.

–Marikalan I aztarnategia (09-31-238-0013), 2. kategoriakoa, Untzueko udal-mugartean.

–Oianzarra II aurkikuntza soltea (09-31-238-9021), Untzueko udal-mugartean.

–Los Cerros aztarnategia (09-31-238-0022), 2. kategoriakoa, Untzueko udal-mugartean.

–El Carrascal II aztarnategia (09-31-238-0021), 2. kategoriakoa, Untzueko udal-mugartean.

Erregistroaren, Ondasun Higigarrien eta Arkeologiaren Atalaren txostena osatzeko, arkeologia ondarearen gaineko prebentzio eta zuzenketa neurri batzuk jasotzen dira ebazpen horretako baldintzetan.

Untzueko Udala.

Udal horrek uste du, Udal Planaren edukiaren arabera, La Majada azpiestazioaren eta Muruarte Promotores azpiestazioaren arteko goi-tentsioko lurpeko linea (66 kV) Untzueko udal-mugartearen barruan ezartzeak ingurumen balioagatik gorde beharreko lurzoru urbanizaezin gisa sailkatutako lurzatiak, lehorreko laboreen mosaikoa eta sastrakadi mediterraneoa kaltetzea proposatzen duela. Udal Planak ez du berariaz aipatzen azpiegitura elektrikoak ezartzea, baimentzen edo debekatzen ahal diren jardueren zerrendaren barruan.

Horri dagokionez, lurpeko linea elektriko bat instalatzeko proposamenak paisaia eraginak agertzea saihesten du.

Horregatik, udalaren hirigintza ikuspegitik, ez dago eragozpenik lurpeko linea ezartzeko.

Olorizko Udala.

Udal horrek, proiektuaren aldaketa ikusita, honako hau adierazi du:

1. alegazioa.–Proiektatutako lurpeko linearen trazadurari dagokionez, bai 26. aztarnategiaren inguruan (El Castillo, 1. mailakoa), bai 27. aztarnategiaren inguruan (SASI, 3. mailakoa), alternatiben azterketa egin behar da, eta Vianako Printzea Erakundeak txostena egin behar du.

2. alegazioa.–La Majada azpiestazioaren eta Muruarte Promotores azpiestazioaren arteko goi-tentsioko lurpeko linea (66 kV) ezartzeko idatzi beharko den proiektuaren dokumentazioaren barruan, obran zehar erabiliko diren bideak mantentzeko eta konpontzeko plan bat sartzea eskatzen da.

–Tebas-Muru Artederretako Udala.

Udal honek jakinarazi du proiektua bateragarria hirigintza aldetik "nekazaritzako produktibitate ertaina" edo "generikoa" kategoriaren barruan urbanizaezin gisa sailkatutako lurzoruan, indarrean dagoen udal araudiarekin.

N-121 eta AP-15 errepideekiko bidegurutzean linearen trazadurak justifikaziorik ez duela adierazi dute, eta ordezko trazadura bat proposatu dute, udal jabetzako 15. poligonoko 323. lurzatiari eragitea saihestuko lukeena eta hainbat erabilera ezarri nahi zaizkiona.

Gainera, jakinarazi dute ez dela kontuan hartu prestazio handiko trenbidearen trazadura berriaren proiektua, egungo trenbidearen, egungo erreken eta NA-601 eta NA 6020 errepideen trazadurak aldatzen dituena. Horregatik, eskatzen du baimenak etenda gera daitezela, harik eta lurralde antolamendutik datozen tresnek horiek instalatzea arautzen ez den arte, eta 1/2017 Legegintzako Foru Dekretura, 3. LAPera eta 4/2022 Foru Legean xedatutakora egokitzen direla bermatzen den arte.

Nekazaritzako Azpiegituren Zerbitzua.

Zerbitzu horrek adierazi du 1/100.000 eskalako Nekazaritzako Klaseen Maparen arabera eragindako lurzatiak III. klase agrologikokoak direla (lehorreko lurrak), eta bertan Nafarroako Gobernuak ez duela aurreikusita ureztatzeen arloko inolako jarduketarik proiektu honen eragina izaten ahal duenik.

Ondorioz, adierazten du Serena Solar 2 eguzki-parke fotovoltaikoa Barasoaingo udal-mugarteko zenbait lursailetan jartzeak ez diela eragiten ez egungo ureztapenei, ez Nafarroako Foru Komunitateko Ureztatze Planari.

Lurraldearen Antolamenduaren Atala.

Lurraldearen Antolamenduaren Atalak aztertzen du proiektua bateragarria den hirigintza araudiarekin (Udal Plana, Barasoaingo arau subsidiarioak), proposamenaren zatirik handiena nekazaritza produktibitate ertaineko lurzoruan kokatzen baitu, eta, unean-unean, baso lurzoruan, eta ur babestuei (amildegiak) eta bideei eraginen lieke.

Gainera, proiektuaren ebaluazio bat egiten du lurralde antolamenduko tresnei dagokienez (Erdialdeko Eremuko Lurralde Antolamendurako Plana –3. LAPa– eta Erdialdeko Eremuetako Lurralde Antolamendurako Plana –4. LAPa–). Ebaluazio horrek Babes Bereziko Eremuei eta Arrisku Naturalengatiko Babes Bereziko Lurzoruei eragiten diela identifikatzen du: Ibai eremua eta ubideen eta erriberen sistema, faunarentzat interes berezia duten eremuak, estepako zonak, paisaia naturalak, paisaia bereziak, bide historikoak, urak hartzen ahal dituen eremuekiko, ibai eremuarekiko eta ibilguen eta erriberen sistemarekiko, eta lurralde konektibitatearekiko bateragarritasunaz gain.

Bestalde, proposatutako jarduketaren ezarpen eremuan eta sektore erregulazioan (herri lurrak, ondarea, nekazaritza azpiegiturak, onura publikoko mendiak, trenbide sarea, abiadura handiko trenbide korridorea, herri lanak...) eragina izaten ahal duten udalaz gaindiko eragina duten plan eta/edo proiektu sektorialak kontuan hartu behar direla adierazi du, bai eta 2030eko Nafarroako Energia Planean ere. Azkenik, proiektuaren hirigintza izapidetzeari buruzko informazioa eman du.

Egin duen txostenak lehen balorazio bat egiten du instalazioak bertan zerrendatzen diren arau xedapenekin duen bateragarritasunari buruz, eta lurzoru urbanizaezinean jarduera baimentzeko nahitaezko baimenaren izapidean osatuko da, dagozkion txosten sektorialak eskatu ondotik.

Biodibertsitatearen Zerbitzuaren txostena.

Txosten horrek, proiektuaren eta ingurumen eraginaren azterketaren deskribapen labur bat egin ondotik, proiektuaren aurretiazko ebaluazioa egiten du, eta ondorioztatzen du proiektuaren ingurumen eraginaren ebaluaziorako aurkeztutako dokumentazioak ez dituela behar besteko kalitate baldintzak betetzen, Ingurumen Ebaluazioari buruzko abenduaren 9ko 21/2013 Legearen 39. artikuluan adierazitakoaren ondorioetarako. Beraz, izapidetzen jarraitu nahi izanez gero, ingurumen eraginaren azterketa honela osatu edo aldatu behar da: Ingurumen, Lurraldearen Antolamendu eta Etxebizitzako kontseilariaren otsailaren 24ko 64/2006 Foru Aginduarekiko bateragarritasuna (horren bidez, lurzoru urbanizaezinean eguzki-energia aprobetxatzeko instalazioak ezartzeko ingurumen eta hirigintza irizpideak eta baldintzak arautzen dira), proiektuaren diseinu berria eta tamaina, eta alternatiben analisia, proposamen hauek barne hartzen dituena: okupazioaren guztizko azalera txikiagoa izatea, aldaketa topografikoak minimizatzea, eta biodibertsitatea eta gaitasun agrologikoa mantentzea.

Parkeko energia ebakuatzeko goi tentsioko aireko linea egin behar da, lurpekoa, eta landaredi naturala duten azalera guztiak zaindu behar dira, bereziki intereseko habitatak badira. Gainera, baso suteen arriskua minimizatzea eta urteko ziklo osoko hegazti faunaren inbentarioa egitea eskatzen da.

Aipatutako beste alderdi batzuk honako hauek dira: eragin sinergikoak eta metagarriak, ehizari eta paisaiari eragindako eragina, eta prebenitzeko, leheneratzeko eta ingurumen inpaktuaren konpentsatzeko neurri batzuk ezartzea.

Azkenik, Nafarroako Gobernuko Vianako Printzea Erakundea-Kultura Zuzendaritza Nagusiaren Erregistroaren, Ondasun Higigarrien eta Arkeologiaren Atalaren aldeko txostena lortzea eskatzen da.

Ebroko Konfederazio Hidrografikoa.

Administrazio horrek txosten bat egin du jatorrizko proiektuari dagokionez, hots, airetiko energia ebakuatzeko aireko linearena (220 kV), proiektuak ukitutako inguruneko azaleko eta lurpeko sistema hidrikoa aztertu ondotik. Ondorioztatzen duenez, ingurumenaren ikuspegitik eta ingurune hidrikoak jasaten ahal dituen kalteei dagokienez, izapidetzen ari den proiektuak (Serena Solar 2 instalazio fotovoltaikoa eta ebakuatzeko azpiegiturak) horien eragina minimizatzeko neurri prebentiboak eta zuzentzaileak jasotzen ditu, Ingurumena Zaintzeko Planarekin batera. Beraz, oro har, egokitzat jotzen du ingurumen eraginaren azterketa, salbu eta proiektatutako jarduketak jarduketa eremuan (azaleko eta lurpeko urak) ingurune hidrikoan izaten ahal duen eragina minimizatze diren neurri prebentiboak eta zuzentzaileak betetzeari dagokionez.

Bestalde, txostenak adierazten du beharrezko neurriak hartu behar direla landare lurraren geruza berrerabiltzeko, landaredia birsortzeko, eta drainatze sare batez hornitu behar dela instalazio fotovoltaiko osoa, eremuko jariatze ura hustubide naturaleko puntuetara bideratzeko. Era berean, instalazio fotovoltaikoa ezartzearen ondoriozko lursaila "iragazgaiztearen" alderdia kontuan hartzea azpimarratzen dute –horrek areagotu eginen du nekazaritza edo landa ingurunean jariatzeagatiko kalteak eragiteko aukera, prezipitazio handiko uneetan–.

Gaineratu dute kontu handiz ibili beharko dela obren fasean, inguruko ur ibilguak ez kaltetzeko eta lur gaineko eta lurpeko urak ez kutsatzeko.

Iragarkiaren kodea: F2217359