129. ALDIZKARIA - 2022ko ekainaren 30a

1. NAFARROAKO FORU KOMUNITATEA

1.1. XEDAPEN OROKORRAK

1.1.3. Foru Aginduak

45/2022 FORU AGINDUA, ekainaren 10ekoa, Hezkuntzako kontseilariak emana, zeinaren bidez arautzen baita Nafarroako Foru Komunitatean unibertsitateaz kanpoko irakaskuntzen hezkuntza-ebaluazioaren esparru orokorra.

2/2006 Lege Organikoak, 141. artikuluan, xedatzen du ebaluazioa legean araututako hezkuntza-esparru guztietara hedatu eta aplikatuko dela prozesu hauetan: ikasleen irakaskuntza eta ikaskuntza eta haien emaitzak, irakaslana, zuzendaritza-eginkizuna, ikastetxeen funtzionamendua, ikuskapena eta hezkuntza-administrazioak.

Era berean, legeak 145. artikuluan ezartzen du hezkuntza-administrazioek, beren eskumenen esparruan, ikastetxeen ebaluazio-planak prestatu eta gauzatzen ahalko dituztela, eta haien autoebaluazioa lagundu eta erraztuko dutela.

Halaber, 146. artikuluan xedatzen duenez, ikastetxeen funtzionamendua hobetze aldera, hezkuntza-administrazioek, beren eskumenen esparruan, zuzendaritza-funtzioa baloratzeko planak prestatzen ahalko dituzte.

Orobat, lege horren 106. artikuluaren bidez agintzen da, irakaskuntzaren kalitatea eta irakasleen lana hobetze aldera, hezkuntza-administrazioek irakaskuntza-eginkizuna ebaluatzeko planak prestatuko dituztela. Plan horiek publikoak izan beharko dute, eta balorazioaren helburu eta irizpide zehatzak eta irakasleek eta hezkuntza-komunitateak parte hartzeko modua jasoko dituzte.

Azkenik, 144.1 artikuluan araututako Lehen Hezkuntzako eta DBHko ikasleen ebaluazio diagnostikoa da Legeak hezkuntza-administrazioei ematen dien beste aginduetako bat.

Hezkuntzako zuzendariaren urriaren 5eko 454/2017 Ebazpenaren bidez onetsi zen Hezkuntzako Ikuskapen Zerbitzuaren Nafarroako Foru Komunitateko 2017-2021 aldirako Plan Estrategikoa, eta horrek xedatzen du ebaluazioa dela ildo bat zeinetan areagotuko baita, hurrengo lau urtean, eraldatzeko eta aldatzeko ahalegina. Bereziki, arrakastarako lau faktore kritiko hauek (AFK) ezarri dira: AFK 2.1, irakaslana eta praktiketako funtzionarioak ebaluatzeko prozesua sendotu eta hobetzea; AFK 2.2, ikastetxeen jarduna hobetzeko prozesu berri bat abian jartzea, irakaskuntza-prozesuetara, irakaslanera eta ikasleen ikaskuntza-prozesuen emaitzetara bideratua; AFK 2.3, autoebaluazioaren eta ikastetxeetako hobekuntza planaren jarraipen prozesu berri bat egokitu eta ezartzea; AFK 2.4, zuzendaritza-lana ebaluatzeko prozesuaren eraginkortasuna eta efizientzia berritu eta hobetzea ebaluazio esparru berriarekin bat, prozesuari beste orientazio bat emanez, hau da, zuzendaritza-proiektuaren helburuak noraino bete diren aztertzea.

Lege agindu hauek guztiek behar dute berariazko foru agindu bat onartzea, Nafarroan hezkuntza-ebaluazioaren sistema integral eta koherentea ezartzeko.

Hezkuntzan hobetzea hezkuntzako eragile guztien erantzukizun partekatua da. Hori dela eta, beharrezkoa da denek parte hartuko duten estrategiak garatzea. Horietako bat ebaluatzea da, hobetzeko.

Jarduna eta hezkuntzaren kalitatea hobetzeko, ezinbestekoa da hezkuntza-sistemak, ikastetxeek, zuzendaritzako kideek eta irakasleek helburu eta xede batzuei dagokienez non dauden jakitea.

Ikasle guztiek ikasi beharrekoa ikastea eta emaitza bikainak lortzea; horra xedeetako bat. Hori lortzen ari den jakiteko, beharrezkoa da sistema ebaluatzea eta, orobat, ikastetxeen, zuzendaritzaren eta irakasleen lana ebaluatzea.

Agindu honek arautzen ditu ikasleen gaitasunen, ikastetxeen funtzionamenduaren, zuzendaritza-eginkizunaren eta irakaslanaren ebaluazio-planak.

Horregatik guztiagatik, Nafarroako Eskola Kontseiluak txostena egin ondoren eta Nafarroako Gobernuari eta Lehendakariari buruzko abenduaren 3ko 14/2004 Foru Legearen 41.1 g) artikuluak ematen dizkidan ahalmenak erabiliz,

AGINTZEN DUT:

I. KAPITULUA

Xedapen orokorrak

1. artikulua. Xedea eta aplikazio-eremua.

Foru agindu honen xedea da Nafarroako Foru Komunitateko unibertsitateaz kanpoko irakaskuntzen hezkuntza-ebaluaziorako esparru orokor bat ezartzea.

Hezkuntza-ebaluaziorako esparru orokor honek aukera ematen du informazioa modu fidagarrian, baliozkoan eta koherentean biltzeko eta aztertzeko, ikasleen hezkuntza-premiei eta hezkuntza-komunitatearen eta, oro har, gizartearen eskaerei hobeki erantzuteko erabakiak hartzen laguntzeko.

2. artikulua. Helburuak.

Hezkuntza-ebaluazioaren esparru orokorra ezartzean lortu nahi diren helburuak honako hauek dira:

a) Unibertsitateaz kanpoko irakaskuntzetako ebaluazioen arteko koherentzia hobetzea.

b) Hezkuntzaren kalitatea, ekitatea, inklusioa eta bikaintasuna hobetzen laguntzea.

c) Hezkuntza-sistemari tresna bat ematea Nafarroan ebidentzietan eta ebidentzien zorroztasunean oinarritutako hezkuntza-politikak orientatzeko.

d) Hezkuntza-sistemaren, ikastetxeen, irakasle-taldeen eta irakasleen gardentasuna eta eraginkortasuna handitzea.

e) Ezarritako hezkuntza-helburuen betetze-mailaren gaineko argibideak ematea.

f) Hezkuntzan antolaketarekin zerikusia duen ikaskuntza-kultura sartzea, zeinak bultzatuko baitu sistemaren, ikastetxeen, organoen, irakasle-taldeen eta irakasleen ahalmen kolektiboa.

g) Ikastetxeen, organoen, irakasle taldeen, lantaldeen eta pertsonen lankidetza eta elkarrekiko ikasketa ahalbidetzea, informazio eta esperientzia trukearen bidez, erreferentziatzat hartuz praktika onenak.

h) Jardunaren ebaluazioa aplikatzea, hezkuntzaren atzeraelikadurarako eta etengabeko hobekuntzarako bide gisa.

3. artikulua. Ezaugarriak.

Ebaluazioen esparru integralak ezaugarri hauek ditu:

a) Jardunaren estandarrak eta adierazleak ezartzen ditu.

b) Balorazio-eskalak eta -metrikak finkatzen ditu.

c) Jardunaren datuetan eta ebidentzietan oinarritzen da.

d) Norberaren xedeak eta xede kolektiboak lerrokatzen ditu.

e) Emaitzak neurtzen ditu.

f) Jardun bikaina eta jardun ahula bereizten ditu.

g) Jarduna hobetzeko arloak atzematen ditu.

h) Eragileen eta protagonisten konpromisoa sustatzen du.

i) Aurrerabidea monitorizatzen du denboran zehar.

j) Autoebaluazioa hornitzen du.

II. KAPITULUA

Ebaluazioaren sistema orokorra

4. artikulua. Ebaluazio eremuak.

Hezkuntza-ebaluazioaren sistema orokorra lau eremu handi hauetan antolatuko da:

a) Hezkuntza-sistemaren ebaluazioa.

b) Ikastetxeen ebaluazioa.

c) Zuzendaritzaren ebaluazioa.

d) Irakasleen ebaluazioa.

5. artikulua. Ebaluazio-esparruak.

Eremu bakoitzaren berezko ebaluazio esparrua Hezkuntzako zuzendari nagusiaren ebazpen baten bidez zehaztuko da.

Ebaluazio-esparru hori zehazteko, oro har, arlo, jardun-estandar ebaluagarri (dimentsioak) eta adierazle homologatu batzuk ezarriko dira, eta ebaluazio-gida moduan lagunduko dute.

Hezkuntza-sistemaren ebaluazioek ebaluazio diagnostikoen berezitasunari erantzunen dioten esparru egokia izanen dute.

III. KAPITULUA

Jarduna ebaluatzea

6. artikulua. Eremuen ebaluazioa.

Eremu bakoitzaren jardunaren ebaluazioa Hezkuntzako Ikuskapen Zerbitzuak garatuko du eta Zuzendaritza Nagusiak onetsiko du behar den ebazpenaren bitartez. Ebazpen horrek zehaztuko ditu eremu bakoitzaren jarduna ebaluatzeko xedeak, irizpideak, esparruak, prozedurak eta ardurak.

17. artikulua. Ebaluazio-prozedurak.

Eremuen jarduna ebaluatzeko berariazko prozedura estandarizatua egonen da. Era berean, eraginkortasuna eta objektibotasuna ziurtatuko duten ebaluazio-tresna fidagarri eta baliozkoak izanen ditu.

Ebaluazio-prozedura zehaztuko da estandarren eta adierazleen betetze-mailaren balorazioaren bidez, metrika honen arabera: 4. Bikaina, 3. Ona, 2. Oinarrizkoa eta 1. Desegokia. Balorazio-maila horietako bakoitza zehaztuko da ebidentzien egiaztatze-mailaren arabera.

Hezkuntza-sistemaren ebaluazioak ebaluaziorako berariazko metrika eta eskalak izanen ditu.

Eremuen ebaluazioak honako prozedura hauei jarraituko die:

a) Hezkuntza-sistemaren ebaluazioa.

Hezkuntza-sistemaren ebaluazioaren xedea izanen da ikasleek erdietsitako gaitasun-maila egiaztatzea.

Lehen Hezkuntzan eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan ebaluazio diagnostiko zentsalak eginen dira, ingurune soziokulturalaren eta hezkuntza-prozesuaren faktoreak kontuan hartuko dituztenak.

Ebaluazioak prestakuntza eta orientazio mailako izaera izanen du ikastetxeetarako eta informazio mailakoa familiendako.

Probek behar diren homologazio- eta balidazio-baldintza guztiak beteko dituzte. Probak aplikatu eta zuzentzeko informazio teknikoa (jarraibideak, protokoloak, ereduak eta behar diren laguntza-materialak) Hezkuntza Departamentuak emanen ditu.

Zuzendaritza-taldeak eta irakasleek parte hartuko dute eta elkarlanean arituko dira beren ikastetxeetan egiten diren ebaluazioetan, Hezkuntzari buruzko maiatzaren 3ko 2/2006 Lege Organikoaren 91. artikuluko k) letraren eta 142.3 artikuluan ezarritakoaren arabera.

b) Ikastetxeen ebaluazioa.

Ikastetxeen ebaluazioaren xedea da haien jardun-maila zehaztea eta diagnostiko fidagarri eta balioduna lortzea, hezkuntza prozesuen eraginkortasuna eta ikasleen ikasketa emaitzak hobetzeari begira.

Elkar osatzen duten bi prestakuntza ikuspegi bateratu abiapuntu harturik garatuko da ebaluazioa: barneko eta kanpoko ikuspegiak.

Zuzendaritza-taldeak, Koordinazio Pedagogikorako Batzordearekin lankidetzan, autoebaluazioa antolatu eta zuzenduko du.

Autoebaluazioaren prozedurari ekiteko, hezkuntza-komunitatea sentsibilizatuko da eta erabaki-maila desberdinetan egin beharreko ebaluazioa antolatuko da (orokorra, departamentu edo zikloetakoa eta irakasleena). Ondoren, estandar eta adierazleak beraiek ebaluatuko dira. Jardunari buruz lortutako diagnostikotik abiatuta ikastetxearen autoebaluazio orokorrerako txostena prestatuko da, baita departamentu/zikloetako autoebaluazioko txostenak ere. Horietan jasoko dira, batetik, prozesuan zehar atzeman diren jardun-indarguneak eta -ahuleziak, eta, bestetik, hobetu beharreko arloak, lehenetsita.

Hezkuntzako Ikuskapen Zerbitzuak bere urteko jarduketa planarekin bat eginen du kanpoko ebaluazioa, ikastetxeen autoebaluazio-prozesua osatzeko.

Kanpoko ebaluazioaren prozedurari ekin baino lehen dokumentazio instituzionala aztertuko da. Ondoren, bisitak eginen dira ikastetxeetara, zenbait egunez. Bisita horietan behaketa eginen da zenbait gelatan, eta elkarrizketak eginen zaizkie irakasleei, koordinazio didaktikoko organoen arduradunei, zuzendaritzako kideei eta abar. Bildutako informaziotik abiatuta ebaluazio-esparruan aurreikusitako estandar eta adierazle guztiak landu eta aztertuko dira.

c) Zuzendaritzaren ebaluazioa.

Zuzendaritza-lanaren ebaluazioaren xedea izanen da zuzendariek beren kargualdian erakutsitako gaitasun-maila zehaztea kargualdi hori berritzeko, eta era berean, praktika eta garapen profesionala sustatzea eta bultzatzea.

Ikastetxe publikoetako zuzendariei aplikatuko zaie ebaluazioa, zehazki, kasuan kasuko hautapen prozeduraren ostean izendatutakoei edo kargualdia berritzen dutenei. Ikastetxearen erreferentziazko ikuskatzaileak eginen du zuzendaritzaren jardunaren ebaluazioa.

Zuzendaritzako lehen urtean, Zuzendaritzako Proiektuaren norainokoa baloratuko da, urteko programazioa orokorraren bitartez. Bigarren urtearen amaieran, zuzendariak karguan egindakoaren autoebaluazio-memoria bat prestatu beharko du, eta Ikuskapen Zerbitzura igorri. Hirugarren ikasturtean, ikuskatzaileak dokumentazio instituzionala aztertuko du, eta egoki jotzen dituen bisitak eginen ditu ikastetxera, elkarrizketak egiteko zuzendariari, zuzendaritza-taldeko gainerako kideei, gurasoei eta, kasua bada, ikasleei. Halaber, ikuskatzaileak egokitzat jotzen badu, kide anitzeko organoek eta/edo koordinaziokoek egiten dituzten bilkuretara ere joaten ahalko da. Bildutako informazioarekin ebaluazio-esparruan aurreikusitako estandarrak eta adierazleak aztertu eta baloratuko ditu.

d) Irakasleen ebaluazioa.

Irakasleen ebaluazioaren xedea da irakasleen jardunaren maila zehaztea, irakaslana hobetzen laguntzea, bai eta prozesu administratiboetako aintzatespen profesionala ere, meritu edo betekizun gisa, hala ezartzen denean.

Hezkuntzako Ikuskapen Zerbitzua arduratuko da prozesu osoa gainbegiratzeaz eta amaierako txostena egiteaz.

Zenbait fasetan eginen da ebaluazioa. Ikasturte hasieran, Hezkuntzako ikuskapen Zerbitzuko arduradunek ebaluazioaren xede izanen diren irakasleen zerrenda eginen dute, administrazio prozesuetan ezarritakoarekin bat. Autoebaluazioko txosten-memoriaz gain plangintzako dokumentuak eta irakasle-jardunerako erabilitako materialak eta baliabideak bildutakoan, ikuskatzaile arduradunak lortutako informazioa aztertu eta baloratuko du. Hori egindakoan ikuskatzailea klase batera edo gehiagotara joanen da, eskola nola garatzen den eta irakaslearen jarduna bertatik bertara ikuskatzeko; elkarrizketak eginen dira. Azkenik, bildutako informazioarekin ebaluazio-esparruan aurreikusitako estandarrak eta adierazleak aztertu eta baloratuko ditu.

8. artikulua. Ebaluazioen ikuspegia.

Ebazpen honetan dauden esparruen ebaluazioek ikuspegi bat izanen dute eta hura lagungarria izanen da eragileen arteko lankidetzarako, jomugan hartuta jarduna hobetzea, eta lehiakortasunaren, sailkapenaren eta emaitzen publizitatearen ideia bazter utziz.

Halaber, eragileen arteko lankidetzarako trukea sustatuko da, ikaskuntza eta praktikak partekatzeko eta elkarri laguntzeko.

Eginen diren ebaluazioak bideratuko dira erabakiak errazago hartzera eta, horretarako, hezkuntza-prozesuak eta ataza pedagogikoak zuzenean kontrolatuko dira.

Informazio-iturrietan eta tresnetan oinarrituko dira, eta horien artean honako hauek nabarmenduko dira: plangintzarako, baliabideetarako eta bitarteko pedagogikoetarako dokumentazioa, berariazko probak, emaitzen txostenak, autoebaluazio-txostenak, hobekuntza-planak, ikasgelaren behaketa, arduradunei elkarrizketak egitea, galde-sortak, etab.

9. artikulua. Ebaluazio txostenak.

Ebaluazioa bukatzen denean, eremu bakoitzaren jardunaren gaineko laburpen-txosten bat idatziko da, eta kualitatiboa eta kuantitatiboa izanen da.

Txostenen ondorioak hobekuntzarako diagnostiko modura hartuko dira.

10. artikulua. Ardurak.

Hezkuntzako Ikuskapen Zerbitzuak izanen du eremuen jarduna ebaluatzeko erantzukizuna, indarra duten arauetan ezartzen zaizkion eginkizunekin bat etorriz.

Ikasturte bakoitzean, Ikuskapenaren Urteko Jarduketa Planak eremu bakoitzaren ebaluazioa planifikatuko du.

Hezkuntzako Ikuskapen Zerbitzuaren laneko berariazko arloak eta, kasua bada, administrazio-unitateak eta izendatutako ikuskatzaileak arduratuko dira eremu horien ebaluazioaz.

Hezkuntzako Ikuskapen Zerbitzua kudeatzeko sistemak eremu bakoitzaren ebaluazioa erraztuko du etengabeko hobekuntzarako printzipioen arabera.

Eremu bakoitzaren ebaluazioa prozesu modura diseinatu, dokumentatu, ezarri, kontrolatu eta hobetuko da.

11. artikulua. Autoebaluazioa.

Eremu bakoitzaren ardura duten eragileek autoebaluazioa eginen dute, Hezkuntza Departamentuak onetsitako erreferentzia estandar eta adierazle homologatuen arabera.

Barne-ebaluazioaren emaitzak autoebaluaziorako memoria edo txosten batean idatziko dira.

IV. KAPITULUA

Jarduna hobetzea

12. artikulua. Hobekuntza plana.

Autoebaluazioa bideratuko da eremuetako bakoitzaren jarduna hobetzera.

Autoebaluazioa eta eremuaren dagokion diagnostikoa egin ondoan, eragile arduradunek jarduna hobetzeko plana eginen dute. Hartan, zehaztu beharko dira eskuratu beharreko hobekuntza-helburuak, jarraipen-adierazleak, eskuratu nahi diren xedeak (emaitzak), xede horiek eskuratzeko ekintzak (neurriak), denbora, jarraipena eta ebaluazioa. Planteamenduak mesede egin beharko dio abiarazitako hobekuntzen egokitzapenari eta sendotzeari, lortutako emaitzekin koherentea den progresibotasunez.

Xedapen gehigarri bakarra.–Irakasleen beste ebaluazio batzuk.

Foru agindu honek soilik eraginen die irakaskuntzan sartzeko hautapen prozeduretan sarturik ez dauden irakasleen ebaluazio-prozedurei, edo gaitasun-gabeziengatik edo lanpostuari ez egokitzeagatik aplikagarri diren administrazio-prozeduretan ez daudenei.

Xedapen indargabetzaile bakarra.–Arauak indargabetzea.

Indarrik gabe uzten dira foru agindu honetan xedatutakoari aurka egiten dioten maila bereko edo apalagoko xedapen guztiak.

Azken xedapenetako lehena.–Garapena.

Hezkuntzaren zuzendari nagusiari ahalmena ematen zaio behar diren jarduketa guztiak egin ditzan foru agindu honetan xedatutakoa aplikatu eta garatzeko.

Azken xedapenetako bigarrena.–Foru agindua indarrean sartzea eta aplikatzea.

Foru agindu honek Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratu eta biharamunean hartuko du indarra.

Iruñean, 2022ko ekainaren 10ean.–Hezkuntzako kontseilaria, Carlos Gimeno Gurpegui.

Iragarkiaren kodea: F2208687