1. NAFARROAKO FORU KOMUNITATEA
1.7. BESTELAKOAK
ERABAKIA, Nafarroako Gobernuak 2019ko urriaren 30ean hartua, zeinaren bidez eteten baita Nafarroako Foru Komunitatean apustu establezimendu, joko areto eta bingo berriak irekitzeko baimenen emakida.
Jokoari buruzko abenduaren 14ko 16/2016 Foru Legearen 12. artikuluak ezartzen duenez, katalogatutako jokoak eta apustuak antolatu eta ustiatzeko eta jokoak eta apustuak egiteko lokalak, establezimenduak eta espazioak ireki edo erabiltzeko, beharrezkoa izanen da Foru Komunitatean arlo horretan eskuduna den organoak aurretiazko administrazio baimena ematea; baimen horren araubidetik salbuetsita daude joko eta apustu modalitate kasu batzuk, zeinak, eragin ekonomiko eta sozial txikiagoa izateagatik, haien sustatzaileak joko enpresak ez izateagatik edo beren azken xedearengatik, komunikazio soileko araubidearen menpe baitaude.
Lege testu berean, 8. artikuluan, xedatzen da Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioak jokoa eta apustuak planifikatzeko ahalmena izanen duela, ondoko hauek kontuan harturik: gizarteko errealitatea eta jardueraren eragina, jardueraren ondorio ekonomikoak eta zerga arlokoak, jokoa dibertsifikatu beharra eta, azkenik, jokabide monopolistikoak edo lehiaren kontrakoak eragotzi beharra. Hori helburu, baimenak emateko irizpideak ezarriko ditu, bai kopuruari dagokionez, bai lurralde banaketari dagokionez, baita lortzeko behar diren baldintza objektiboei dagokienez ere.
Lege esparru horretan, Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioak baimenen, ikuskapenaren eta kontrolaren sistema bat egituratu du, jokoa arrazionalizatu gogo duena, sektoreko osagaiak eta interesak kontrolatzeko politikekin eta dotrinekin bat. Horren froga apirilaren 10eko 18/2015 Foru Legea da, Jokoari buruzko abenduaren 14ko 16/2006 Foru Legea aldatzen duena, joko arduratsuaren printzipioa ezarri baitzuen 2. bis artikuluan. Printzipio horren arabera, jokoa, ardura sozialeko ikuspegi integral batetik, fenomeno konplexutzat hartu zen, eragin ditzakeen ondorio negatiboetarako prebentzio, sentsibilizazio, esku-hartze, kontrol eta onbideratze ekintzak uztartzera behartzen duena.
Artikuluak aurrerago ezartzen duenez, prebentzio-ekintza guztiek errespetatu behar dute pertsonaren askatasuna, haren borondatea eta erabakimen librea, eta saihestu behar da, azken batean, zori-jokoetan modu desordenatuan parte hartzea, bai eta halako parte-hartzeak ekar ditzakeen ondorio kaltegarriak ere. Artikuluaren bukaeran, bereziki azpimarratzen da arrisku-taldeei, zehazki, adingabeei, eman beharreko babesa.
Aipatutako lege aldaketa egin baino lehen, lehenengo neurri mugatzaileak hartu ziren lokal berriak irekitzeari dagokionez. Zehazki, 2010ean, azaroaren 15eko 72/2010 Foru Dekretuaren bidez, Joko Makinen Erregelamendua aldatu zen, 7. artikuluari erantsi baitzitzaion ezin zela inola ere joko areto berriak irekitzeko baimenik eman joko-areto horien kokalekua horrelako beste establezimendu batetik 400 metro baino gutxiagora badago.
Hainbestekoa izan da jokoaren eragin soziala azken hamarkadetan ezen ludopatia gaixotasuntzat hartu baitzuen 1992an Osasunaren Mundu Erakundeak, eta hala jaso da Nafarroako Gobernuak 2019ko martxoaren 6an hartutako Erabakiaren bidez onetsi zen Drogei eta Adikzioei buruzko III. Prebentzio Planean.
Errealitateari eta jokoaren sektorearen hazkundeari erreparatuta eta kontuan hartuta jarduera mota honetarako lokalak ugaritu direla (33 lokal berri Iruñearen inguruan) eta gizartean kezka gero eta handiagoa dela jokabide batzuek sortzen ahal duten menpekotasunagatik, Nafarroako zenbait toki entitatek lokal berrien jarduera lizentziak arautzen dituzten xedapen proiektuak abiatu dituzte, eta horrek Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioari eskatzen dio sektorearen gaineko azterketa orokorra egitea, neurri orokorrak hartzeko, alderdien interesen arteko orekari begiratzen diotenak, betiere enpresa askatasuna eta osasun publikoari lotutako eskubideak batera babesten dituen esparru baten barnean.
Alde horretatik, eta egin beharreko azterketaren ondorioetara bideratzeko, aztertu daiteke Foru Komunitatean baimenen kopurua murrizteko neurriak hartzea eta lehiaketa publikoak egitea horretarako, Jokoari buruzko abenduaren 14ko 16/2006 Foru Legearen 13.2 artikuluan ezarritako baldintzekin eta betekizunekin bat.
Erabaki horrek, beraz, Foru Komunitateak arau-araubide homogeneo eta orekatua ezartzeko duen interesari erantzuten dio, zeinetan, segurtasun juridikoaren printzipioari heltzeko eta interes publiko orokorra lehenesteko, parte hartzen duten guztiek babestutzat jo baititzakete beren eskubideak eta itxaropenak.
Araugintzaren eginkizun hori garatzearren eta egoki den xedapena prestatzeko prozedura betetzearren, ezinbestekoa da baimen berrien emakida etetea apustu lokalak, joko aretoak eta bingoak irekitzeko, eraginik sor ez dadin sektorearen arrazionalizazioan, kasuan aplikatu beharreko araudia berraztertu, prestatu eta aldatzen den bitartean; aldi horretan, gainera, gauza gehiago erants dakizkieke araudiaren gaineko lanei: Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioak eginiko azterlanen ondorioak, sektoreko organo aholku-emaileek, jokoaren arloan esku hartzen duten entitate publikoek eta pribatuek eginiko proposamenak eta horretarako eratutako beste erakunde publiko batzuetako lan-taldeen ondorioak, hala nola Nafarroako Parlamentuko Lehendakaritzako, Berdintasuneko, Funtzio Publikoko eta Barneko Batzordean 2019ko urriaren 2an eginiko txostenekoak.
Hain zuzen, egin beharreko lanak eta horiek eginen dituzten instituzioak hobeki koordinatzeko, komeni da etenaldiak bat egitea Parlamentuaren txostena garatzeko finkatu den aldiarekin eta Parlamentuko zenbait taldek mozio batean eskatutakoarekin, zeina 6 hilabetekotzat jo baita. Mozio hori, zeinaren bidez Nafarroako Gobernua premiatzen baita egoki diren neurriak har ditzan apustu etxeak, joko aretoak eta bingoak irekitzeari moratoria bat ezartzeko, 2019ko 26. Nafarroako Parlamentuko Aldizkari Ofizialean argitaratu da, urriaren 22an, eta aipatutako batzordeko kideek aho batez onetsi dute 2019ko urriaren 23an. Hori guztia ezertan galarazi gabe etenaldia luzatzen ahal dela, baldin eta organo eskudunak behar bezala arrazoituta frogatzen badu beharrezkoa dela luzapen hori.
Horrenbestez, Nafarroako Gobernuak, Lehendakaritzako, Berdintasuneko, Funtzio Publikoko eta Barneko kontseilariak proposaturik,
ERABAKITZEN DU:
1. Etetea Nafarroako Foru Komunitatean apustu establezimendu, joko areto eta bingo berriak irekitzeko baimenen emakida.
2. Etenaldiak sei hilabete iraunen du, erabaki hau Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratzen denetik hasita.
3. Erabaki hau Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratzea, orok jakin dezan.
4. Erabaki hau Barne Zuzendaritza Nagusiari, Lehendakaritzako eta Gobernu Irekiko Zuzendaritza Nagusiari eta Nafarroako Jokoaren Kontseiluko kideei jakinaraztea.
5. Erabaki honek bide administratiboa amaitzen du eta haren kontra, aukeran, berraztertzeko errekurtsoa jar daiteke, Nafarroako Gobernuari berari zuzendua, hilabete bateko epean, argitaratu eta biharamunetik aurrera, edo administrazioarekiko auzi-errekurtsoa, Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiko Administrazioarekiko Auzien Salari zuzendua, bi hilabeteko epean, argitaratu eta biharamunetik aurrera, bat etorriz Administrazio Publikoen Administrazio Prozedura Erkideari buruzko urriaren 1eko 39/2015 Legearen 123. artikuluan eta Administrazioarekiko Auzien Jurisdikzioari buruzko uztailaren 13ko 29/1998 Legearen 45. artikuluan eta hurrengoetan xedatutakoarekin.
Iruñean, 2019ko urriaren 30ean.–Nafarroako Gobernuko kontseilari-idazkaria, Javier Remírez Apesteguía.
Iragarkiaren kodea: F1913702
