Iragarkia

246. ALDIZKARIA - 2016ko abenduaren 23a

1. NAFARROAKO FORU KOMUNITATEA

1.1. XEDAPEN OROKORRAK

1.1.2. Foru Dekretuak

109/2016 FORU DEKRETUA, azaroaren 23koa, “Pitillasko aintzira” izeneko Batasunaren Garrantzizko Lekua Kontserbazio Bereziko Eremu izendatu, haren kudeaketa plana onetsi eta “Pitillasko aintzira” natura-erreserba (RN-33) erabili eta kudeatzeko plan zuzentzailea eguneratzen duena.

ZIOEN AZALPENA

Pitillasko aintzira izeneko gunea Nafarroako erdialdean dago, Pitillasko eta Santakarako udal mugapeetan. Gune horretan badira Nafarroako aniztasun biologikoaren adierazgarri diren zenbait habitat natural eta basa flora eta fauna; horietako batzuk galzorian daude beren banaketa naturaleko eremuan, edo banaketa naturaleko azalera murritza daukate, bai atzera egiten ari direlako bai berez dutelako eremu murritza. Horregatik, eremu batzuk hautatu behar dira, non bermatuko baita habitat natural eta basa espezie horiek epe luzean iraunen dutela, kudeaketa aktibo eta prebentiborako sistema eraginkor eta eragingarrien bidez.

Habitat natural edo espezie horietako batzuk sarturik daude Kontseiluak 1992ko maiatzaren 21ean emandako Habitat naturalak eta basa fauna eta flora kontserbatzeari buruzko 92/43/EEE Zuzentarauan, edo Basa hegaztiak kontserbatzeari buruzko Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren azaroaren 30eko 2009/147/EE Zuzentarauan. Horrenbestez, balio handia dute ez bakarrik Foru Komunitatean, baita Europar Batasunean ere. Bi zuzentarau horiek dira Europar Batasunak naturaren kontserbazioaren arloan duen tresna nagusia. Horretarako, lekuen sare ekologiko bat sortu zen, Natura 2000 Sarea, non Batasunaren interesekotzat hartu diren basa florako eta faunako espezie eta habitat natural guztien adierazgarriak lehengoratu edo egoki kontserbatu behar baitira.

92/43/EEE Zuzentaraua abenduaren 7ko 1997/1995 Errege Dekretuaren bidez sartu zen Espainiako ordenamendu juridikoan.

Zuzentarauak irizpide zientifiko batzuk eta egutegi bat ezarri zituen Natura 2000 Sarea eratzeko. 4. artikuluaren arabera, Europar Batasuneko estatuek lekuen zerrenda bat proposatu behar diote Batzordeari, eta adierazi behar dituzte leku bakoitzean dauden habitat natural motak eta Batasunaren intereseko espezieak.

Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioak, Gobernuak 2000ko maiatzaren 15ean hartutako Erabakiaren bidez, Kontserbazio Bereziko Eremu izendatzen ahal diren lekuen zerrenda behin-behinekoz onetsi zuen, gero Natura 2000 Europako sare ekologikoan sar zitezen. Horien artean, “Pitillasko aintzira” izeneko ES0000133 gunea dago.

Batasunaren Garrantzizko Leku gisa onetsirik, Europar Batasuneko estatuak ahalik eta lasterren deklaratu behar du Kontserbazio Bereziko Eremu, gehienez ere sei urteko epean. Horretarako, kudeaketa plan baten bidez, behar diren kontserbazio neurriak ezarri behar dira, Batasunaren Garrantzizko Leku izatearen arrazoi diren habitat naturalak eta espezieen populazioak kontserbazio egoera onean mantentzeko, edo egoera hori berrezartzeko.

2006ko uztailaren 19ko 2006/613/EE Erabakiaren bidez, Europako Batzordeak eskualde biogeografiko mediterraneoaren barreneko Batasunaren Garrantzizko Lekuen zerrenda onetsi zuen. Horrenbestez, Europako zuzentaraua aplikatzearen ondorioetarako, kontserbazio bereziko eremu izendatuko dira leku horiek.

“Pitillasko aintzira” gunerako Kudeaketa Plana Europar Batasuneko araudiaren betebeharrekin bat prestatu da, eta, hortaz, bertan jaso dira leku horretan dauden habitat eta taxonen eskakizun ekologikoei dagozkien ekintza, neurri eta jarraibideak, aipatutako 92/43/EEE Zuzentarauan biltzen direnak.

Nafarroako Gobernuak 1990eko abenduaren 27an hartutako Erabakiaren arabera, Pitillasko aintziraren eremua Hegaztien Babesgune Berezia da (B-133 HBB).

HBB horren mugak berraztertu ondoren eta doikuntza kartografikoak oinarri hartuta, egokia dirudi horiek berriz ere definitzea, “Pitillasko aintzira” gunearen mugekin bat etor daitezen.

Irailaren 2ko 310/1996 Foru Dekretuaren bidez, “Pitillasko aintzira” natura-erreserba (RN-27) erabili eta kudeatzeko plana onetsi zen.

Gero, uztailaren 6ko 230/1998 Foru Dekretuaren bidez, Nafarroako natur erreserbak erabili eta kudeatzeko plan zuzentzaileak onetsi ziren, Pitillasko aintzirarena izan ezik. Salbuespenaren arrazoia da natur erreserba horrek lehendik zuela erabilera eta kudeaketa plana (310/1996 FD).

Natura Sareko gunea kudeatzeko plana prestatzeko prozesuan, ikusi da plan hori eguneratu behar dela. Gainera, egokitzat jo da natur erreserbei buruzko araudi orokorra (230/1998 Foru Dekretuaren I. eranskina) aplikatzea Pitillasko aintzirari (RN-27).

230/1998 Foru Dekretuak 2. artikuluan ezartzen badu ere erabili eta kudeatzeko plan zuzentzaileen indarraldia mugagabea izanen dela, Nafarroako naturguneei buruzko ekainaren 17ko 9/1996 Foru Legearen 20.2 artikuluan adierazten denez, erabili eta kudeatzeko plan zuzentzaileetako arauek izanen dute indarraldi mugagabea, eta halaxe ezarri da kudeaketa plan honetan, foru dekretu honen azken xedapenetako lehenarekin bat.

Horiek horrela, Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko kontseilariak proposaturik, eta Nafarroako Gobernuak 2016ko azaroaren 23ko bilkuran hartutako Erabakiarekin bat,

DEKRETATU DUT:

1. artikulua. Xedea.

Foru dekretu honen xedea hauxe da:

1. ES0000133 Batasunaren Garrantzizko Lekua, “Pitillasko aintzira” izenekoa, Kontserbazio Bereziko Eremu izendatzea.

2. “Pitillasko aintzira” izeneko B-133 Hegaztien Babesgune Bereziaren (HBB) mugak berriz zehaztea eta Kontserbazio Bereziko Eremuko mugekin bat etorraraztea.

3. “Pitillasko aintzira” izeneko ES0000133 Zainketa Bereziko Eremuaren (ZBE) eta B133 HBBren kudeaketa plana onestea (foru dekretu honi erantsi zaio).

4. “Pitillasko aintzira”” natura-erreserba (RN-27) erabili eta kudeatzeko plan zuzentzailea eguneratzea, ES0000133 Zainketa Bereziko Eremuaren kudeaketa planarekin bat.

2. artikulua. Planaren aplikazio eremua eta lurralde mugaketa.

“Pitillasko aintzira” izeneko gunea Pitillasko eta Santakarako udal mugapeetan dago, eta 532,76 hektareako azalera dauka.

Foru dekretu honek onetsitako planaren aplikazio eremuaren mugaketa ofiziala planean berean jaso den kartografiak ezarri du.

3. artikulua. Zuzendaritza Batzordea.

1. Zuzendaritza Batzorde bat sortzen da “Pitillasko aintzira” gunearen kontserbazioa kudeatzeko kontsultarako eta partaidetzarako organoa izateko asmoz. Pitillasko eta Santakarako udalen ordezkariek eta Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioaren ordezkariek osatuko dute.

2. Zuzendaritza Batzordeak eginkizun hauek izanen ditu:

a) Kudeaketa planean jasotako neurriak bete daitezela sustatzea. Aurreikusitako egutegia betetzen saiatuko da eta planaren neurriak aplikatzeko ahalmena duten eskualdeko eragile guztien lankidetza eta koordinazioa bultzatuko du.

b) Planaren lan-programa dauden aukeretara egokitzea, Planaren neurriak ahalik eta errazen eta modurik eraginkorrenean aplikatzen direla errazteko.

c) Proposamenak egitea Planean ezarritako ekintzak eraginkorragoak izan daitezen, aurreikusitako helburuak betetzeari begira.

d) Foru Komunitateko Administrazioari jakinaraztea Kudeaketa Planaren garapena baldintza dezaketen ekintzak edo mehatxuak.

e) Planaren betetze-maila aldian behin ebaluatzea, eta entitate, administrazio eta organo eskudunei eskatzea neurriak garatzeko behar diren konpromisoak bete ditzatela.

f) Natur baliabideen azterketa eta ikerketa bultzatzea, baita gizarteak baliabide horiek ezagut ditzala eta haiekin goza dadila ere, betiere haien balioekiko errespetua eta ingurumen hezkuntza sustatuz.

XEDAPEN GEHIGARRIAK

Lehenbiziko xedapen gehigarria.–Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko kontseilaria gaitzea.

Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko kontseilariari ahalmena ematen zaio behar diren tramiteak egin ditzan foru dekretu hau eta, bidezkoa bada, plana aplikatzeko behar den kostu ekonomikoaren kalkuluak Europar Batzordeari igortzeko, Habitat naturalak eta basa fauna eta flora kontserbatzeari buruzko maiatzaren 21eko Kontseiluaren 92/43/EEE Zuzentarauaren 8. artikuluan aurreikusitako ondorioetarako.

Bigarren xedapen gehigarria.–Lotutako araudia.

“Pitillasko aintzira” natura-erreserbari dagokionez (RN-27), oso-osorik BGLan sartutako espazioa baita, Nafarroako Naturguneei buruzko ekainaren 17ko 9/1996 Foru Legean eta Nafarroako natur erreserbak erabili eta kudeatzeko plan zuzentzaileak onesten dituen uztailaren 6ko 230/1998 Foru Dekretuaren I. eranskinean ezarritakoaren arabera arautuko da.

XEDAPEN INDARGABETZAILEA

Xedapen indargabetzaile bakarra.–310/1996 Foru Dekretua indarrik gabe uztea.

Indarrik gabe uzten da 310/1996 Foru Dekretua, irailaren 2koa, Pitillasko aintzira (RN-27) natur erreserba erabili eta kudeatzeko plana onetsi zuena.

AZKEN XEDAPENAK

Azken xedapenetako lehena.–Kudeaketa Planaren indarraldia.

1. Hauxe da foru dekretu honen bidez onesten den Kudeaketa Planaren indarraldia:

a) Mugagabea, funtsezko elementuei, azken helburuei, arauei eta jarraibideei dagokienez.

b) 10 urtekoa, espero diren emaitzei eta jarduketei (neurriak) dagokienez. Epe hori bukatutakoan, plana berraztertuko da.

2. Hala ere, Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko Departamentuak uste baldin badu planean aurreikusirik ez zegoen funtsezko gorabeheraren bat gertatu dela, gunearen balioen zainketan eragina izan dezakeena, plana berraztertzen edo aldatzen ahalko da.

3. Kudeaketa Plana ukitzen ahal duen edozein aldaketa edo berrikuspen foru dekretu bidez onetsi beharko da.

Azken xedapenetako bigarrena.–Beste plan batzuekiko erlazioa.

1. Foru dekretu honek onesten duen plana bat etorriko da aniztasun biologikoaren kontserbazioari buruz ezartzen diren maila goragoko planekin, eta, zehazki, Nafarroako Naturgune Babestuen Sarean jarduteko ildo orokorrak finkatzeko onesten direnekin.

2. Dena dela, Nafarroako Naturguneei buruzko ekainaren 17ko 9/1996 Foru Legearen 7. artikuluan xedatutakoaren arabera, kudeaketa plan honetako zehaztapenak zuzenean aplikatu beharrekoak dira, eta tokiko entitateen hirigintzako udal planeamenduan sartuko dira, planeamendua egitean edo berraztertzen denean. Hori horrela, oraingo lurralde antolamendurako edo antolamendu fisikorako tresnak, kudeaketa plan honen aurkakoak badira, egokitu beharko dira, lehenbizikoz aldatzen edo berrikusten direnean.

Azken xedapenetako hirugarrena.–Garatzeko gaikuntza.

Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko kontseilariari ahalmena ematen zaio foru dekretu hau garatzeko eta betearazteko behar diren xedapen guztiak eman ditzan.

Azken xedapenetako laugarrena.–Indarra hartzea.

Foru dekretu honek Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratu eta biharamunean hartuko du indarra.

Iruñean, 2016ko azaroaren 23an.–Nafarroako Gobernuko lehendakaria, Uxue Barkos Berruezo.–Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko kontseilaria, Isabel Elizalde Arretxea.

ERANSKINA

“Pitillasko aintzira” ES0000133 kontserbazio bereziko eremua, “Pitillasko aintzira” B-133 hegaztien babesgune berezia eta
“Pitillasko aintzira” natur erreserba (RN-27) kudeatzeko plana

INDIZEA

I.–Planaren helburua.

II.–Kontserbatu beharreko balio naturalak.

III.–Planaren azken helburuak.

IV.–Planaren aplikazioaren ondorioz espero diren emaitzak.

V.–Araudia.

VI.–Kudeaketarako jarraibide edo orientazioak.

VII.–Jarduketak.

VIII.–Kudeaketa planaren finantzaketa.

IX.–Mugak.

X.–Jarraipen programa.

XI.–Mugaketa-mapa eta barnean dauden entitateak.

XII.–Kontserbazioaren xede diren objektuen eta ezarritako arauen, jarraibideen eta neurrien arteko egokitasuna.

I.–Planaren helburua.

Plan honen helburua da behar diren neurri aktiboak eta prebentzio neurriak ezartzea hurrengo atalean adieraziko diren habitat naturalak, espezieak, prozesu ekologikoak eta osagai natural eta kulturalak kontserbazio egoera onean mantentzeko edo egoera onera berriz ekartzeko (kasua zein den).

Kudeaketa plan honen arabera hartzen diren neurrien azken helburua da gunearen osotasun ekologikoa bermatzea eta Nafarroako Natura 2000 Sareari koherentzia ematen laguntzea. Kontserbazio Bereziko Eremua ukitzen ahal duen beste edozein plan, programa edo proiektuk bat etorri beharko du helburu horrekin.

Hala ere, plan honen bidez hartzen diren neurriek eta haren ondoriozkoek kontuan hartuko dituzte betebehar ekonomiko, sozial eta kulturalak, eta, ahal den neurrian, saiatuko dira bateragarri egiten gaur egungo erabilera eta aprobetxamenduak eta gizartearen eskari berriek ekar ditzaketenak, hala nola, aisialdia, ingurumen hezkuntza edo ikerkuntza. Era berean, eremu hau babesteko arrazoi diren balioak galtzea ekar dezaketen eraldaketak saihestuko dira.

II.–Kontserbatu beharreko balio naturalak.

Lekuan landare komunitate nagusiak lezkadiak eta belardiak dira, baina Batasunaren intereseko 12 habitat mota sailkatu dira. 18 landare komunitatetan biltzen dira, higrofiloak, halofiloak edo xerofiloak izan.

Hauek daude berez uretakoak diren landareen artean: “Ur oligo-mesotrofiko kareduna, Chara spp. motako landaredi bentikoa duena” eta “Aintzira eutrofiko naturalak, Magnopotamion edo Hydrocharition landaredia dutenak”. Honako hauek nabarmentzen dira habitat halofiloen artean: “Urteko landaredi aitzindaria, Salicornia duena, eta eremu lohitsu edo hareatsuetako beste batzuk”, “Larre gazi mediterraneoak (Juncetalia maritimi)”, “Sastraka halofilo mediterraneoak eta termoatlantikoak (Salicornietea fruticosi)”, “Estepa gazi mediterraneoak (Limonietalia)”, “Aldi bateko urmael mediterraneoak” eta “Ibai ertzeko galeria eta sastraka termomediterraneoak” (Nerio-Tamaricetea eta Securinegion tinctoriae). Azkenik, habitat xerofiloen artean, hauek dira aipagarriak: “Sastraka halo-nitrofiloak (Pegano Salsoletea)”, “ Gramineoen eremu subestepikoak eta urte bateko Thero-Brachypodietearenak”, “Juniperus spp.-ren sastrakadi zuhaizkarak” eta “Txilardi oromediterraneo endemikoak, otaberarekin”.

Habitat halofiloei lotuta Limonium ruizii espeziea agertzen da, Ebro ibarraren erdialdeko endemismo botaniko bat. Lythrum tribracteatum-a beste lore taxona da, Pitillasen dagoena eta aipagarria dena ezohikoa izateagatik.

Pitillasko aintzira Nafarroako hezegunerik inportanteena da uretako hegaztien habietarako, negurako eta pasarako. Izan ere, espezie horiek dira lekua kontserbatzeko baliorik handiena.

Espezie habiagileen artean, ardeidoen komunitate oparoa nabarmentzen da: txori zezena (Botaurus stellaris), koartza hauskara (Ardea cinerea), koartza gorria (Ardea purupurea), koartzatxo arrunta (Egretta garzetta) eta amiltxori txikia (Ixobrychus minutus). Anatiden populazio ugaltzaile garrantzitsu bat dago, eta, haien artean basateak (Anas platyrhynchos) nabarmentzen dira horren ugariak izateagatik, eta ahate gorriztak (Netta rufina), berriz, eskualdean duten garrantziagatik. Erralidoen artean, ugarienak kopetazuri arrunta (Fulica atra) eta uroilo arrunta (Gallinula chloropus) dira. Bestalde, txilinporta lepabeltza (Podiceps nigricollis) eta uroilo urdina (Porphyrio porphyrio) ere nabarmentzen dira. Nazioarteko garrantzia lortzen du zingira-mirotzaren (Circus aeruginosus) populazio ugaltzaileak. Pitillasen eta ez beste leku askotan hauteman da habia egiten dutela tximutxak (Panurus biarmicus) eta zingira-berdantzak (Emberiza schoeniclus supsp. witherbyi). Zenbait limikola habiagile daude, hala nola txirritxo txikia (Charadrius dubius), zankaluzea (Himantopus himantopus), bernagorri arrunta (Tringa totanus) edo kuliska txikia (Actitis hypoleucus).

Hegazti negutarrei dagokienez, ardeiden espezie hauek nabarmentzen dira: koartza hauskara (Ardea cinerea), txori zezena (B. stellaris) eta koartzatxo handia (Egretta alba). Anatidoen negualdia aipagarria da oso, eta, ugariak izateagatik hauek nabarmentzen dira: zertzeta arrunta (Anas crecca), basatea (Anas platyrhynchos), ahate mokozabalak (Anas clypeata), murgilari arruntak (Aythya ferina) eta antzara hankagorrizta (Anser anser). Honako hauek ere agertzen dira, baina kopuru txikiagotan edo gutxiagotan: ipar-ahateak (Anas strepera), ahate txistulariak (Anas penelope) eta ahate buztanluzeak (Anas acuta). Erralidoei dagokioenez, ugariena den kopetazuri arruntarekin batera (Fulica atra), honako hauen presentzia ere nabarmena da: uroilanda pikarta (Porzana porzana) eta uroilanda txikia (Porzana pusilla). Negua lekuan ematen duten limikola askoren artean, ugariena hegabera da (Vanellus vanellus). Nazioarteko garrantzia lortzen du zingira-mirotzaren (Circus aeruginosus) populazioak. Espezie horrek neguko loleku garrantzitsua dauka, mirotz zuri (Circus cyaneus) kidearekin partekatzen duena.

Hona hemen ugaztunen aipagarrienak: bisoi europarrak (Mustela lutreola), igaraba arrunta (Lutra lutra) eta ur-arratoia (Arvicola sapidus).

Anfibioen artean, katalogazioagatik hauek nabarmentzen dira: uhandre marmolairea (Triturus marmoratus), txantxiku arrunta (Alytes obstetricans) eta apo lasterkaria (Epiaplea calamita). Apoarmatu istilzalea (Emys orbicularis) da narrastirik aipagarriena hezegunean eta populazio handia dauka.

Jarraian, kontserbazioaren xede diren guneko objektu guztiei buruzko informazioa jasotzen da (habitat motak eta Batasunaren intereseko espezieak, Datuen Inprimaki Normalizatuan bilduak daudenak), taula moduan. Gainera, faunako eta florako beste espezie batzuk ere adierazten dira, inprimaki berean jasoak.

Kontserbazio Bereziko Eremu (KBE) honetan agertzen diren 92/43/EEE Zuzentarauko habitat motak, eta KBEaren ebaluazioa, horien arabera:

–2009/147/EE Zuzentarauaren 4. artikulua aplikatzekoa duten KBEko espezieak, 92/43/EEE Zuzentarauaren II. eranskinean agertzen direnak, eta BGLaren ebaluazioa, horien arabera:

–Faunako eta florako beste espezie batzuk:

Aurreko balioak kontuan hartuta, habitat batzuk eta KBE honetan dauden edo egon litezkeen flora eta faunako espezie batzuk hautatu dira, lurraldearen adierazgarri diren balio natural guztiak ordezkatzen dituztenak. Habitat eta espezie horiei “funtsezko elementu” esaten zaie. Izan ere, KBEaren kontserbazio “aktiboa” oinarritzeko ardatz gisa erabiltzen dira. Hori horrela, funtsezko elementu guzti-guztietarako proposatutako helburuetatik abiaturik, gaur egungo kontserbazio-egoera baldintzatzen duten faktoreak aztertu ondoren, arau, kudeaketako jarraibide eta jarduketa batzuk proposatu dira, KBE osoaren balio naturalak mantentzeko eta hobetzeko aukera ematen dutenak.

Hona hemen KBEa kudeatzeko “funtsezko elementuak”:

1.–Hezegunearen dinamika hidrologikoa

2.–Habitatak.

3.–Apoarmatu istilzalea.

4.–Uretako hegaztiak.

5.–Bisoi europarra eta igaraba arrunta.

Gainera, lan arlo hau zehaztu da:

A.–Erabilera publikoa.

III.–Planaren azken helburuak.

Kudeaketak, aurreko atalean aipatutako funtsezko elementu guztien kontserbazio egoera ona ahalik eta lasterren lortzeko, bilatu behar dituen xede edo helmugak dira azken helburuak.

1.–Hezegunearen dinamika hidrologikoa.

1.1. Azken helburua: hezegunearen ezaugarri ekologikoak kontserbatzeko moduko erregimen hidrologikoa eta uraren kalitatea bermatzea.

2.–Habitatak.

2.1. Azken helburua: habitaten kontserbazio-egoera ona segurtatzea.

3.–Apoarmatu istilzalea.

3.1. Azken helburua: apoarmatu istilzalearen presentzia bermatzea.

4.–Uretako hegaztiak.

4.1. Azken helburua: uretako hegaztien kontserbazio egoera ona bermatzea.

5.–Bisoi europarra eta igaraba arrunta.

5.1. Azken helburua: bisoi europarraren eta igaraba arruntaren presentzia bermatzea.

A.–Erabilera publikoa.

A.1 Azken helburua: erabilera publiko bateragarria eta lekuaren balio naturalen kontserbazioa bermatzea.

IV.–Planaren aplikazioaren ondorioz espero diren emaitzak.

Gerta liteke ezinezkoa izatea planaren azken helburuak edo helmugak lortzea haren indarraldiaren bitartean, arrazoi ekologiko, sozial edo ekonomikoengatik. Horregatik, indarraldi horretan planaren aplikazioaren ondorioz espero diren emaitzak zehazten dira. Emaitza horiek proposatu diren azken helburuak lortzen lagundu behar dute. Hona hemen, bada, espero diren emaitzak funtsezko elementuei eta azken helburuei emandako zenbakien arabera:

1.–Hezegunearen dinamika hidrologikoa.

1.1.1. Helburu operatiboa: hezegunearen balio naturalen kontserbazioa bermatzen duen kudeaketa hidrologikoa egitea.

1.1.2. Helburu operatiboa: ahalik eta sedimentu eta kutsadura karga gutxien sartzea uretan.

2.–Habitatak.

2.1.1. Helburu operatiboa: intereseko habitatak kontserbatu eta hobetzea.

2.1.2. Helburu operatiboa: intereseko flora eta faunaren espezieen gaineko ezagutza eta kontserbazioa hobetzea.

3.–Apoarmatu istilzalea.

3.1.1. Helburu operatiboa: apoarmatu istilzalearen kontserbazio egoera zehaztu eta bermatzea.

4.–Uretako hegaztiak.

4.1.1. Helburu operatiboa: uretako hegaztien populazioak nola eboluzionatu diren jakitea.

4.1.2. Helburu operatiboa: uretako hegaztiek hazteko eta negua pasatzeko dituzten habitatak kontserbatu eta hobetzea.

4.1.3. Uretako hegaztien gaineko ukipenak saihestea.

5.–Bisoi europarra eta igaraba arrunta.

5.1.1. Helburu operatiboa: igaraba arruntaren bilakaera ezagutzea.

5.1.2. Helburu operatiboa: bisoi europarraren populazioaren egoera eta osasun-egoera ezagutzea.

5.1.3. Helburu operatiboa: bisoi europarrerako eta igaraba arrunterako konektagarritasuna hobetzea BGLaren eta ingurunearen artean.

5.1.4. Helburu operatiboa: bisoi amerikarra edo ugaztun exotikoaren beste espezie batzuk ez sartzea.

A.–Erabilera publikoa.

A.1.1 Helburu operatiboa: Lekuan egiten diren erabilera publikoko jarduerak arautzea

V.–Araudia.

–Araudi orokorra:

1. Oihan-zoruan egiteko aurreikusten den edozein jarduketa otsailaren 21eko 3/2007 Foru Legeak aldatutako Nafarroako Oihan Ondarea Babestu eta Garatzeari buruzko abenduaren 31ko 13/1990 Foru Legearen bidez arautuko da.

2. Ingurumena Babesteko Esku-hartzeari buruzko martxoaren 22ko 4/2005 Foru Legearen eta Ingurumen ebaluazioari buruzko abenduaren 9ko 21/2013 Legearen menpe egonen dira beren eranskinetako batean ageri diren titulartasun publiko nahiz pribatuko plan, programa, proiektu eta jarduerak, haiek sortu, abian jarri edo gauzatzearen ondorioz ingurumenaren baldintzak aldatzen ahal dituztenak, edo ingurumenari, pertsonen osasunari edo segurtasunari eta haien ondasunei kalteren bat eragiten ahal dietenak.

3. Ematen diren baimen guztietan bermatuko da Basa Fauna eta haren Habitatak Babestu eta Kudeatzeari buruzko martxoaren 5eko 2/1993 Foru Legean ezarritakoa betetzen dela eta ez direla ukitzen Batasunaren intereseko animalia eta landare espezieak, ez haien habitatak, ezta Kontserbazio Bereziko Eremua kontserbatzeko garrantzi handia duten paisaiako elementuak ere.

4. Ematen den edozein baimenak bermatuko du Nafarroako Naturguneei buruzko ekainaren 17ko 9/1996 Foru Legean eta Nafarroako natur erreserbak erabili eta kudeatzeko plan zuzentzaileak onesten dituen uztailaren 6ko 230/1998 Foru Dekretuan ezarritakoa betetzen dela.

5. Ematen diren baimen guztietan bermatuko da honako arau hauetan ezarritakoa beteko dela: batetik, Natur Ondareari eta Biodibertsitateari buruzko abenduaren 13ko 42/2007 Legea, eta bestetik, otsailaren 4ko 139/2011 Errege Dekretua, babes bereziko araubidea duten basa espezieen zerrenda eta espezie mehatxatuen Espainiako katalogoa garatzekoa.

6. Urei buruzko Legearen testu bategina onetsi zuen uztailaren 20ko 1/2001 Legegintzako Errege Dekretuan ezarritakoa aplikatu beharko da, baita obra hidraulikoen arloko zerbitzuak Estatuko Administraziotik Nafarroako Foru Komunitatera eskualdatzeko azaroaren 18ko 1391/1988 Errege Dekretuan ezarritakoa ere. Halaber, aplikatzekoa izanen da Azaleko uren egoerari segimendua egin eta aztertzeko irizpideak eta ingurumen kalitateari buruzko arauak ezartzeko irailaren 11ko 817/2015 Errege Dekretuan eta Plan hidrologikoak, besteak beste Ebroko ur mugapearen Espainiako zatia, 2015etik 2021era bitarteko epean berrikustea onesten duen urtarrilaren 8ko 1/2016 Errege Dekretuan ezarritakoa.

7. Aplikatuko dira, orobat, Hondakinak hondakindegietan bilduz deuseztatzea arautzen duen martxoaren 28ko 23/2011 Foru Dekretua eta Hondakin eta Lurzoru Kutsatuei buruzko uztailaren 20ko 22/2011 Legea, baita martxoaren 28ko 23/2011 Foru Dekretua ere, Nafarroako Foru Komunitatearen lurralde eremuan eraikuntzako eta eraispenetako hondakinen produkzioa eta kudeaketa arautzen dituena.

–Berariazko araudia:

1. Hezegunean eginen den kudeaketa hidrologikoak habitaten eta espezien kontserbazioa bermatu beharko du, salbu eta tartean giza-osasunari eta segurtasun publikoari lotutako arrazoiak badaude.

2. Hezeguneko arroaren erregimen hidrologiko naturalari eragiten ahal dioten erabilera eta/edo proiektu berririk ez da baimenduko.

3. Arroko ur baliabideen kantitatean eta kalitatean ahalik eta ukipen negatibo gutxien sortzen dituzten nekazaritza jardunbideak sustatuko dira.

4. Modu iraunkorrean landu gabe dauden eremuetan ezin da ongarri likidoarekin ureztatu.

5. Debeku da ongarri likidoa gutxienez 50 metrora erabiltzea ur-masaren okupazio mailarik handienetik.

6. Hezeguneko habitatak ukitzen dituzten erabilera eta jarduketetan, habitat horien kontserbazioa bermatzeko behar diren baldintzak jaso beharko dira, salbu eta tartean osasun publikoari, segurtasun publikoari eta/edo lekuaren balioen kontserbazioari lotutako arrazoiak badaude.

7. Debekatua dago edonolako hondakinak botatzea horretarako egokitutako tokietatik kanpora. Ezin da inola ere hondakinik bota.

8. Natur erreserban debekaturik dago lezkadia aprobetxatzea edo belar aromatikoak eta sendabelarrak biltzea.

9. Debeku da zakurrik egotea natur erreserban.

10. Bisitariek, natur erreserban sartzeko, seinaleak dituzten ibilbideak erabiliko dituzte.

11. Hegaztien behatokian eginen dira jarduera didaktikoak, baita horretarako egokitutako tokietan ere.

12. Arrantza debekatuta dago natur erreserba osoan.

13. Zilegi da behaketak, filmaketak eta argazkiak egitea, helburu partikularrekin, ingurumenaren arloan eskudun den departamentuak paratutako behatokietatik eta ezkutalekuetatik, betiere natur erreserban ezartzen diren baldintzak beteta.

14. Ehizatzea debekatuta dago natur erreserban, salbu eta beharrezkotzat jotzen denean kontserbazio arrazoiengatik eta/edo inguruneko alorretan kalteak kontrolatzeko edo bide-segurtasuna dela eta.

VI.–Kudeaketarako jarraibide edo orientazioak.

Kudeaketarako jarraibide edo orientazio hauek gomendio gisa hartu behar dira, eta, kontrakoa justifikatzen duen arrazoi oinarriturik ez badago, aplikatu beharko dira.

1. Erregulazio hidrikoaren plana ezartzen ez den bitartean, agorraldian saihestuko da Pozo del Pastor erreka-zulotik sartzea ura aintzirara.

2. Hezegunean egiten den kudeaketa hidrologikoa egokitu beharko da aurrerantzean ezagutzaren arloan gertatzen diren hobekuntzetara eta habitaten eta espezieen bilakaerara.

3. Hezegunearen arro hidrografikoan Nafarroako Foru Komunitatearen Nekazaritzako Jardunbide Egokietarako Kodean lurzoruaren erabileraz eta ongarritzeaz jasotako gomendioak beteko dira. Kodea Nekazaritza, Abeltzaintza eta Elikadurako kontseilariaren 1997ko otsailaren 17ko Foru Aginduaren bidez onetsi zen.

4. Hezegunearen arroan, ongarri organiko likidoak honela aplikatuko dira, betiere ongarria zabaltzea debekatuta dagoen eremutik kanpo, ur-masatik 50 metrora:

–Banaketa lokalizaturako sistemak erabiliko dira, zintzilikako hodien arrapalaren modukoak, banaketa uniformea izateko eta aplikatutako dosia modu egokian doitzeko, lurrunduta ahalik eta nitrogeno gutxien galtzeko, eta lur azaleko ur isuriak sortzea galarazteko; horrekin batera, gehienez ere 250 OUren kopuruak onartzen dira nitrogeno/hektareako, urtean.

–Aplikazioan, gorde beharreko gutxieneko tarteak hartuko dira kontuan: 5 m bideetara, 10 m erreten eta hustubideetara. Hala ere, 3 eta 5 metrora murritz daitezke minden banaketa lokalizatuan lurperatze bat egiten bada, aplikatu eta 24 ordura, gehienez.

–Ez da aplikatuko eguraldia horretarako aproposa ez denean, lurra izozturik, eluurak estalirik eta urez gainezka dagoelarik. Banaketa horretarako, aplikatzeko garairik onena izanen da laborearen hazkunderik handienaren denboran edo laborea ezartzen denean.

5. Arrain exotikorik ikusiz gero, aldizkako kanpainak eginen dira animaliak kentzeko.

6. Lekuan sartutako alorrak, ur-goraldietan urak hartzen dituenak, berreskuratzea sustatuko da, natura habitatak lehengoratzeko.

7. Lehengoratzeko proiektuetan, landaketak egin behar baldin badira, ibai bazterretako espezie autoktonoak erabiliko dira, edo inguruan dauden berezko landare espezie berberak, eta, ahal den neurrian, jatorri berekoak.

8. Apoarmatu exotikorik aurkituz gero, segimendua eta kontrola egiteko eta erauzteko protokolo bat jarriko da martxan.

9. Beharrezko neurriak hartuko dira hautematen bada ukipen negatibo nabarmenik badela aintzirako uretako hegaztien gainean Cortezeko kaioak direla eta.

10. Bisoi amerikarrak edo fauna exotikoaren beste espezie inbaditzaile bat hautemanez gero, segimendua eta kontrola egiteko eta erauzteko neurriak hartuko dira aintziran eta ingurunean (Zidakos eta Aragoi ibaiak).

11. Aldi baterako edo etenik gabe mugatuko edo murriztuko da bisitarien joan-etorria balizatutako ibilbideetatik kanpo, zer tokitan sor dakizkien eragozpenak edo eraginak uretako hegaztiei edo intereseko florari, horietan.

12. Beharrezko neurriak hartuko dira lekuan debekatuta ez dauden etxeko animaliek kontserbazioan sortzen dituzten ukipen negatiborik hautemanez gero.

VII.–Jarduketak.

Plan honek indarra duen eperako, jarduketa hauek ezarri dira:

1.–Hezegunearen hidrologiari lotutako neurriak.

1.1. Kontrol eta segimendu hidrologikoa ezartzea eta abian jartzea, honakoak aurreikusita:

–Lur azpiko uren gorabeherei, ur mailei eta sarrera-emarien eta irteera-emarien gaineko informazioa biltzeko mekanismoak ezartzea.

–Urtean zehar hauen jarraipena egitea: lur azpiko uren gorabeherak, azaleko ur-laminaren mailak eta sarrera eta irteeren bolumen neurketak.

1.2. Erregulazio hidrikoaren plan bat ezartzea, zeinek habitatak eta espezieak kontserbatzeko helburuekin bat datorren kronograma bat izanen baitu, martxan jartzearen arduradunak identifikatuko dituena.

1.3. Hezegunearen jasotze topografiko zehatza egitea.

1.4. Sedimentazio tasak aldizka kontrolatzea eta neurri zuzentzaileak proposatzea.

1.5. Azaleko uren kalitate fisiko-kimikoa eta biologikoa aldizka monitorizatzea, eta neurri zuzentzaileak proposatzea.

1.6. Algen komunitateari eta makrofito bentonikoei buruzko azterlana egitea, uren eutrofizazio maila identifikatzeko.

2.–Habitatei lotutako neurriak.

2.1. Sistema bat ezartzea balio handiena edo balio aldakorrak dituzten landare komunitateei jarraipena egiteko (uretako habitatak, habitat helofitikoak, larre higrofiloak eta habitat halofiloak), haien eboluzioa ebaluatzeko.

2.2. Azterketa bat egitea aintziraren inguruko habitatak (batik bat habitat halofiloak) kontserbatzeari buruz eta nekazaritzako nahiz abeltzaintzako aprobetxamendu antolatu batekin duten bateragarritasunari buruz.

2.3. Kanpainak egitea flora exotikoa Pitillasko aintziran kontrolatzeko, batez ere Elaeagnus angustifolia, Aster squamatus-a eta Dittrichia viscosa.

2.4. Diagnostikoa egitea Limonium ruizii populazioei buruz eta Pitillasko aintziran izan dezakeen habitati buruz, baita intereseko floraren beste espeziei buruz: problemen identifikazioa eta kudeaketarako neurri egokiak hartzea.

3.–Faunari lotutako neurriak.

3.1. Arrain exotikoentzat ezarritako oztopoak noraino izan diren eraginkorrak monitorizatzea, eta haiek mantendu edo hobetzea beharrezkotzat joz gero.

3.2. Anfibioak monitorizatzeko programa bat martxan jartzea.

3.3. Odonatuen laginketak egitea bost urtean behin.

3.4. Tomares ballus-en populazioari laginketak egitea bost urtean behin.

3.5. Babeslekuak (kolonia artifizialak) paratzea saguzarrentzat aintziraren inguruan, eta horien okupazioaren segimendua egitea.

3.6. Estimazio sinesgarri bat egitea apoarmatu istilzalearen populazioaren gainean, haren kontserbazio egoeraren gainean eta espezieak lekuan hautatu duen habitataren gainean, eta gomendioak ematea kudeaketarako.

3.7. Apoarmatu istilzalearen populazioa lekuan monitorizatzeko protokolo bat ezarri eta martxan jartzea.

3.8. Negua igaro eta habia egiten duten uretako hegaztien zentsuekin jarraitzea. Nafarroako Gobernuak egiten ditu zentsu horiek.

3.9. Nafarroako Gobernuak bost urtean behin egiten dituen txori zezenen zentsuekin jarraitzea.

3.10. Nafarroako Gobernuak bost urtean behin egiten dituen zingira-berdantzaren zentsuekin jarraitzea.

3.11. Azterlan bat egitea, jakiteko aintzirak norainoko ahalmena duen txori zezena, beste ardeida batzuek eta tximutxa hartzeko, eta gomendioak ematea kudeaketarako.

3.12. Txori zezenarentzako habitata hobetzeko proiektua egitea eta gauzatzea.

3.13. Iberiar penintsulako ekialdeko zingira-berdantzarentzako habitata hobetzeko proiektua egitea eta gauzatzea.

3.14. Perimetroko hesia hobetzeko proiektu bat egin eta gauzatzea (irazgaiztea eta seinaleztatzea).

3.15. Basurdea kontrolatzeko aldizkako kanpainak egitea aintziran.

3.16. Igaraba arruntak kontrolatzeko, Nafarroako Gobernuak bost urtean behin egin ohi dituen laginketak mantentzea, lekuan estazioak sartuz.

3.17. Lekuan bisoi europarraren zentsua egitea, eta, horrekin batera, behar diren osasun-laginak hartzea.

3.18. Aldizkako segimendua egitea bisoi europarrari lekuan.

3.19. Proiektu bat prestatu eta gauzatzea lekuan eta bere ingurunean loturak hobetzeko eta autoen harrapaketek sortutako hilkortasun tasa murrizteko.

3.20. NIZeko langileen prestakuntza, aldizkako monitorizazioak egiteko bisoi amerikarrari. Positiboak izanez gero, plataformak paratu beharko dira.

3.21. Kontrolak egitea uretako hegazti exotikoei aintziran, haien presentzia mugatzeko, batik bat inbaditzailetzat jotakoen kasuan.

4.–Erabilera publikoari lotutako neurriak.

4.1. Ingurumenaren arloan eskudun den departamentuaren eta Pitillasko Udalaren arteko elkarlana mantendu eta hobetzea lekuaren erabilera publikoa antolatzeko.

4.2. Zurezko pasabide berri bat paratzea, aintziraren erabilera publikoaren eskaintza osatzeko.

4.3. Behatokira sartzeko pista moldatzea.

4.4. Natur erreserbako seinaleak paratzea berriz, Natura 2000 Sareari buruzko informazioarekin.

4.5. Memoria baloratu bat egitea ingurumenaren arloan eskudun den departamentuak natur erreserban para litzakeen ezkutalekuak erabiltzeko baldintzak, haien kokalekua eta ezaugarriak identifikatzeko.

VIII.–Kudeaketa planaren finantzaketa.

Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko Departamentuak honako hauek hartuko ditu bere gain:

–Gunearen kontserbazio-egoera ona bermatzen duten mantentze eta lehengoratze proiektuak gauzatzeko behar diren diru-zenbatekoak.

–Ekipamenduak eta kudeaketaren egitura mantentzeko behar diren diru-zenbatekoak.

–Erabilerak eta jarduerak mugatzearen ondoriozko kalte-ordainak ordaintzeko behar diren kontu-sailak.

–Plana gauzatzeko eta haren helburuak lortzeko behar diren bestelako kontu-sailak.

Hori guztia ordainduko da horretarako kreditu egokia baldin badago. Beraz, behar diren konpromisoak hartuko dira unean-unean aurrekontuan dagoen diruaren arabera.

Nafarroako Gobernuko departamentuek beren politika sektorialak ingurumenean integratzeko sustatzen dituzten jarduketek, baita toki entitateek sustatzen dituzten ekintzek eta ekarpen pribatuekin edo Europar Batasunaren ekarpenekin egiten direnek ere, laguntzen ahal dute plan hau garatzen.

KBEa ongi kontserbatzen laguntzen duten jarduketek Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko Departamentuaren finantzaketa osoa izan dezakete, betiere diru-laguntzen arloko araudiak ezartzen duen esparruaren barrenean. Inguruko herriguneen garapen sozioekonomikoa sustatzeko asmoz, departamentu honen menpeko beste edozein laguntzatan, ahal denean, lehentasuna emanen zaie, guneen kontserbazioarekin bateragarriak izanik, Kontserbazio Bereziko Eremu honen barnean proposatzen diren jarduketei. Gainera, laguntzaren portzentajea handiagoa izanen da, eremu horretatik kanpo edo beste edozein naturgunetatik kanpo proposatzen diren beste jarduketa batzuekin alderatuta. Halaber, Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko Departamentua aurrekontuetatik kanpoko funtsak aplikatzen saiatuko da, baldin haien helburua plan honetan aurreikusitako ekintzetako baten bat garatzea bada.

IX.–Mugak.

Nafarroako Naturguneei buruzko ekainaren 17ko 9/96 Foru Legearen 28. artikuluan xedatu bezala ordainduko dira erabilerak eta jarduerak mugatzearen ondoriozko kalte-ordainak. Hala ere, bestelako ordainak ere hitzartzen ahalko dira, hala nola laguntzak, diru-laguntzak, zerbitzuak ematea edo bestelako sustapenak.

X.–Jarraipen programa.

Jarraipena egiteko programa bat ezartzen da, plana ongi gauzatzen dela eta haren helburuak lortzen direla bermatzeko. Programa horrek objektiboki egiaztatzen ahal den adierazle bat izanen du, gutxienez, helburu bakoitzerako.

Urtero, programa horren emaitzen eta, oro har, planaren gauzatze-mailaren berri emanen zaio Zuzendaritza Batzordeari.

Lortutako emaitzei erreparatuta, ikusten bada espero ziren emaitzen aldean desbiderapena gertatu dela edo aurreikusten zen epean ezin direla lortu, kudeaketaren eragingarritasuna eta eraginkortasuna hobetzeko behar diren neurri guztiak eransten ahalko zaizkio planari.

XI.–Mugaketa-mapa eta barnean dauden entitateak.

Deskargatu mapa (PDFa).

XII.–Kontserbazioaren xede diren objektuen eta ezarritako arauen, jarraibideen eta neurrien arteko egokitasuna.

Atal honetan, KBEa kudeatzeko funtsezko elementuen definizioak, planaren azken helburuak, planaren aplikaziotik espero diren emaitzak (helburu operatiboak) eta aurreikusitako jarduketak (neurriak) jaso dira, taula moduan, leku honetan kontserbazioaren xede den elementu bakoitzarentzat.

Taulan agertzen diren siglek hau esan nahi dute:

FE.: funtsezko elementua.

AH: azken helburua.

HO: helburu operatiboa.

N: araua.

D: jarraibidea.

M: neurria.

Iragarkiaren kodea: F1613388