1. NAFARROAKO FORU KOMUNITATEA
1.1. XEDAPEN OROKORRAK
1.1.3. Foru Aginduak
130/2020 FORU AGINDUA, martxoaren 17koa, Eskubide Sozialetako kontseilariak emana, neurri prebentiboak eta gomendioak hartzen dituena oinarrizko gizarte zerbitzuetan (OGZ), gizarte zerbitzuen zentroetan (GZZ), gizarteratze eta laneratze taldeetan (GLT), haurrei eta nerabeei laguntzeko taldeetan (HNLT), genero indarkeriaren biktimei osoko arreta emateko taldeetan (GIBOAT), etxebizitzaren esparruko gizarteratze taldeetan (EGT) eta etxegabeendako harrera zerbitzuetan, koronabirusaren (COVID-19) eboluzio epidemiologikoak eragin duen alarma egoerak dirauen bitartean aplika daitezen.
ATARIKOA
Osasunaren Munduko Erakundeak, 2020ko martxoaren 11n, nazioarteko pandemia deklaratu zuen COVID-19ak osasun publikoan eragin duen larrialdi egoera. Espainian, egoera horri erantzuteko, martxoaren 14ko 463/2020 Errege Dekretua eman da, zeinaren bidez alarma egoera deklaratzen baita COVID-19ren ondoriozko osasun krisiko egoera kudeatzeko xedez.
Nafarroako Gizarte Zerbitzuei buruzko abenduaren 14ko 15/2006 Foru Legeak gizarte zerbitzuen sistema arautzen du, eta haren xede nagusia da populazioaren gizarte ongizatea lortzea, gizarte zerbitzuez baliatzeko eskubide unibertsala bermatuz. Orobat, xedatzen du bermatu behar dela zerbitzu horiek pertsonen autonomia, duintasuna eta bizi-kalitatea ziurtatzeko baldintzarik hoberenak dituztela. Artikuluz artikulu, bada, Nafarroako gizarte zerbitzuen sistemaren nondik norakoak jasotzen ditu, prestazio teknikoak, ekonomikoak eta materialak zehaztuta.
Egun bizi dugun testuinguruan, beharrezkotzat jotzen da hainbat gomendio finkatzea gizarte zerbitzuen funtzionamendu egokia ahalbidetzeko eta, halaber, pandemia honen hedapenari aurrea hartzeko eta gizarte zerbitzuek artatzen dituzten herritarrek jasan ditzaketen ondorioak arintzeko.
Horiek guztiak horrela, eta Nafarroako Gobernuari eta Lehendakariari buruzko abenduaren 3ko 14/2004 Foru Legearen 14.1 e) artikuluan ezarritakoaren babesean,
AGINTZEN DUT:
1. Neurri eta gomendio orokorrak.
1.–Langileek zorrozki bete beharko dituzte koronabirusaren hedapena kontrolatzea eta murriztea helburu duten babes neurriak. Beren burua babestu beharko dute beren jardunean duten arrisku mailaren arabera, Laneko Arriskuen Prebentziorako zerbitzuek ezartzen dutenari jarraikiz.
2.–Bat-batean agertutako arnasketa-sintomarik izanez gero (eztula, arnas zailtasuna edo > 37,8º-ko sukarra), langileak ez dira joanen beren lanpostura eta familia-medikuarekin jarriko dira harremanetan, banakako balorazioa egiteko, beren lan-jardueran segitzea egokia den ala ez, aurreko 14 egunetan arriskuko tokiren batean egon direnean, toki horietako egoera eguneratua egiaztatzeko beharrarekin, edo kasu baieztaturen batekin harreman estua izan dutenean.
3.–Eskuen higienea, urruntze soziala eta agindu diren arnas neurriak dira infekzioa prebenitzeko eta kontrolatzeko neurri nagusiak.
4.–Eskuen maizko higienea gauzatu beharko da garbitzeko teknika egokia baliatuz, erabiltzaileekin harremana izan eta/edo gainazalak ukitu aurretik. Eskularruak erabiltzeak ez du salbuesten eskuetan behar bezalako higienea aplikatzetik, horiek erantzi ondoren.
2. Oinarrizko gizarte zerbitzuendako neurriak.
Oinarrizko gizarte zerbitzuak, osasun zerbitzuekin batera, funtsezko zerbitzutzat jotzen dira COVID-19 gaitzak sorturiko osasun krisiari aurre egiteko.
Oinarrizko gizarte zerbitzuetako profesionalek, osasun arloko profesionalekin batera, egoera ahuleneko pertsonei informazioa eta arreta emateko lehen maila osatzen dute, eta haien lana beharrezkoa da koronabirusaren zabalkundea geldiarazteko eta osasun krisi honen ondorioz zuzenean sortzen diren ahultasun-egoera sozialei aurre egiteko.
1.–Bermatu eginen da oinarrizko gizarte zerbitzuen prestazioa, zentroan gutxieneko teknikari kopuru bat edukita, toki entitate bakoitzak erabakitakoaren arabera, eta bi metroko gutxieneko distantzia bermatuko da lanpostutik lanpostura eta profesionalen eta herritarren artean. Hori posible ez denean, toki entitateak beste antolakuntza neurri batzuk ezarri beharko ditu.
2.–Ahal den neurrian lehenetsiko da arreta telefoniko edo telematikoa, behar-beharrezkoak ez diren joan-etorriak saihesturik. Oinarrizko gizarte zerbitzuaren harremanetarako telefonoak eta arreta emateko ordutegiak emanen dira aditzera, ongi ikusteko moduko toki batean jarriz eta toki entitate bakoitzaren webgunean argitaratuz.
3.–Behar-beharrezkoa den egoeretan baino ez dira eginen etxez etxeko bisitak, eta, orduan, gomendatu diren arretazko higiene neurriak hartuko dira. Etxez etxeko bisitaren aurretik, telefonoz jarriko dira harremanetan, sukarra edo arnasketa-sintoma akutuak dituen eta baieztatutako kasuren batekin harreman estua izan duen jakiteko. Kasu positiboa bada edo ikertzen ari bada, dagokion osasun zentroari galdetuko zaizkio jarduteko protokoloa eta hartu beharreko babes-neurriak.
4.–Arreta berezia jarriko da bakarrik bizi eta laguntza emateko familiarik ez duten pertsonengan; halakoei jarraipen telefonikoa eginen zaie.
5.–Bertan behera utziko dira programaturik dauden taldeko eta komunitateko jarduera guztiak.
3. Etxeko laguntza zerbitzuarendako (ELZ) berariazko neurriak.
1.–Mantendu eginen da etxeko laguntza zerbitzuaren prestazioa, salbu eta familiak behar den laguntza ematen duenean eta/edo ematen den zerbitzua utzi edo murriztea posible denean, betiere babesgabetasun egoerarik sortu gabe; laguntza pertsonalari emanen zaio lehentasuna.
2.–Toki entitate bakoitzak kontingentzia plan bat prestatuko du, zerbitzuaren prestazioa bermatzeko premia handiko egoeretan.
3.–Ahal den neurrian, saihestu eginen da etxe berean langileak txandaka aritzea, eta laguntza emaniko pertsonen eguneroko erregistroa mantenduko da.
4.–Kasu baieztatuetan, bizilekuan lehen aldiz sartu aurretik, langileek prestakuntza eta informazioa jasoko dituzte, eta norbera babesteko ekipamendu egokiak erabiliko dituzte.
5.–Eskubide Sozialetako Departamentuak Gizarte Zerbitzuen webgunean argitaratu eta eguneratuko du osasun alarmarekin eta etxeko laguntza zerbitzuarekin zerikusia duen argibide, abisu eta dokumentu oro, bai eta behar diren berariazko protokoloak ere, eta horiek guztiak etengabe eguneratuko dira inguruabarrengatik beharrezkoa den guztietan, eta halakoetan posta elektronikoz jakinaraziko da eguneratze bat izan dela.
6.–Erabiltzaileei dagokienez:
a) Familia langileek esku higienea eta arnas higienea sustatuko dituzte artatutako pertsonengan, eta jakinaraziko diete haien etxeetan ahalik eta denbora gehien egon behar dutela, eta behar-beharrezkoak diren irteerak soilik utziko diete egiten.
b) Behaketa areagotuko da ea sintomarik agertzen den atzemateko, eta horien berri emanen zaio etxeko laguntza zerbitzuko arduradunari, zuzeneko senitartekoekin edo osasun zerbitzuekin harremanetan jarri ahal daitezen.
c) Ohiko prozeduren arabera garbitu eta desinfektatuko da etxea, eta arreta berezia jarriko zaie eskuekin ukitzeko arrisku handiena duten azalerei (pikaporteak, etengailuak, eskudelak, konketak...).
d) Etxez etxeko bisitaren aurretik, telefonoz jarriko dira harremanetan, sukarra edo arnasketa-sintoma akutuak dituen eta baieztatutako kasuren batekin harreman estua izan duen jakiteko:
–Prozesuak ez badira susmagarriak baina arnas klinika badute, laguntza ematen den bitartean bai artatutako erabiltzaileak bai etxeko laguntza zerbitzuko langileek maskara kirurgikoa erabiltzea gomendatzen da.
–Kasu positiboa bada edo ikertzen ari bada, eta isolamendu-erregimenean badago eta arreta bere gain hartzen duen familiaren laguntzarik ez badu, dagokion osasun zentroari galdetuko zaizkio egoiliarrarekin jarduteko protokoloa eta hartu beharreko babes-neurriak.
7.–Ministerioaren gomendioen dokumentu teknikoak: aurreko guztia, deusetan galarazi gabe Eskubide Sozialetako eta 2030 Agendako Ministerioak zabaldutako dokumentuetan ezarritako gomendio eta irizpideak (3.5 apartatuan aipatzen den moduan zabalduko dira horiek).
4. Honako zerbitzu hauendako neurriak: gizarte zerbitzuen zentroak (GZZ), gizarteratze eta laneratze taldeak (GLT), haur eta nerabeei laguntzeko taldeak (HNLT), genero indarkeriaren biktimei osoko arreta emateko taldeak (GIBOAT), etxebizitzaren esparruko gizarteratze taldeak (EGT).
1.–Zerbitzua emanen dela bermatuko da, aurrez aurre eta goizetan, gutxienez bi teknikari bertan izanen direlarik ohiko ordutegian, eta telefonoz eta telematikoki, berriz, arratsaldeko ohiko ordutegian. Horretarako, txandak ezarriko dira langileen artean, ezinbesteko aurrez aurreko lana eta, orobat, arreta telefonikoa eta telematikoa bermatzeko.
2.–Lanpostuen artean eta profesionalen eta herritarren artean gutxienez bi metroko distantzia bermatu beharko da. Hori posible ez denean, entitate arduradunak beste antolakuntza neurri batzuk ezarri beharko ditu.
3.–Ahal den neurrian lehenetsiko da arreta telefoniko eta telematikoa, behar-beharrezkoak ez diren joan-etorriak saihesturik. Harremanetarako telefonoak eta arretarako ordutegiak emanen dira; telefono horiek ikusteko moduko leku batean egon beharko dute, eta, ahal bada, entitate bakoitzaren webgunean.
4.–Zentro edo zerbitzu horien ardura duen entitatea arduratuko da kolektibo kalteberen edo arrisku-kolektiboen artean lan egin behar duten langileei buruz behar diren erabakiak hartzeaz, langile horiek aurrez aurreko zerbitzua eman behar duten kasuetan.
5.–Bertan behera utziko dira aurrez aurreko hitzorduak, larrialdi egoeretan izan ezik, bai eta programatutako taldeko eta komunitateko jarduera guztiak ere.
6.–Behar-beharrezkoak diren egoeretan soilik eginen dira etxeko bisitak, gomendatutako higiene-neurriak harturik. Etxez etxeko bisitaren aurretik, telefonoz jarriko dira harremanetan, sukarra edo arnasketa-sintoma akutuak dituen eta baieztatutako kasuren batekin harreman estua izan duen jakiteko. Kasu positiboa bada edo ikertzen ari bada, dagokion osasun zentroari galdetuko zaizkio jarduteko protokoloa eta hartu beharreko babes-neurriak.
5. Etxegabeendako harrera zerbitzuendako neurriak.
1.–Etxegabeendako 24 orduko harrera zerbitzuendako neurriak.
a) Bermatu eginen da zerbitzuaren prestazioa, egun guztian zehar gutxienez teknikari bat (1) egonik. Horretarako, txandak ezarriko dira langileen artean, zerbitzuaren estaldura 24 orduetan egon dadin bermatzeko.
b) Lanpostuen artean eta profesionalen eta herritarren artean gutxienez bi metroko distantzia bermatu beharko da. Hori posible ez denean, entitate arduradunak beste antolakuntza neurri batzuk ezarri beharko ditu, bai eta oheen banaketan eta guztiek erabiltzeko beste eremu batzuetan ere, jantokian, esate baterako.
c) Teknikariek esku higienea eta arnas higienea sustatuko dituzte erabiltzaileen artean, eta jakinaraziko diete zentroan egon behar dutela.
d) Behaketa areagotuko da ea erabiltzaileengan sintomarik agertzen den atzemateko; hala gertatuz gero, dagokion osasun zentroari galdetuko zaizkio aurrera eraman beharreko jarduketa eta hartu beharreko babes-neurriak.
e) Baliabidean alta berriak egitean, test labur bat eginen da, osasun egoera baloratzeko, eta tenperatura hartzen ahalko da baliabidean sartu aurretik. Sukarrik edo koronabirusaren gaitzarekin bat datorren beste sintomaren bat izanez gero, dagokion osasun zentroari galdetuko zaizkio jarduteko protokoloa eta hartu beharreko babes-neurriak.
2.–Etxegabeendako 12 orduko harrera zerbitzuendako neurriak.
Eten egiten da zerbitzuaren prestazioa; dena den, hori ez da eragozpena izanen Nafarroako Gobernuak ezartzen dituen neurrietarako, dela 24 orduko zerbitzuaren prestazioa bermatzeko, dela instalazio horiek erabiltzeko.
6. Foru agindu hau Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratzea eta ukitutako toki entitateei eta zerbitzuei igortzea.
Iruñean, 2020ko martxoaren 17an.–Eskubide Sozialetako kontseilaria, M.ª Carmen Maeztu Villafranca.
Iragarkiaren kodea: F2004098
