Iragarkia

126. ALDIZKARIA - 2016ko ekainaren 30a

1. NAFARROAKO FORU KOMUNITATEA

1.1. XEDAPEN OROKORRAK

1.1.2. Foru Dekretuak

36/2016 FORU DEKRETUA, ekainaren 1ekoa, “Las Cañas urtegia” izeneko Batasunaren Garrantzizko Lekua Kontserbazio Bereziko Eremu izendatu, haren kudeaketa plana onetsi eta “Salobre edo Las Cañas urtegia” natura-erreserba (RN-20) erabili eta kudeatzeko plan zuzentzailea eguneratzen duena.

ZIOEN AZALPENA

Las Cañas urtegia izeneko gunea Nafarroako erdi-mendebaldeko muturrean dago, Vianako udal mugapean. Gune horretan badira Nafarroako aniztasun biologikoaren adierazgarri diren zenbait habitat natural eta basa flora eta fauna; horietako batzuk galzorian daude beren banaketa naturaleko eremuan, edo banaketa naturaleko azalera murritza daukate, bai atzera egiten ari direlako bai berez dutelako eremu murritza. Horregatik, eremu batzuk hautatu behar dira, non bermatuko baita habitat natural eta basa espezie horiek epe luzean iraunen dutela, kudeaketa aktibo eta prebentiborako sistema eraginkor eta eragingarrien bidez.

Habitat natural edo espezie horietako batzuk sarturik daude Kontseiluak 1992ko maiatzaren 21ean emandako Habitat naturalak eta basa fauna eta flora kontserbatzeari buruzko 92/43/EEE Zuzentarauan, edo Basa hegaztiak kontserbatzeari buruzko Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2009/147/EE Zuzentarauan. Horrenbestez, balio handia dute ez bakarrik Foru Komunitatean, baita Europar Batasunean ere. Bi zuzentarau horiek dira Europar Batasunak naturaren kontserbazioaren arloan duen tresna nagusia. Horretarako, lekuen sare ekologiko bat sortu zen, Natura 2000 Sarea, non Batasunaren interesekotzat hartu diren basa florako eta faunako espezie eta habitat natural guztien adierazgarriak lehengoratu edo egoki kontserbatu behar baitira.

92/43/EEE Zuzentaraua abenduaren 7ko 1997/1995 Errege Dekretuaren bidez sartu zen Espainiako ordenamendu juridikoan.

Zuzentarauak irizpide zientifiko batzuk eta egutegi bat ezarri zituen Natura 2000 Sarea eratzeko. 4. artikuluaren arabera, Europar Batasuneko estatuek lekuen zerrenda bat proposatu behar diote Batzordeari, eta adierazi behar dituzte leku bakoitzean dauden habitat natural motak eta Batasunaren intereseko espezieak.

Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioak, Gobernuak 2000ko maiatzaren 15ean hartutako Erabakiaren bidez, Kontserbazio Bereziko Eremu izendatzen ahal diren lekuen zerrenda behin-behinekoz onetsi zuen, gero Natura 2000 Europako sare ekologikoan sar zitezen. Horien artean, “Las Cañas urtegia” izeneko ES0000134 gunea dago.

Batasunaren Garrantzizko Leku gisa onetsirik, Europar Batasuneko estatuak ahalik eta lasterren deklaratu behar du Kontserbazio Bereziko Eremu, gehienez ere sei urteko epean. Horretarako, kudeaketa plan baten bidez, behar diren kontserbazio neurriak ezarri behar dira, Batasunaren Garrantzizko Leku izatearen arrazoi diren habitat naturalak eta espezieen populazioak kontserbazio egoera onean mantentzeko, edo egoera hori berrezartzeko.

2006ko uztailaren 19ko 2006/613/EE Erabakiaren bidez, Europako Batzordeak eskualde biogeografiko mediterraneoaren barreneko Batasunaren Garrantzizko Lekuen zerrenda onetsi zuen. Horrenbestez, Europako zuzentaraua aplikatzearen ondorioetarako, kontserbazio bereziko eremu izendatuko dira leku horiek.

“Las Cañas urtegia” gunerako kudeaketa plana Europar Batasuneko araudiaren betebeharrekin bat prestatu da, eta, hortaz, bertan jaso dira BGLan dauden habitat eta taxonen eskakizun ekologikoei dagozkien ekintza, neurri eta jarraibideak, aipatutako 92/43/EEE Zuzentarauan biltzen direnak.

Nafarroako Gobernuak 1990eko abenduaren 27an hartutako Erabakiaren arabera, “Las Cañas” gunea Hegaztien Babesgune Berezia da (HBB B-134).

HBB horren mugak berraztertu ondoren eta doikuntza kartografikoak oinarri hartuta, egokia dirudi horiek berriz ere definitzea, “Las Cañas urtegia” gunearen mugekin bat etor daitezen.

Uztailaren 6ko 230/1998 Foru Dekretuaren bidez, “Salobre edo Las Cañas urtegia” natura-erreserba (RN-20) erabili eta kudeatzeko plan zuzentzailea onetsi zen, besteak beste. Natura Sareko gunea kudeatzeko plana prestatzeko prozesuan, ikusi da plan zuzentzaile hori eguneratu behar dela.

Horiek horrela, Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko kontseilariak proposaturik, eta Nafarroako Gobernuak 2016ko ekainaren 1ean egindako bilkuran hartutako Erabakiarekin bat,

DEKRETATU DUT:

1. artikulua. Xedea.

Foru dekretu honen xedea hauxe da:

1. ES2200020 Batasunaren Garrantzizko Lekua, “Las Cañas urtegia” izenekoa, Kontserbazio Bereziko Eremu izendatzea.

2. “Las Cañas urtegia” izeneko B-134 Hegaztien Babesgune Bereziaren (HBB) mugak berriz zehaztea eta Kontserbazio Bereziko Eremuko mugekin bat etorraraztea.

3. ES0000134 Zainketa Bereziko Eremuaren (ZBE) eta “Las Cañas urtegia” izeneko B-134 HBBren kudeaketa plana (foru dekretu honi erantsi zaio) onestea.

4. “Salobre edo Las Cañas urtegia” natura-erreserba (RN-20) erabili eta kudeatzeko plan zuzentzailea eguneratzea, ES0000134 Zainketa Bereziko Eremuaren kudeaketa planarekin bat.

2. artikulua. Planaren aplikazio eremua eta lurralde mugaketa.

“Las Cañas urtegia” gunea Vianan dago, Errioxako autonomia erkidegoarekiko mugan, Ebro ibaiaren ezkerreko bazterretik hurbil. 178,82 ha-ko azalera du.

Foru dekretu honek onetsitako planaren aplikazio eremuaren mugaketa ofiziala planean berean jaso den kartografiak ezarri du.

3. artikulua. Zuzendaritza Batzordea.

1. Zuzendaritza Batzorde bat sortzen da “Las Cañas urtegia” gunearen kontserbazioa kudeatzeko kontsultarako eta partaidetzarako organoa izateko asmoz. Vianako Udalaren ordezkariek, “Viana I” ureztatzaile-elkartearen ordezkariek eta Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioarenek osatuko dute.

2. Zuzendaritza Batzordeak eginkizun hauek izanen ditu:

a) Kudeaketa planean jasotako neurriak bete daitezela sustatzea. Aurreikusitako egutegia betetzen saiatuko da eta planaren neurriak aplikatzeko ahalmena duten eskualdeko eragile guztien lankidetza eta koordinazioa bultzatuko du.

b) Planaren lan-programa dauden aukeretara egokitzea, Planaren neurriak ahalik eta errazen eta modurik eraginkorrenean aplikatzen direla errazteko.

c) Proposamenak egitea Planean ezarritako ekintzak eraginkorragoak izan daitezen, aurreikusitako helburuak betetzeari begira.

d) Foru Komunitateko Administrazioari adieraztea kudeaketa planaren garapena baldintza dezaketen ekintzak edo mehatxuak.

e) Planaren betetze-maila aldian behin ebaluatzea, eta entitate, administrazio eta organo eskudunei eskatzea neurriak garatzeko behar diren konpromisoak bete ditzatela.

f) Natur baliabideen azterketa eta ikerketa bultzatzea, baita gizarteak baliabide horiek ezagut ditzala eta haiekin goza dadila ere, betiere haien balioekiko errespetua eta ingurumen hezkuntza sustatuz.

XEDAPEN GEHIGARRIAK

Lehenbiziko xedapen gehigarria.–Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko kontseilaria gaitzea.

Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko kontseilariari ahalmena ematen zaio behar diren tramiteak egin ditzan foru dekretu hau eta, bidezkoa bada, plana aplikatzeko behar den kostu ekonomikoaren kalkuluak Europar Batzordeari igortzeko, Habitat naturalak eta basa fauna eta flora kontserbatzeari buruzko maiatzaren 21eko Kontseiluaren 92/43/EEE Zuzentarauaren 8. artikuluan aurreikusitako ondorioetarako.

Bigarren xedapen gehigarria.–Lotutako araudia.

“Salobre edo Las Cañas urtegia” natura-erreserbari dagokionez (RN-20), oso-osorik BGLan sartutako espazioa baita, Nafarroako Naturguneei buruzko ekainaren 17ko 9/1996 Foru Legean eta Nafarroako natur erreserbak erabili eta kudeatzeko plan zuzentzaileak onesten dituen uztailaren 6ko 230/1998 Foru Dekretuaren I. eranskinean ezarritakoaren arabera arautuko da.

XEDAPEN INDARGABETZAILEA

Xedapen indargabetzaile bakarra.–”Salobre edo Las Cañas urtegia” natura-erreserba erabili eta kudeatzeko plan zuzentzailea (230/1998 Foru Dekretuan ezarria) partez indargabetzea.

Nafarroako natur erreserbak erabili eta kudeatzeko plan zuzentzaileak onesten dituen uztailaren 6ko 230/1998 Foru Dekretuaren II. eranskinean ezarritakoa indargabetzen da, Salobre edo Las Cañas urtegiari dagokionez.

AZKEN XEDAPENAK

Azken xedapenetako lehena.–Kudeaketa planaren indarraldia.

1. Hauxe da foru dekretu honen bidez onesten den Kudeaketa planaren indarraldia:

a) Mugagabea, funtsezko elementuei, azken helburuei, arauei eta jarraibideei dagokienez.

b) 10 urtekoa, espero diren emaitzei eta jarduketei (neurriak) dagokienez. Epe hori bukatutakoan, plana berraztertuko da.

2. Hala ere, Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko Departamentuak uste baldin badu planean aurreikusirik ez zegoen funtsezko gorabeheraren bat gertatu dela, gunearen balioen zainketan eragina izan dezakeena, plana berraztertzen edo aldatzen ahalko da.

3. Kudeaketa plana ukitzen ahal duen edozein aldaketa edo berrikuspen foru dekretu bidez onetsi beharko da.

Azken xedapenetako bigarrena.–Beste plan batzuekiko erlazioa.

1. Foru dekretu honek onesten duen plana bat etorriko da aniztasun biologikoaren kontserbazioari buruz ezartzen diren maila goragoko planekin, eta, zehazki, Nafarroako Naturgune Babestuen Sarean jarduteko ildo orokorrak finkatzeko onesten direnekin.

2. Dena dela, Nafarroako Naturguneei buruzko ekainaren 17ko 9/1996 Foru Legearen 7. artikuluan xedatutakoaren arabera, kudeaketa plan honetako zehaztapenak zuzenean aplikatu beharrekoak dira, eta tokiko entitateen hirigintzako udal planeamenduan sartuko dira, planeamendua egitean edo berraztertzen denean. Hori horrela, oraingo lurralde antolamendurako edo antolamendu fisikorako tresnak, kudeaketa plan honen aurkakoak badira, egokitu beharko dira, lehenbizikoz aldatzen edo berrikusten direnean.

Azken xedapenetako hirugarrena.–Garatzeko gaikuntza.

Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko kontseilariari ahalmena ematen zaio foru dekretu hau garatzeko eta betearazteko behar diren xedapen guztiak eman ditzan.

Azken xedapenetako laugarrena.–Indarra hartzea.

Foru dekretu honek Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratu eta biharamunean hartuko du indarra.

Iruñean, 2016eko ekainaren 1ean.–Nafarroako Gobernuko lehendakaria, Uxue Barkos Berruezo.–Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko kontseilaria, Isabel Elizalde Arretxea.

ERANSKINA

ES0000134 Kontserbazio Bereziko Eremua, “Las Cañas urtegia” B-134 Hegaztien Babesgune Berezia eta “Salobre edo Las Cañas urtegia” natura-erreserba (RN-20) kudeatzeko plana

I.–Planaren helburua.

Plan honen helburua da behar diren neurri aktiboak eta prebentzio neurriak ezartzea hurrengo atalean adieraziko diren habitat naturalak, espezieak, prozesu ekologikoak eta osagai natural eta kulturalak kontserbazio egoera onean mantentzeko edo egoera onera berriz ekartzeko (kasua zein den).

Kudeaketa plan honen arabera hartzen diren neurrien azken helburua da gunearen osotasun ekologikoa bermatzea eta Nafarroan Natura 2000 Sareari koherentzia ematen laguntzea. Kontserbazio Bereziko Eremua ukitzen ahal duen beste edozein plan, programa edo proiektuk bat etorri beharko du helburu horrekin.

Hala ere, plan honen bidez hartzen diren neurriek eta haren ondoriozkoek kontuan hartuko dituzte betebehar ekonomiko, sozial eta kulturalak, eta, ahal den neurrian, saiatuko dira bateragarri egiten gaur egungo erabilera eta aprobetxamenduak eta gizartearen eskari berriek ekar ditzaketenak, hala nola, aisialdia, ingurumen hezkuntza edo ikerkuntza. Era berean, eremu hau babesteko arrazoi diren balioak galtzea ekar dezaketen eraldaketak saihestuko dira.

II.–Kontserbatu beharreko balio naturalak.

Landarediari dagokionez, Las Cañas urtegian Batasunaren intereseko 11 habitat identifikatu dira. Urtegiko 29 landare komunitateetatik, 18 daude habitat horietan. Ur maila sakonean 2 habitat daude: “Aintzira eutrofiko naturalak, Magnopotamion edo Hydrocharition landaredia dutenak” eta “Ur oligo-mesotrofiko kareduna, Chara spp. motako landaredi bentikoa duena”. Nolabaiteko uholdea aguantatzen duen landare-zerrendan, “Behin behineko urmael mediterraneoak” habitata dago, Crypsis schoenoides eta Chenopodium chenopodioide komunitatea biltzen duena, bai eta “Salix albako eta Populus albako galeria basoa” habitata ere.

Intereseko habitat halofilo hauek daude, besteak beste: “Urteko landaredi aitzindaria, Salicornia duena, eta eremu lohitsu edo hareatsuetako beste batzuk”, “Larri gazi mediterraneoak (Juncetalia maritimi)”, “Soro mediterraneoak, belar altuak eta ihiak dituztenak (Molinion-Holoschoenion)” eta “Ibai ertzeko galeria eta sastraka termomediterraneoak (Nerio-Tamaricetea eta Securinegion tinctoriae)”.

Landare xerofiloari dagokionez, aintzira berez ez den eremuan dago, eta Batasunaren intereseko habitat hauek biltzen ditu: “Sastraka halonitrofiloak (Pegano-Salsoletea)”, “Txilardi oromediterraneoak eta endemikoak, otaberarekin” eta “Gramineoen eta urteko espezieen eremu subestepikoak (Thero-Brachypodietea)”.

Flora espezien artean, Crypsis schoenoides dago, garrantzitsua dena Nafarroan ezohikoa izateagatik.

Faunari dagokionez, hezegune hau oso garrantzitsua da uretako hegazti espezie askotarako (hor habia egin eta negua igarotzen dutelako) eta mendebaldeko paleartiko migrazio hegazti askotarako (hor atsedena hartzen dutelako, Nafarroako Pirinioetako pasabidea erabiltzen baitute eztei aurreko eta eztei ondoko pasean).

Hegazti ugaltzaileei dagokienez, ardeidoen komunitatea nabarmentzen da, intereseko taxon kolonial batzuk baititu: amiltxori arrunta (Nycticorax nycticorax), koartza gorria (Ardea purpurea), koartza hauskara (Ardea cinerea), koartzatxo txikia (Egretta garzetta), koartzatxo itzaina (Bubulcus ibis) eta amiltxori txikia (Ixobrychus minutus). Intereseko beste espezie habiagile batzuk: zingira-mirotza (Circus aeruginosus), Iberia ekialdeko zingira berdantza (Emberiza schoeniclus witherbyi), tximutxa (Panurus biarmicus), txirritxo txikia (Charadrius dubius) eta kuliska txikia (Actitis hypoleucus). Ugalketaren gaineko noizbehinkako datuak daude espezie hauei buruz: uroilo urdina (Porphyrio porphyrio) eta uroilanda txikia (Porzana pusilla). Egiaztatu da hegazti ugaltzaile hauek ere daudela: ahate gorrizta (Netta rufina) eta benarriz gorrizta (Locustella luscinioides).

Limikoloen eta erralido negutarren espezien artean, hauek nabarmentzen dira ugariak izateagatik: hegabera (Vanellus vanellus), kopetazuri arrunta (Fulica atra) eta uroilanda handia (Rallus aquaticus). Anatido negutar hauek ugariak dira: zertzeta arrunta (Anas crecca), basahatea (Anas platyrhynchos) eta murgilari arrunta (Aythya ferina). Orobat, nabarmentzen ahal da espezie hauen negutea: txori zezen arrunta (Botaurus stellaris), zingira-mirotza (Circus aeruginosus), mirotz zuria (Circus cyaneus) eta zingira berdantza ipartarra (Emberiza schoeniclus schoeniclus). Migrazio pasean espezie hauek nabarmentzen ahal dira: uroilanda pikarta (Porzana porzana), ahate gorrizta (Netta rufina) eta ur-benarriza (Acrocephalus paludicola).

Egiaztatu da espezie hauek daudela: ur-ipurtatsa (Mustela lutreola) eta igaraba arrunta (Lutra lutra). Mendebaldeko ur-arratoia (Arvicola sapidus) espezierako ere intereseko eremua da.

Anfibioen komunitatea ugaria da Las Cañasen, eta 8 espezie daude gutxienez. Espezie hauek nabarmentzen ahal dira: uhandre marmolairea (Triturus marmoratus), txantxiku arrunta (Alytes obstetricans), apo lasterkaria (Bufo calamita) eta zuhaitz-igel arrunta (Hyla arborea).

Jarraian, kontserbazioaren xede diren guneko objektu guztiei buruzko informazioa jaso da (habitat motak eta Batasunaren intereseko espezieak, Datuen Inprimaki Normalizatuan bilduak daudenak), taula moduan. Gainera, faunako eta florako beste espezie batzuk ere adierazi dira, inprimaki berean jasoak.

–Kontserbazio Bereziko Eremu (KBE) honetan agertzen diren 92/43/EEE Zuzentarauko habitat motak, eta KBEaren ebaluazioa, horien arabera:

–2009/147/EE Zuzentarauaren 4. artikulua aplikatzekoa duten KBEko espezieak, 92/43/EEE Zuzentarauaren II. eranskinean agertzen direnak, eta BGLaren ebaluazioa, horien arabera:

–Faunako eta florako beste espezie batzuk:

Aurreko balioak kontuan hartuta, habitat batzuk eta KBE honetan dauden edo egon litezkeen flora eta faunako espezie batzuk hautatu dira, lurraldearen adierazgarri diren balio natural guztiak ordezkatzen dituztenak. Habitat eta espezie horiei “funtsezko elementu” esaten zaie. Izan ere, KBEaren kontserbazio “aktiboa” oinarritzeko ardatz gisa erabiltzen dira. Hori horrela, funtsezko elementu guzti-guztietarako proposatutako helburuetatik abiaturik, gaur egungo kontserbazio egoera baldintzatzen duten faktoreak aztertu ondoren, arauak, kudeaketako jarraibideak eta jarduketak proposatu dira, KBE osoaren balio naturalak mantentzeko eta hobetzeko aukera ematen dutenak.

Hona hemen KBEa kudeatzeko “funtsezko elementuak”:

1. Dinamika hidrologikoa.

2. Habitatak.

3. Hezeguneari lotutako hegaztiak.

4. Bisoi europarra eta igaraba arrunta.

Gainera, lan arlo hau zehaztu da:

A. Erabilera publikoa.

III.–Planaren azken helburuak.

Kudeaketak, aurreko atalean aipatutako funtsezko elementu guztien kontserbazio egoera ona ahalik eta lasterren lortzeko, bilatu behar dituen xede edo helmugak dira azken helburuak.

1. Dinamika hidrologikoa:

1.1. Azken helburua: ur erregimena eta kalitatea bermatzea hezegunearen ezaugarri ekologikoak kontserbatzeko.

2. Habitatak.

2.1. Azken helburua: habitaten kontserbazio-egoera ona segurtatzea.

3. Hezeguneari lotutako hegaztiak.

3.1. Azken helburua: hezegunean uretako hegaztiak hartzeko ahalmena hobetzea.

4. Bisoi europarra eta igaraba arrunta.

4.1. Azken helburua: bisoi europarraren eta igaraba arruntaren presentzia bermatzea.

A. Erabilera publikoa:

A.1. Azken helburua: erabilera publikoa eta BGLaren balio naturalen kontserbazioa bateratzea.

IV.–Planaren aplikazioaren ondorioz espero diren emaitzak.

Gerta liteke ezinezkoa izatea planaren azken helburuak edo helmugak lortzea haren indarraldiaren bitartean, arrazoi ekologiko, sozial edo ekonomikoengatik. Horregatik, indarraldi horretan planaren aplikazioaren ondorioz espero diren emaitzak zehazten dira. Emaitza horiek proposatu diren azken helburuak lortzen lagundu behar dute. Hona hemen, bada, espero diren emaitzak, funtsezko elementuei eta azken helburuei emandako zenbakien arabera:

1. Dinamika hidrologikoa:

1.1.1. Helburu operatiboa: hezegunearen balio naturalen kontserbazioa bermatzen duen kudeaketa hidrologikoa egitea.

1.1.2. Helburu operatiboa: ahalik eta sedimentu eta kutsadura karga gutxien sartzea uretan.

2. Habitatak:

2.1.1. Helburu operatiboa: Batasunaren intereseko habitatak eta faunaren intereseko habitatak kontserbatu eta hobetzea.

2.1.2. Helburu operatiboa: hezeguneari lotutako intereseko faunaren espezie batzuk hobeki ezagutzea.

3. Hezeguneari lotutako hegaztiak:

3.1.1. Helburu operatiboa: hezegunean uretako hegaztietarako baldintzak berreskuratu eta mantentzea umatzeko, negua igarotzeko eta migrazio pasean atsedena hartzeko.

3.1.2. Helburu operatiboa: uretako hegaztien heriotza-tasa eta arrazoi natural eta ez-naturalek sortzen dizkieten eragozpenak gutxitzea.

3.1.3. Helburu operatiboa: uretako hegaztien populazioak nola eboluzionatu diren jakitea.

4. Bisoi europarra eta igaraba arrunta:

4.1.1. Helburu operatiboa: bisoi europarraren populazioaren populazio-egoera eta osasun-egoera ezagutzea.

4.1.2. Helburu operatiboa: igaraba arruntaren presentziaren bilakaera ezagutzea.

4.1.3. Helburu operatiboa: bisoi europarrerako eta igaraba arrunterako konektagarritasuna hobetzea BGLaren eta ingurunearen artean.

4.1.4. Helburu operatiboa: bisoi amerikarra ez sartzea.

A. Erabilera publikoa:

A.1.1. Helburu operatiboa: ingurumenaren arloko hezkuntza eta sentsibilizazio jarduerak egitea BGLan.

A.1.2. Helburu operatiboa: erabilera publikoaren ukipenak saihestea BGLaren balioetan.

V.–Araudia.

–Araudi orokorra:

1. Oihan-zoruan egiteko aurreikusten den edozein jarduketa otsailaren 21eko 3/2007 Foru Legeak aldatutako Nafarroako Oihan Ondarea Babestu eta Garatzeari buruzko abenduaren 31ko 13/1990 Foru Legearen bidez arautuko da.

2. Ingurumena Babesteko Esku-hartzeari buruzko martxoaren 22ko 4/2005 Foru Legearen menpe egonen dira bere eranskinetan ageri diren titulartasun publiko nahiz pribatuko plan, programa, proiektu eta jarduerak, haiek sortu, abian jarri edo gauzatzearen ondorioz ingurumenaren baldintzak aldatzen ahal dituztenak, edo ingurumenari, pertsonen osasunari edo segurtasunari eta haien ondasunei kalte eragiten ahal dietenak.

3. Ematen diren baimen guztietan bermatuko da Basa Fauna eta haren Habitatak Babestu eta Kudeatzeari buruzko martxoaren 5eko 2/1993 Foru Legean ezarritakoa betetzen dela, eta ez direla ukitzen Batasunaren intereseko animalia eta landare espezieak, ez haien habitatak, ezta Kontserbazio Bereziko Eremua kontserbatzeko garrantzi handia duten paisaiako elementuak ere.

4. Ematen den edozein baimenak bermatuko du Nafarroako Naturguneei buruzko ekainaren 17ko 9/1996 Foru Legean eta Nafarroako natur erreserbak erabili eta kudeatzeko plan zuzentzaileak onesten dituen uztailaren 6ko 230/1998 Foru Dekretuan ezarritakoa betetzen dela.

5. Ematen diren baimen guztietan bermatuko da honako arau hauetan ezarritakoa beteko dela: batetik, Natur Ondareari eta Biodibertsitateari buruzko abenduaren 13ko 42/2007 Legea, eta bestetik, otsailaren 4ko 139/2011 Errege Dekretua, babes bereziko araubidea duten basa espezieen zerrenda eta espezie mehatxatuen Espainiako katalogoa garatzekoa.

6. Urei buruzko Legearen testu bategina onetsi zuen uztailaren 20ko 1/2001 Legegintzako Errege Dekretuan ezarritakoa aplikatu beharko da, baita obra hidraulikoen arloko zerbitzuak Estatuko Administraziotik Nafarroako Foru Komunitatera eskualdatzeko azaroaren 18ko 1391/1988 Errege Dekretuan ezarritakoa ere.

–Berariazko araudia:

1. Hezegunean eginen den kudeaketa hidrologikoak habitaten eta espezien kontserbazioa bermatu beharko du, salbu eta tartean giza-osasunari eta segurtasun publikoari lotutako arrazoiak badaude.

2. Intereseko habitatak ukitzen dituzten erabilera eta aprobetxamenduetan, habitat horien kontserbazioa bermatzeko behar diren baldintzak jaso beharko dira, salbu eta tartean giza-osasunari eta segurtasun publikoari lotutako arrazoiak badaude.

3. Kirol-arrantza debekatuta dago natura-erreserba osoan.

4. Ehizatzea debekatuta dago natura-erreserban, salbu eta beharrezkotzat jotzen denean kontserbazio arrazoiengatik eta/edo inguruneko alorretan kalteak kontrolatzeko.

5. Debekatuta dago abereak natura-erreserban sartzea, salbu eta larratzea beharrezkotzat jotzen bada kontserbazio neurri gisa.

6. El Bordón hegaztien behatokitik kanpo egiten den edozein jarduera didaktiko egiteko, ingurumenaren arloko eskumena duen zuzendaritza nagusiaren baimena izan beharko da.

7. Debekatuta dago ibilgailu motordunez ibiltzea urtegia inguratzen duen bidetik, salbu eta nekazaritza erabilerari lotutako ibilgailuak badira edo zaintza lanak edo berariaz baimendutako jarduerak egiteko erabiltzen badira.

VI.–Kudeaketarako jarraibide edo orientazioak.

Kudeaketarako jarraibide edo orientazio hauek gomendio gisa hartu behar dira, eta, kontrakoa justifikatzen duen arrazoi oinarriturik ez badago, aplikatu beharko dira.

1. Urriaren 15etik aurrera, urtegiaren betetze naturala hasiko da. Uretako hegaztien negutean (azaroaren 15-otsailaren 28), ur gainazala ezin da itsas mailaren gaineko 378,80 m-ko kotatik jaitsi.

2. Uretako hegaztien ugalketa garaian (martxoaren 15-ekainaren 30), ur gainazalaren maila egonkorra izanen da (egun batean 2 cm-ko fluktuazioa izan daiteke gehienez), gehieneko uholde-kotan. Gaur egun, kota hori itsas mailaren gaineko 379,8 metrotan dago.

3. Udatean (uztailaren 1-urriaren 15), habitaten eskakizunengatik, ur gainazala jaitsiko da pixkanaka, itsas mailaren gaineko 378,15 metroko kotaraino. Maila horren behetik, ur gainazala kausa naturalengatik edo kontserbazio beharrengatik (espezie exotikoen kontrola...) jaitsiko da soilik.

4. Longar ibaitik datozen sedimentuak euri-jasetan hezegunera pasatzea saihestuko da, Longar ibaiaren deribazio-ubidea kontrolatuz.

5. Arroko ur baliabideen kantitatean eta kalitatean ahalik eta ukipen negatibo gutxien sortzen dituzten nekazaritza jardunbideak sustatuko dira.

6. Urtegiaren barruan edo bere eraginpeko eremuan obra edo jarduketa bat egin behar bada, hezeguneari lotutako hegaztien ugalketa eta negute garai kritikoetatik kanpo eginen da.

7. Pertsonak edo ibilgailuak ardeidoen ugaltze-kolonietatik hurbil ibiltzea saihestuko da ugalketa garai kritikoetan.

VII.–Jarduketak.

Plan honek indarra duen eperako, jarduketa hauek ezarri dira:

1. Dinamika hidrologikoari lotutako neurriak.

1.1. Urtegiko ura kontrolatzeko eta haren jarraipena egiteko sistema bat ezarri eta abian jartzea, honako hauek biltzen dituena:

a) Urtegiaren ur mailen, sarrera-emarien eta irteera-emarien gaineko informazioa biltzeko mekanismoak ezartzea.

b) Urtegiaren ur mailen, sarrera-emarien eta irteera-emarien jarraipena egitea urtean zehar. Ingurumenaren arloko eskumena duen zuzendaritza nagusiak eta “Viana I” ureztatzaile elkarteak egin beharko dute jarraipen hori.

c) Behar diren azpiegitura elektromekaniko hidraulikoak ezartzea. Ezarritako kontrol mekanismoek emandako informazioa oinarri hartuta, uraren erabilera eraginkor eta orekatua ahalbidetuko du, ura urtegian modu naturalean nahiz artifizialean sartuta. Azpiegitura horien ezarpenak bermatu beharko du azpiegiturak iragazgaitzak direla espezie exotikoen aurrean (zebra muskuilua, txirla asiarra, etab.).

1.2. “Balsa Vieja”-ren jasotze topografiko zehatza egitea.

1.3. Aintzira erdibitzen duen bidea altxatzea itsas mailaren gaineko 382,5 m-ko kotaraino, eta uhate bat ezartzea bi idoien artean, bakoitza bere aldetik erabili ahal izateko.

1.4. Aldizkako lehortzeak egitea bi idoietan kontserbazio arrazoiengatik (espezie exotikoen kontrola...). Abuztuan eta irailean eginen dira, eta urte berean bi idoiak aldi berean hustea saihestuko da.

1.5. Sedimentazio tasak aldizka kontrolatzea.

1.6. Azaleko uren kalitate fisikoa, kimikoa eta biologikoa aldizka kontrolatzea.

1.7. Sedimentazioa aldizka kontrolatzea hezegunean sartzen diren ubideetan.

2. Habitatei lotutako neurriak.

2.1. Habitaten eta lotutako floraren inbentarioa eguneratzea, arreta berezia jarriz uretako landaredian, Crypsis schoenoides duten ur-bazterreko komunitateetan eta habitat halofiloetan.

2.2. Balio handiena duten landare komunitateen jarraipenerako sistema bat ezartzea (bereziki uretako landaredia, Crypsis schoenoides duten ur-bazterreko komunitateak eta habitat halofiloak), haien eboluzioa ebaluatzeko.

2.3. Aintziraren inguruko habitaten kontserbazioari eta abeltzaintzako aprobetxamendu antolatu batekin duten bateragarritasunari buruzko azterketa egitea.

2.4. Lezkadia maneiatzeko proiektu pilotu bat prestatu eta gauzatzea, eta haren emaitzak ebaluatzea.

2.5. Belardi-ihidi halofiloak eta anfibioetarako ugalketa habitatak sortzeko proiektu bat prestatu eta gauzatzea.

2.6. Flora exotikoaren gaineko diagnostikoa prestatzea, eta flora inbaditzailea maneiatzeko (haren hedapena saihesteko) proiektu bat gauzatzea.

3. Faunari lotutako neurriak.

3.1. Habitata lehengoratzeko proiektu bat prestatu eta gauzatzea, amiltxori arruntak habia egin dezan.

3.2. Azterketa bat prestatzea habitatean hegazti limikoloak hartzeko ahalmena ebaluatzeko, eta kudeaketa neurriak proposatzea.

3.3. Azterketa bat prestatzea zingira berdantzaren habitata hautatzeko, eta kontserbazio neurriak proposatzea.

3.4. Txori zezen arrunta eta zingira berdantza espezien ugaltzaileen jarraipen intentsiboekin jarraitzea. Nafarroako Gobernuak egiten ditu jarraipen horiek.

3.5. Negua igaro eta habia egiten duten uretako hegaztien zentsuekin jarraitzea. Nafarroako Gobernuak egiten ditu zentsu horiek.

3.6. Urtegia inguratzen duen itxitura mantentzea, hegaztiek itxitura ikusteko balizak barne.

3.7. Logroñotik Vianako industrialdera doan 66 Kv-ko linea elektrikoa zuzentzea, hegaztiek elektrokutatzeko duten arriskua saihesteko.

3.8. Bisoi europarraren zentsua egitea, eta, horrekin batera, osasun-laginak hartzea.

3.9. Las Cañas urtegia Nafarroako Gobernuak bost urtean behin egiten dituen igaraba arruntaren laginketetan sartzea.

3.10. Konektagarritasun ekologikoa hobetzeko eta bisoi europarrak eta igaraba arruntak hiltzeko duten arriskua murriztea Longar eta Perizuelas ibaien eta ibai horiek gurutzatzen dituzten errepideen arteko elkarguneetan.

3.11. Plataformak paratzea bisoi amerikarra detektatzeko, eta, detekzioa positiboa bada, tranpaz harrapatzea.

3.12. Saguzarrentzako aterpe artifizialak sortzea.

3.13. Fauna exotikoaren aleak ezabatzeko aldizkako kanpainak egitea.

3.14. Idoietan arrain exotikoen sarrera naturala saihesteko dispositiboak ezarri eta mantentzea.

3.15. Anfibioen laginketak aldizka egitea.

3.16. Odonatoen laginketak aldizka egitea.

4. Erabilera publikoari lotutako neurriak.

4.1. Erabilera publikoari lotutako jarduerak egiten jarraitzea. Nafarroako Gobernuak kudeatutako El Bordón hegaztien behatokian egiten dira jarduera horiek.

4.2. Ingurumeneko hezkuntzari lotutako ekipamenduak mantendu eta hobetzea.

4.3. Zaintza lanak mantentzea BGLan.

4.4. Hegaztiei behatzeko leku baterako kokapen eta azpiegitura mota egokienak aztertzea, eta leku hori ezartzea.

VIII.–Kudeaketa planaren finantzaketa.

Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko Departamentuak honako hauek hartuko ditu bere gain:

–Guneko kontserbazio egoera ona bermatzen duten mantentze eta lehengoratze proiektuak gauzatzeko behar diren diru-zenbatekoak.

–Ekipamenduak eta kudeaketaren egitura mantentzeko behar diren diru-zenbatekoak.

–Erabilerak eta jarduerak murriztearen ondoriozko kalte-ordainak ordaintzeko behar diren kontu-sailak.

–Plana gauzatzeko eta haren helburuak lortzeko behar diren bestelako kontu-sailak.

Hori guztia ordainduko da horretarako kreditu egokia baldin badago. Beraz, behar diren konpromisoak hartuko dira unean-unean aurrekontuan dagoen diruaren arabera.

Nafarroako Gobernuko departamentuek beren politika sektorialak ingurumenean integratzeko sustatzen dituzten jarduketek, baita toki entitateek sustatzen dituzten ekintzek eta ekarpen pribatuekin edo Europar Batasunaren ekarpenekin egiten direnek ere, laguntzen ahal dute plan hau garatzen.

KBEa ongi kontserbatzen laguntzen duten jarduketek Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko Departamentuaren finantzaketa osoa izan dezakete, betiere diru-laguntzen arloko araudiak ezartzen duen esparruaren barrenean. Inguruko herriguneen garapen sozioekonomikoa sustatzeko asmoz, departamentu honen menpeko beste edozein laguntzatan, ahal denean, lehentasuna emanen zaie, guneen kontserbazioarekin bateragarriak izanik, Kontserbazio Bereziko Eremu honen barnean proposatzen diren jarduketei. Gainera, laguntzaren portzentajea handiagoa izanen da, eremu horretatik kanpo edo beste edozein naturgunetatik kanpo proposatzen diren beste jarduketa batzuekin alderatuta. Halaber, Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko Departamentua aurrekontuetatik kanpoko funtsak aplikatzen saiatuko da, baldin haien helburua plan honetan aurreikusitako ekintzetako baten bat garatzea bada.

IX.–Mugak.

Nafarroako Naturguneei buruzko ekainaren 17ko 9/96 Foru Legearen 28. artikuluan xedatu bezala ordainduko dira erabilerak eta jarduerak murriztearen ondoriozko kalte-ordainak. Hala ere, bestelako ordainak ere hitzartzen ahalko dira, hala nola laguntzak, diru-laguntzak, zerbitzuak ematea edo bestelako sustapenak.

X.–Jarraipen programa.

Jarraipena egiteko programa bat ezartzen da, plana ongi gauzatzen dela eta haren helburuak lortzen direla bermatzeko. Programa horrek objektiboki egiaztatzen ahal den adierazle bat izanen du, gutxienez, helburu bakoitzerako.

Urtero, programa horren emaitzen eta, oro har, planaren gauzatze-mailaren berri emanen zaio Zuzendaritza Batzordeari.

Lortutako emaitzei erreparatuta, ikusten bada espero ziren emaitzen aldean desbiderapena gertatu dela edo aurreikusten zen epean ezin direla lortu, kudeaketaren eragingarritasuna eta eraginkortasuna hobetzeko behar diren neurri guztiak eransten ahalko zaizkio planari.

XI.–Mugaketa-mapa eta barnean dauden entitateak.

Deskargatu mapa (PDF).

XII.–Kontserbazioaren xede diren objektuen eta ezarritako arauen, jarraibideen eta neurrien arteko egokitasuna.

Atal honetan, KBEa kudeatzeko funtsezko elementuen definizioak, planaren azken helburuak, planaren aplikaziotik espero diren emaitzak (helburu operatiboak) eta aurreikusitako jarduketak (neurriak) jaso dira, taula moduan, leku honetan kontserbazioaren xede den elementu bakoitzarentzat.

Taulan agertzen diren siglek hau esan nahi dute:

FE.: funtsezko elementua.

AH: azken helburua.

HO: helburu operatiboa.

N: araua.

D: jarraibidea.

M: neurria.

Iragarkiaren kodea: F1606987